افزایش فشار بر ایران؟

امروز نشست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع قطعنامه ۲۲۳۱ برگزار می‌شود. قطعنامه‌ای که ایران نیز در نوشتن متنش مشارکت داشت و پس از تصویب برجام را تأیید کرده و موجب خروج ایران از فصل هفت منشور ملل متحد شد. نشست‌های مشابه در این خصوص در گذشته نیز برگزار شده است.

به گزارش هم میهن، نشست‌های گذشته به‌رغم تلاش‌های آمریکا مقدمه‌ای برای اعمال فشار بر ایران فراهم نکرد. در دوران ترامپ که اساساً کشور‌های اروپایی با سیاست‌های آمریکا در قبال ایران همراه نبودند، اروپایی‌ها از خروج یک‌جانبه دولت ترامپ از برجام خشمگین بودند و در مقابل سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ در قبال ایران ایستادند و با آن همراهی نکردند. هرچند بیش از این نیز اقدامی در جهت تامین منافع ایران ذیل برجام صورت ندادند. از این جهت بود که تشویق دولت ترامپ با هدف خروج اروپایی‌ها از برجام و فعال کردن مکانیزم ماشه نتیجه‌ای در پی نداشت.

اما با روی کار آمدن دولت بایدن و به راه افتادن جنگ در اوکراین، موضوع اروپایی‌ها بیش از هر زمان دیگری با آمریکا همراه شد. دولت بایدن نیز به سمت ائتلاف‌سازی با کشور‌های اروپایی در قبال ایران رفت و سیاست گذشته دولت ترامپ در تضاد با اروپایی‌ها را کنار گذاشت.

شاید به همین خاطر است که «باربارا وودوارد» سفیر انگلیس در سازمان ملل روز دوشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران در مقر سازمان ملل در نیویورک، به مناسبت ریاست دوره‌ای کشورش در ماه جاری میلادی بر شورای امنیت در پاسخ به سوالی درباره نگرانی لندن از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران و ادعای نزدیک شدن به سلاح هسته‌ای با تکرار ادعا‌های غرب گفت: ما نگران این اقدامات ایران هستیم. این کشور سه برابر بیشتر از حداقل مقدار مورد نیاز اورانیوم غنی‌شده برای ساخت یک سلاح هسته‌ای، اورانیوم ذخیره کرده است.

نماینده دائم انگلیس در سازمان ملل با تکرار ادعا‌های غرب در هراس از پیشرفت‌های هسته‌ای ایران گفت بنابراین ذخایر اورانیوم و همچنین توانایی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم بسیار بالاست. این وضعیت برای ما بسیار نگران‌کننده است. به همین دلیل برای اقدامات بعدی با سه متحد اروپایی از نزدیک همکاری می‌کنیم. سفیر انگلیس در سازمان ملل ادامه داد: ما در ۶ جولای (۶ ژوئیه / ۱۵ تیرماه) یک جلسه شورای امنیت با موضوع ایران خواهیم داشت و به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خواهیم پرداخت.

وودوارد مدعی شد: ایران به دلیل ارسال پهپاد به روسیه جهت استفاده در جنگ علیه اوکراین، این قطعنامه را نقض کرده است؛ بنابراین مسائل و نگرانی‌های زیادی است که ما به آن‌ها در ۶ جولای رسیدگی خواهیم کرد. چندی پیش نیز روزنامه گاردین در گزارشی از قصد سه کشور اروپایی برای باقی نگه داشتن تحریم‌های موشکی ایران که طبق برجام باید در مهرماه سال جاری منقضی شود، خبر داد.

البته مهیا کردن فضا برای اعمال فشار بر ایران در شورای امنیت از چند هفته پیش آغاز شده است. دوم تیرماه، لیندا توماس گرینفیلد سفیر و نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل به همراه سفرای اوکراین، فرانسه، انگلیس و آلبانی در هراس از همکاری نظامی تهران – مسکو، ادعای استفاده از پهپاد‌های ایرانی در جنگ اوکراین از سوی روسیه را تکرار و آن را نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خواندند.

نمایندگی ایران در سازمان ملل بلافاصله در همان روز در واکنش به ادعا‌های پهپادی و ضدایرانی آمریکا، اوکراین و سه کشور اروپایی گفت که این اقدام، «یک نمایش سیاسی برای بدنام کردن ایران در جنگ اوکراین است.» و به‌دنبال تاثیرگذاری بر گزارش دوره‌ای شش‌ماهه آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل در اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت هستند.

نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد افزود: سخنان سفیر آمریکا در محل رسانه‌ای شورای امنیت سازمان ملل (Stakeout) از طرف آمریکا، آلبانی، فرانسه، انگلیس و اوکراین، یک نمایش سیاسی برای بدنام کردن ایران در جنگ اوکراین است. نمایندگی ایران در سازمان ملل تصریح کرد: از آنجا که آن‌ها نتوانسته بودند خواسته غیرقانونی خود برای ورود دبیرخانه قطعنامه ۲۲۳۱ به موضوع پهپاد‌ها را به دبیرکل تحمیل کنند، از طریق نامه‌نگاری‌های سازماندهی‌شده و این نوع نمایش‌های سیاسی، به‌دنبال تاثیرگذاری روی گزارش نوبه‌ای (دوره‌ای) شش‌ماهه دبیرکل در اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ هستند.

مطابق قطعنامه ۲۲۳۱، هر شش ماه یک‌بار گزارش دبیرکل سازمان ملل در نشست عادی شورای امنیت سازمان ملل ارائه و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل نیز در این نشست سخنرانی می‌کند. در گزارش قبلی دبیرکل سازمان ملل درباره پایبندی ایران به مفاد برجام به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه شود، به‌رغم فضاسازی‌ها، تهران به ارسال سلاح به روسیه متهم نشد.

گوترش در آن گزارش توضیحات مفصلی درباره نامه‌های دریافتی از نمایندگان کشور‌های آمریکا، فرانسه، آلمان، انگلیس و اوکراین ارائه کرد. این کشور‌ها در این نامه‌ها در تکرار ادعا‌های خود، مدعی شده بودند که ایران در اقدامی مغایر با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پهپاد‌هایی را به روسیه ارسال کرده است.

تلاش‌های غرب تاکنون موفق نبوده و گوترش در گزارش خود بیانیه‌ای قطعی در این باره صادر نکرده است. غرب به رهبری آمریکا از ماه‌ها پیش، همزمان با تشدید تنش‌ها در جنگ اوکراین، ادعا‌هایی ضدایرانی را مطرح کرده که تهران آن را قاطعانه رد می‌کند. جمهوری اسلامی ایران می‌گوید بی‌طرفی فعال خود را در جنگ اوکراین حفظ کرده و هرگز سلاحی به طرفین این جنگ برای استفاده در آن نداده است.

ایران به‌طور مداوم از صلح و پایان فوری جنگ در اوکراین حمایت و اعلام کرده است به‌رغم موافقتنامه همکاری‌های دفاعی دوجانبه، هرگز به طرف‌های جنگ، سلاح برای استفاده در جنگ اوکراین نه قبل و نه بعد از درگیری نداده است. اما تکرار مواضع اوکراینی‌ها در خصوص کمک‌های پهپادی ایران به روسیه در جنگ اوکراین و تکرار این مواضع از سوی کشور‌های اروپایی و آمریکا، موجب شده جوی سنگین علیه ایران به عنوان هم‌دست روسیه در اوکراین ایجاد شود.

ایران معتقد است: کشور‌های غربی تلاش می‌کنند براساس تفاسیر نادرست و گمراه‌کننده بین قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و استفاده از پهپاد‌ها در جنگ اوکراین ارتباط ساختگی برقرار کنند، درحالی‌که قطعنامه ۲۲۳۱ نه صادرات سلاح را منع کرده و نه به دبیرخانه سازمان ملل دستورالعمل و ظرفیت لازم را برای انجام این تحقیقات داده است.