آتش‌بس در لبنان در چه مرحله‌ای است؟

سفیر امریکا در لبنان روز پنجشنبه (۲۴ آبان ماه) پیش‌نویس پیشنهادی آتش‌بس را به «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان ارائه کرد. دو منبع به «رویترز» گفتند که این پیش‌نویس اولین پیشنهاد مکتوب واشنگتن برای توقف جنگ بین اسرائیل و حزب‌الله در حداقل چند هفته است.

به گزارش ایران، یکی از این منابع گفت: «این یک پیش‌نویس برای دریافت ملاحظات طرف لبنانی است.» هنگامی که از سخنگوی سفارت ایالات متحده در بیروت درباره این پیشنهاد سؤال شد، گفت: «تلاش‌ها برای دستیابی به یک توافق دیپلماتیک ادامه دارد.» رسانه‌های لبنانی در همان روز گزارش دادند پیش‌نویس توافقی که سفیر امریکا به «نبیه بری» رئیس پارلمان این کشور تحویل داد، بر قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت متمرکز است.

منابع عبری هم با انتشار محتوای پیشنهاد مذکور گزارش کردند پیشنهاد آتش‌بس بین لبنان و رژیم صهیونیستی شامل اذعان هر دو طرف به اهمیت اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ است. این پیشنهاد به هر دو طرف حق می‌دهد در صورت لزوم از خود «دفاع» کنند.

در این پیشنهاد آمده است که پس از توافق آتش‌بس، ارتش اسرائیل ظرف هفت روز از جنوب لبنان خارج و ارتش لبنان جایگزین آن می‌شود و امریکا و کشور دیگری بر این روند خروج نظارت خواهند کرد. براساس این پیشنهاد، هرگونه فروش سلاح به لبنان یا تولید آن در داخل آن تحت نظارت دولت لبنان خواهد بود و ظرف ۶۰ روز پس از امضای توافق آتش‌بس، لبنان باید هر گروه نظامی غیر رسمی در جنوب لبنان را خلع سلاح کند و بر از بین بردن تأسیسات غیررسمی تولید سلاح نظارت داشته باشد.

نبیه بری امیدوار است 

این در حالی است که رئیس پارلمان لبنان جمعه به روزنامه الشرق الاوسط گفته بود که در پیشنهاد توافق آتش‌بس میان لبنان و رژیم صهیونیستی، هیچ بندی در مورد آزادی تردد ارتش این رژیم در لبنان و استقرار نیرو‌های چندملیتی یا غیر آنها در این کشور مطرح نشده است.
وزیر امور خارجه لبنان هم گفت: هر پیشنهادی برای حل مناقشه باید بر اساس احترام به حاکمیت لبنان و مرز‌های بین‌المللی آن و قطعنامه ۱۷۰۱ باشد. در آخرین وضعیت، اما «نبیه بری» در اظهاراتی فضای حاکم بر مذاکرات آتش‌بس در این کشور را «مثبت» ارزیابی کرد. رئیس پارلمان لبنان در این باره اعلام کرد: جو مثبت است و کار بخوبی پیش می‌رود. ان‌شاءالله همه چیز به نتیجه مطلوب برسد.

رئیس پارلمان لبنان در گفتگو با روزنامه «الجمهوریه» لبنان اظهار کرد: در هر صورت باید ببینیم که نتیجه چه خواهد شد، بویژه اینکه تجربه با اسرائیلی‌ها همیشه با تأخیر‌های پی در پی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر آن همراه بوده است و این همه تلاش‌های انجام‌شده را تضعیف می‌کند، درست مشابه آنچه در غزه در طول یک سال گذشته اتفاق افتاد؛ بنابراین احتیاط ضروری است. بری تأکید کرد: پیشنهاد آتش‌بس به طور کلی مثبت است، اما در هر صورت همه چیز به نتیجه و پایان کار بستگی دارد.

وی همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا لبنان برای ارائه پاسخ خود به طرح آتش‌بس محدودیت زمانی دارد یا خیر، گفت: هیچ کس نمی‌تواند من را به ضرب‌الاجل یا تاریخ مقید کند. بری، اما تأیید کرد که پاسخ لبنان به پیش‌نویس توافق ظرف سه روز آتی داده خواهد شد.

نبیه بری همچنین گفت: لبنان آخرین کشور منطقه خواهد بود که توافقنامه صلح با اسرائیل را امضا می‌کند. می‌توان گفت این بار خوش‌بینی بیشتر است و احتمال دستیابی به توافق آتش‌بس از ۵۰ درصد فراتر رفته است.

وی با بیان اینکه امریکایی‌ها جدی هستند و «دونالد ترامپ» رئیس جمهور منتخب امریکا به آموس هوکشتاین چراغ سبز نشان داد تا آتش‌بس میان رژیم صهیونیستی و لبنان برقرار شود، خاطرنشان کرد: طبق گفته‌های امریکایی‌ها، اسرائیلی‌ها خواهان پایان دادن به جنگ هستند.

توپ در زمین امریکاست 

در همین حال، منابع نزدیک به نبیه بری به روزنامه الجمهوریه اعلام کردند: موضع بری درخصوص پایبندی به اجرای کامل قطعنامه ۱۷۰۱ و عدم پذیرش پروژه‌ها یا پیشنهاد‌های خارج از آنچه با «آموس هوکشتاین» فرستاده امریکا توافق شده، جدی و ثابت است. این منابع خاطرنشان کردند: این موضع ثابت است و تحت هیچ شرایطی قابل تغییر نیست و بر اساس این موضع، بری در حال ارتباط با طرف‌های مختلف برای دستیابی به توافق است و «لیزا جانسون» سفیر امریکا در بیروت روز گذشته این موضع را از نبیه بری شنید و اکنون توپ در زمین آنهاست.

در این میان تحلیلگرانی هم هستند که همچنان آتش‌بس را دست نیافتنی می‌بینند. «مت ناشد» در الجزیره نوشت: درحالی‌که اسرائیل پیام‌های متناقضی درباره آتش‌بس با حزب‌الله ارسال می‌کند، تحلیلگران می‌گویند احتمالاً جنگ در ماه‌های آینده تشدید خواهد شد. در ۶ نوامبر، هرزی هالوی به خبرنگاران گفت که ارتش در حال طراحی برنامه‌هایی برای گسترش عملیات علیه حزب‌الله است. در همان زمان، او مدعی شد که اسرائیل تلاش‌های دیپلماتیک را برای تضمین آتش‌بس افزایش می‌دهد. «مُهند حاج علی»، یکی از اعضای ارشد مرکز خاورمیانه کارنگی در بیروت گفت: «اسرائیل این اظهارات را برای تلاش در انداختن تقصیر به گردن حزب‌الله بیان می‌کند.»

منابع آگاه به مذاکرات آتش‌بس در لبنان اعلام کردند، فرانسوی‌ها اعلام کرده‌اند که تا قبل از پایان سال جاری میلادی آتش‌بس در لبنان برقرار نمی‌شود. این منابع به روزنامه «الاخبار» اعلام کردند که بحث و گفتگو‌ها درباره آتش‌بس ادامه دارد، اما با استناد بر تجربه‌ای که دو طرف امریکایی و اسرائیلی نشان داده‌اند، نمی‌توان درباره آن خوشبین بود؛ زیرا امریکا و رژیم صهیونیستی شروطی را مطرح کرده‌اند که به هیچ وجه امکان ندارد لبنان آنها را بپذیرد و آنها قصد دارند لبنان را مسئول شکست مذاکرات معرفی کنند چرا که رژیم صهیونیستی خواهان تداوم جنگ تا ماه ژانویه است.

منابع فرانسوی: چشم‌اندازی برای آتش‌بس تا پایان سال نیست 

در همین رابطه، منابع دیپلماتیک نیز در جریان گفتگو با این روزنامه تأکید کردند که فضای خارجی نیز درباره آتش‌بس در لبنان بدبینانه است؛ زیرا فرانسوی‌ها به وضوح اعلام کرده‌اند که تا قبل از پایان سال جاری چشم‌اندازی برای آتش‌بس در لبنان نمی‌بینند.

الجزیره روز پنجشنبه پس از تحویل پیش‌نویس آتش‌بس به نبیه بری به نقل از منابع آگاه نوشت که حزب‌الله این پیش‌نویس را دریافت کرده است. به گفته آنها، قرار است حزب‌الله نکات پیش‌نویس پیشنهادی را مطالعه کرده و نظرات خود را در مورد آن به اطلاع نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان برساند. در این زمینه، نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان گفت: «موضع لبنان اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ است نه اتخاذ مواضعی که باعث ایجاد حساسیت در میان گروه‌های لبنانی شود.»

میقاتی افزود: «لبنان اولویت را برای توقف تجاوز و اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ بدون تعدیل یا تفسیری غیر از محتوای آن قائل است.» روزنامه الاخبار لبنان نیز با توجه به درج شرایط جدید در مذاکرات، چون عدم تسلیح دوباره حزب‌الله، آن را یک مانور امریکایی-اسرائیلی خواند که سفیر ایالات متحده در بیروت آن را در قالب پیش‌نویس «توافق آتش‌بس» به نبیه بری تحویل داده است.

به گفته این روزنامه، این پیش‌نویس در واقع نتیجه تفاهم یکجانبه امریکایی-اسرائیلی در ارتباط با ترتیبات امنیتی درخواستی اسرائیل است که امریکایی‌ها آن را در قالب یک پیشنهاد به لبنان منتقل کرده‌اند.