آرامش قبل از طوفان در خاورمیانه؛ آیا جو بایدن از عهده مهم‌ترین آزمونش برمی‌آید؟

اکنون زمان در اختیار جو بایدن است. او باید اسرائیل و حماس را برای بستن توافق تحت فشار قرار دهد. اگر او موفق شود، یکی از مهمترین دستاورد‌های دوران ریاست جمهوری او خواهد بود.

به گزارش جماران، دیوید ایگناتیوس، ستون نویس واشنگتن پست در حوزه سیاست خارجی و روابط بین الملل در تازه‌ترین نوشتار برای این وب سایت آمریکایی درباره وضعیت مذاکرات آتش بس به منظور پایان دادن به جنگ در نوار غزه ده ماه پس از آغاز آن نوشت: در خاورمیانه، سکوت کر کننده است. توافق آتش بس غزه به طرز وسوسه انگیزی نزدیک است، اما مذاکرات متوقف شده است. خطر یک جنگ ویرانگر بین اسرائیل و ایران کاهش یافته است،

اما اسلحه‌ها هنوز آماده شلیک و پر هستند همه در یک لحظه مضطرب و دردناک قرار دارند، یا پیشرفت به سوی صلح رقم خواهد خورد و یا فرو رفتن جدید به سمت فاجعه. وهم‌آور است: به هر طرف که نگاه می‌کنید نشانه‌هایی از آرامش پیش از طوفان را می‌بینید. در این مه مذاکره، واقعا چه خبر است؟ پاسخ به این سوال همیشه در خاورمیانه خطرناک است، اما می‌توانم آنچه را که از مقامات آمریکایی و اسرائیلی می‌شنوم که از نزدیک بحران را زیر نظر دارند، به اشتراک بگذارم. آن‌ها بسته‌ای از مسائل دیپلماتیک و نظامی را توصیف می‌کنند که هنوز حل نشده اند و به چالش‌های جو بایدن و تیمش در هفته آینده تبدیل شدند.

مقامات می‌گویند اولین مشکل بزرگ این است که حماس در مورد «پیشنهاد جدیدی» که میانجی‌های آمریکایی برای حل اختلافات بر سر آتش بس پیشنهادی ۴۵ روزه و آزادی اسیران اسرائیلی ارائه کردند، سکوت کرده است. مقامات آمریکایی روز چهارشنبه گفتند که چهار روز است منتظر حماس هستند تا به سؤالات اساسی مانند اسامی اسیرانی که آزاد می‌شوند پاسخ دهد.

مقامات آمریکایی فکر می‌کنند که یحیی سنوار، رهبر حماس، که ظاهرا در یکی از تونل‌های زیرزمینی غزه است، طرفدار این توافق است. این امر علاوه بر توقف تهاجم اسرائیل، به معنای آزادی صد‌ها فلسطینی از زندان‌های اسرائیل، تخلیه مجروحان حماس و کمک به غیرنظامیان فلسطینی پس از ۱۰ ماه رنج وحشتناک خواهد بود.

ایگناتیوس در ادامه این نوشتار ادعا می‌کند که به نظر می‌رسد حماس در حال انجام یک بازی انتظار است، احتمالاً به این امید که ایران یا حزب الله به اسرائیل حمله و در نتیجه میدان نبرد را متحول کنند. مقامات آمریکایی بر این باورند که رهبران ایران تصمیم گرفته اند انتقام ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس در اواخر ماه گذشته در تهران را به تاخیر بیاندازند، اما خبر بد این است که مقامات آمریکایی می‌ترسند تهران حزب الله متحد خود را به حمله سوق می‌دهد.

حزب الله چه خواهد کرد؟ مقامات آمریکایی بر این باورند که حسن نصرالله، رهبر این گروه، ممکن است از طرح شلیک رگبار موشک به سمت تل آویو که می‌توانست فاجعه‌ای در سطح منطقه ایجاد کند عقب نشینی کرده باشد، اما نصرالله قول داده که انتقام قتل ماه گذشته فؤاد شکر، فرمانده ارشد نظامی وی توسط اسرائیل را بگیرد. او اهداف اسرائیلی زیادی برای انتخاب دارد.

مشکل آزاردهنده دیگری که میانجیگران آمریکایی با آن مواجه هستند این است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، مذاکرات را به کندی پیش می‌برد. روز چهارشنبه، مقامات آمریکایی، نتانیاهو را به دلیل ارائه برخی امتیازات در تماس تلفنی با بایدن، از جمله نقشه‌ای که نشان می‌دهد اسرائیل پیشنهاد استقرار نیرو در "کریدور فیلادلفی" در امتداد مرز مصر و غزه را مطرح کرده مورد تشویق قرار دادند.. اما نتانیاهو همچنان از پیروزی مطلق بر حماس صحبت می‌کند که فرماندهان نظامی او می‌گویند غیر واقعی است. البته نتانیاهو در برابر واگذاری برخی مناطق استراتژیک غزه هم مقاومت می‌کند و معتقد است که نیرو‌های نظامی اسرائیل باید صرفا از مناطقی که جمعیت غیرنظامی در آن قابل توجه است، عقب نشینی کنند.

وزیر دفاع (جنگ) اسرائیل در جریان بازدید از کریدور فیلادلفی در روز چهارشنبه، تهدید موجود در آنجا را کم اهمیت جلوه داده است. وی در دیدار با سربازان اسرائیلی ادعا کرد که تیپ رفح، آخرین نیروی جنگی باقیمانده حماس در جنوب غزه، شکست خورده است. تیم میانجی آمریکایی توسط ویلیام جی برنز، رئیس سیا و برت مک گورک، مدیر خاورمیانه شورای امنیت ملی رهبری می‌شود. آن‌ها از نزدیک با عباس کامل، رئیس اطلاعات مصر و محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر قطر که واسطه حماس بوده اند، همکاری داشته اند. میانجی‌ها قصد دارند روز پنجشنبه در قاهره گرد هم آیند تا درباره چگونگی افزایش فشار بر حماس بحث کنند. یک تحول جدید در دیپلماسی این است که نخست وزیر قطر قصد دارد روز دوشنبه آینده برای دیدار با مسعود پزشکیان، رئیس جمهور جدید ایران به تهران سفر کند. اگر ایرانی‌ها خواهان تنش زدایی در منطقه هستند، قطعاً همین لحظه است.

توقف کابوس غزه بزرگترین چالشی است که جو بایدن در ماه‌های باقیمانده در قدرت با آن مواجه است. قطعات و اجزای این توافق سر جای خود هستند. تیم او یک طرح صلح سه مرحله‌ای را طراحی کرده که در صورت پذیرش، می‌تواند روند واقعی بازسازی و بازیابی غزه را آغاز کند. او یک ناوگان آمریکایی را به منطقه اعزام کرده که به نظر می‌رسد در محاسبه‌های ایران برای واکنش نشان دادن موثر است. گالانت به مقامات آمریکایی گفته که این بزرگترین تلاش نظامی آمریکا برای کمک به اسرائیل از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ بوده است. اکنون زمان در اختیار جو بایدن است. او باید اسرائیل و حماس را برای بستن توافق تحت فشار قرار دهد. اگر او موفق شود، یکی از مهمترین دستاورد‌های دوران ریاست جمهوری او خواهد بود.