مصرف مخدرها سالانه جان چند نفر را می‌گیرد؟

کافی است سری به فضای مجازی بزنید؛ در کسری از ثانیه نام ده‌ها مخدر روان‌گردان جدید به گوشتان خواهد خورد؛ ماده‌هایی که برای شما تازگی دارد و برای معتاد ردیف شدن این نام‌ها حکایت از نعشگی، خماری و درد‌های وقت و بی وقت و بی قراری دارد. این مخدر‌ها نامشان زیبا و در قالب‌های مختلف با شمایلی گوناگون، مخاطب پسند و در بسته بندی‌های شیک به دست مصرف کنندگان می‌رسند؛ در یک دهه گذشته ۱۱۲۷ ماده مخدر روانگردان جدید رنگارنگ در دنیا شناسایی شده است؛ آماری که تا پیش از این‌ها تنها ۳۰۰ ماده مخدر افیونی و روانگردان بوده و حالا کار مبارزه و پیشگیری از این ماده‌های روانگردان و افیونی سخت و سخت‌تر شده است.

آمار مصرف‌کنندگان مخدر در ایران و جهان

به گزارش فارس، ایران بیش از ۴میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مصرف‌کننده مستمر و غیر مستمر دارد که مخدر‌ها را مصرف می‌کنند، اما با احتساب جمعیت خانواده‌ها، قریب به ۱۵میلیون نفر از ایرانی‌ها به صورت مستقیم و غیر مستقیم با مسأله سو مصرف مواد مخدر روبرو هستند؛ آمار‌ها نشان می‌دهند که این میزان برابر با یک ششم جمعیت کشور است.

۷۰ هزار معتاد متجاهر نیز در کشور وجود دارد و نرخ شیوع اعتیاد در کشور در جمعیت فعال، حدود ۵ درصد است، این نرخ در میان دانش‌آموزان ۲ درصد و در جمعیت کارگری کشور نیز به ۲۲ درصد رسیده است که در این حوزه زنگ خطر به صدا در آمده است. از طرفی دیگر هم آمار‌های اعلام شده از سوی میز مقابله با اعتیاد شورای عالی انقلاب فرهنگی بیانگر آن است که شیوع مصرف مواد مخدر در بین جوانان دهه هشتادی، یک درصد و در دهه‌های ۹۰ به ۷. ۴ درصد رسیده است.

اسکندر مؤمنی دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر به آمار مصرف‌کنندگان مواد مخدر دنیا اشاره کرد و گفت: در دنیا ۳۰۰ میلیون نفر مصرف‌کننده مواد مخدر وجود دارد و از این میزان ۲۹ میلیون نفر در آمریکا زندگی می‌کنند که معادل ۱۱ درصد جمعیت این کشور را شامل می‌شود. در ایران، ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر معتاد وجود دارد که معادل ۵ درصد جمعیت کشور است.

آمار پزشکی قانونی از مرگ معتادان

براساس آمار‌های اعلام شده در سال ۱۳۹۹، ۴هزار و ۶۳۷ نفر در اثر مصرف مواد مخدر و اعتیاد از دنیا رفته‌اند، این آمار بیشترین میزان مرگ و میر در حوزه مواد مخدر در ۱۰ سال گذشته بوده است.

در سال ۱۴۰۰، بیشترین تلفات اعتیاد مربوط به دارو‌های مخدر با ۲هزار و ۴۱۷ فوتی بوده است که از این میزان، ۲هزار و ۱۰۱ نفر بر اثر مصرف متادون، ۲۲۴ نفر ترامادول و ۹۲نفر نیز سایر دارو‌های مخدر از دنیا رفته‌اند. در شش ماهه دوم سال ۱۴۰۲، نیز
شاهد مرگ بیش از ۲هزار نفر بر اثر مصرف مواد مخدر بوده‌ایم.

رتبه‌بندی استان‌ها در آمار تلفات مواد مخدر نیز براساس جمعیت هر استان در سال ۱۴۰۰ بیانگر آنست که کمترین آمار تلفات در آذربایجان غربی، هرمزگان و کردستان بوده و بیشترین تلفات به کرمانشاه، لرستان، تهران و مرکزی اختصاص دارد.

اقبال از این ماده‌های مخدر

بررسی‌های جهانی درباره میزان مصرف مواد مخدر و سلامت نشان می‌دهد که مخدر‌های هروئین، کراک کوکائین، نیکوتین، متادون، مت‌آمفتأمین (شیشه)، الکل، آمفتأمین و بنزودیازپین نسبت به سایر مخدر‌هایی که تاکنون تولید شده‌اند اعتیادآورترند.

بازگشت دوباره ۳هزار معتاد به زندگی

یکی از اقدامات مهم دولت سیزدهم و به تبع ستاد مبارزه با مواد مخدر، راه‌اندازی مجمعی متشکل از خیرین کشور برای حل چالش‌های درمان و اشتغال معتادان بود، مجمعی که خیرین یاری‌گر زندگی نام دارد و آخرین اقدامات این مجمع نشان می‌دهد که در ۲۷ استان کشور دفاتر نمایندگی دارد.

براساس منویات این مجمع، اشتغال کلید بازگشت معتادان به جامعه است، بر همین پایه مجمع خیرین یاری‌گر زندگی توانسته تاکنون بیش از ۲هزار و ۶۰۰ کارآفراین سراسر کشور را برای کمک به اهداف این مجمع دور هم جمع و موجب بازگشت دوباره معتادان به زندگی شود.

همچنین این مجمع، از مهرماه سال گذشته تاکنون توانسته با همت و یاری‌گری همین خیرین که از دل نهاد جامعه بیرون آمده‌اند، ۳هزار شغل را ایجاد و معتادان کشور را سامان ببخشند.

یکی از اقدامات مهم مجمع خیرین یاری گران زندگی، جذب ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار از سوی خیرین مردمی بوده که در قالب اهدای زمین و کمک‌های غیر نقدی اهدا شده تا بتواند نیاز معتادان در حوزه اشتغال و پیگیری درمان را برطرف کند.

ناگفته‌های آماری سازمان ملل از میزان مصرف مخدر‌ها در دنیا

گزارش جهانی مواد مخدر در سال ۲۰۲۴ می‌افزاید که دبیر اجرائی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، خانم غدا والی، می‌گوید: "تولید، قاچاق و مصرف مواد مخدر همچنان باعث تشدید بی‌ثباتی و نابرابری می‌شود، و آسیب‌های ناگفته‌ای را بر سلامت، امنیت و رفاه مردم به جا می‌گذارد. ما همزمان با مورد هدف قرار دادن بازار غیر قانونی مواد مخدر و سرمایه‌گذاری هر چه بیشتر بر پیشگیری، می‌بایست حمایت و درمان مبتنی بر شواهد را برای تمام افرادی که تحت تأثیر مصرف مواد هستند، فراهم کنیم.

غدا والی تأکید کرد که: تعداد افرادی که مواد مصرف می‌کنند با افزایشی معادل ۲۰ درصد در ۱۰ سال، در سال ۲۰۲۲ به ۲۹۲ میلیون رسیده است. کانابیس همچنان به عنوان بیشترین ماده مخدر مصرف شده در کل دنیا شناخته می‌شود (۲۲۸ میلیون مصرف‌کننده)، به دنبال آن مواد شبه افیونی (۶۰ میلیون مصرف‌کننده)، آمفتأمین (۳۰ میلیون مصرف‌کننده)، کوکائین (۲۳ میلیون مصرف‌کننده)، و اکستاسی (۲۰ میلیون مصرف‌کننده) هستند.

وی عنوان کرد: اگرچه حدود ۶۴ میلیون نفر در سر تا سر جهان از اختلالات مصرف مود مخدر رنج می‌برند، تنها یک نفر از هر ۱۱ نفر به درمان دسترسی دارد. زنان دسترسی کمتری نسبت به مردان به درمان دارند، چرا که از هر ۱۸ زن تنها یک نفر به درمان دسترسی دارد، حال این که این نسبت در مردان به یک نفر از هر ۷ نفر می‌رسد.

در سال ۲۰۲۲، حدود ۷ میلیون نفر به دلیل جرائم مربوط به مواد مخدر، و حدود دو سوم از این افراد به دلیل مصرف یا در اختیار داشتن مواد مخدر برای مصرف، گذرشان به پلیس (دستگیری، احتیاط، هشدار) افتاده بوده است. علاوه بر این، در سال ۲۰۲۲، ۷/۲ میلیون نفر به دلیل جرائم مربوط به مواد مخدر محاکمه شده اند، و بیش از ۶/۱ میلیون نفر در جهان محکوم شده اند، اگر چه تفاوت‌های چشمگیری در مناطق مختلف نسبت به عدالت کیفری در مواجهه با جرائم مربوط به مواد مخدر وجود دارد.