با هر نتیجه انتخابات، با جامعهای سه ضلعی مواجه خواهیم بود (آنان که رای تاییدی میدهند، آنان که رای نمیدهند و آنان که رای اصلاحی میدهند) و اندازهی ضلع سوم را موج پنهان تعیین خواهد کرد. رای دادن و رای ندادن مردم، قرار گرفتن در آرایش این اضلاع سهگانه است و نمیتوان آن را به نامهای خاصی مصادره کرد.
ابوالفضل فاتح، فعال رسانهای در یادداشتی با تحلیل وضعیت انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم نوشت: از شاخصههای این انتخابات، موج پنهانی است، که در نظرسنجیها غائب است و اطلاع چندانی از ابعاد آن وجود ندارد. پس از قهر عظیم اکثریت مردم در سه انتخابات به ویژه انتخابات ۴۲ درصدی با پیامهای خاص خود، اینک جامعه به دلیل برخورداری نسبی از «امکان انتخاب»، رویکرد متکثرتری برگزیده ست.
نابرابربریهای انتخابات اظهر من الشمس است. این لشکر کشی صاحب منصبان در برابر حاشیه نشینان سیاست و این ترکیب چند نفر به یک نفر، بیگانگی با مفهوم انتخابات و بیگانگی با قسط و عدالت است. اما چنان که میدانیم شیوهی پاسخ به این نابرابریها و لشکرکشیها در جامعه پیچیده ایران در هر زمان متفاوت است.
در انتخابات جاری، شواهد و نظرسنجیها همچنان بازه ۴۸ تا ۵۸ درصد مشارکت و نقطه میانی ۵۳ تا ۵۴ درصد را تایید میکنند که متوسط ۱۲ تا ۱۳ درصد فراتر از مجلس است. دقت نظرسنجیها چگونه بوده و آیا ابعاد موج پنهان یکی دو روز آخر، از این بازه فراتر خواهد بود؟ باید تا فردا صبر کرد. تجربه نشان داده است که احتمال ۵ تا ۱۰ درصد موج پنهان روز آخر به نفع یک کاندیدا وجود دارد که تعیین کننده خواهد بود. این موج میتواند از تغییر نظر همانها که رای میدهند و در نظرسنجیها لحاظ شدهاند و افراد جدیدی که در نظرسنجیها دیده نشده اند، شکل بگیرد.
با توجه به شاکله انتخابات این موج پنهان، هرچه باشد، در جهت کمپینهای انتخاباتی خواهد بود که با استراتژی «هر شهروند دو رای»، بخشی از مرددین را قانع ساختهاند، اما تقویت این موج از کف بهسقف نیازمند اهتمام به اکسیر این استراتژی است.
با هر نتیجه انتخابات، با جامعهای سه ضلعی مواجه خواهیم بود (آنان که رای تاییدی میدهند، آنان که رای نمیدهند و آنان که رای اصلاحی میدهند) و اندازهی ضلع سوم را موج پنهان تعیین خواهد کرد. رای دادن و رای ندادن مردم، قرار گرفتن در آرایش این اضلاع سهگانه است و نمیتوان آن را به نامهای خاصی مصادره کرد.
ویژگی جامعه سه ضلعی آن است که بعد بیشتری یافته و تا حدی از فضای قطبی عبور خواهد کرد. در چنین جوامعی برای حل مسائل راه حلهای بینابینی بیشتری وجود خواهد داشت. در اینباره پس از انتخابات بیشتر خواهم نوشت، ان شاء الله.
والسلام
ابوالفضل فاتح
هفتم تیرماه ۱۴۰۳