سناریو‌های پسا انتخاباتی بورس

شمارش معکوس بر گزاری چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری آغاز شده است. جمعه ۸ تیرماه سرنوشت کشور برای چهار سال‌آینده تا حدودی مشخص خواهد شد و بازار سرمایه نیز منتظر است تا بعد از بیش از یک ماه ابهام تعیین‌تکلیف شود.

به گزارش دنیای اقتصاد، آخرین دور مناظرات انتخاباتی نیز روز گذشته برگزار شد و کاندیدا‌ها مواضع خود را در حوزه‌های مختلف از جمله اقتصاد مطرح کردند. کارشناسان در گفتگویی، سناریو‌های مختلف بورسی در صورت انتخاب هر کاندیدا را بیان کردند.

تقابل دو دیدگاه

حسن حسین‌نیا، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه در هفته‌های گذشته و پس از درگذشت رئیس‌جمهور، بازار سرمایه با فاز‌ جدید رکود مواجه شد، گفت: با تنگ‌تر‌شدن دامنه محدودیت نوسان عملا شاهد تعمیق رکود نیز بودیم؛ به‌نظر می‌رسد هفته آینده با اعلام نتایج انتخابات و در عین‌حال افزایش دامنه‌نوسان به ۶‌ درصد شاهد خروج بورس از شرایط فعلی باشیم.

وی ادامه‌داد: آنچه در انتخابات اخیر شاهد هستیم تقابل بین دو دیدگاه عمده اقتصادی و سیاسی است که به‌زعم سهامداران یکی می‌تواند منجر به رشد سرمایه‌گذاری در کشور شود و دیگری نگاه دستوری به اقتصاد دارد و می‌تواند منجر به تداوم کاهش حاشیه سود شرکت‌های تولیدی و خدماتی شود، پس از این منظر پیروزی هریک از جریان‌های مذکور می‌تواند منجر به واکنش قابل‌توجه فعالان بازار سرمایه شود.

این تحلیلگر عنوان‌کرد: در صورتی‌که نتیجه انتخابات به سمت دور دوم کشیده شود، می‌تواند همچنان به تداوم احتیاط در بین فعالان بازار سرمایه منجر شود، اما حتی در این حالت نیز اینکه چه طیفی از دیدگاه سیاسی و اقتصادی به مرحله دوم راه پیدا کند خود می‌تواند باعث شکل‌گیری معاملات هیجانی شود.

حسین‌نیا گفت: آنچه بدیهی به‌نظر می‌رسد؛ تکیه‌دادن هر کدام از کاندیدا‌ها با تفکرات مشخص و یاد شده بر مسند ریاست‌جمهوری می‌تواند در کوتاه‌مدت موج جدی از صعود یا نزول را ایجاد کند.

فنر بورس، رها یا فشرده‌تر؟

نیما میرزایی، تحلیلگر بازار سرمایه نیز با اشاره به اینکه طبیعتا وضعیت بازار سرمایه بعد از انتخابات منتج از نتیجه نهایی چه در دور اول و چه در دور دوم بستگی به این دارد که کدام کاندیدا با چه نظری رای نهایی را کسب کند، گفت: به‌نظر می‌رسد گزینه‌هایی که شانس بالاتری برای انتخاب‌شدن دارند آقایان پزشکیان، قالیباف و جلیلی باشند. اگر آقای جلیلی کاندیدای منتخب مردم باشد، به‌نظر می‌رسد تفکر فعلی در وضعیت اقتصادی و به‌صورت خاص‌تر بازار سرمایه امتداد بیابد و تقریبا مشابه تیم اقتصادی آقای رئیسی کار را دنبال کنند و تفکرات اقتصادی و ایدئولوژی‌های پشت آن‌هم امتداد وضعیت فعلی باشد که مهم‌ترین آن‌ها کنترل قیمت ارز، قیمت‌گذاری دستوری و عدم‌اولویت‌دهی به بازار سرمایه است؛ هر چند در سالی قرارگرفته‌ایم که «افزایش تولید از طریق مشارکت مردمی نامگذاری‌شده و طبیعتا بهترین مسیر، مسیر بازار سرمایه است.»

وی ادامه‌داد: اگر آقای قالیباف کاندیدای منتخب مردم باشد، به‌نظر من با توجه به انضباط کاری در درجه اول مسیر بازار سرمایه می‌تواند مشخص‌تر شده و آینده بازار پیش‌بینی‌پذیرتر شود و حتما وضعیت تولید و بازار سرمایه با توجه به مخالفت‌هایی که در بخش‌هایی با نرخ‌گذاری دستوری و کنترل شدید قیمت ارز دارند بهبود می‌یابد، همچنین با توجه به نظراتی که در مناظرات انتخاباتی درخصوص رشد دلار نیمایی با رنج ۱.۵ تا ۱.۷ در ماه اعلام کرده، احتمالا وضعیت بازار سرمایه نسبت به وضعیت فعلی بهبود قابل‌توجهی را ثبت خواهد کرد. همچنین با توجه به اینکه تیم اقتصادی وی از نمایندگان خوشنام مجلس در کمیسیون اقتصادی هستند که سابقه موافقت‌ها و حمایت‌های جدی از بازار سرمایه را داشتند، می‌توانیم خوشبین باشیم که وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا می‌کند.

میرزایی افزود: در نهایت هم آقای پزشکیان که با توجه به اینکه تنها نماینده اصلاح طلبان در انتخابات پیش‌رو است، شانس قابل‌توجهی دارد، با آمدن وی طبیعتا ضمن اینکه نگاه عدالت‌محور و حمایت از اقشار ضعیف جامعه را دارد، اما به هر حال تیم اقتصادی وی جزو موافقان سرسخت آزادسازی نرخ ارز، تک‌نرخی‌کردن ارز و حمایت از اقتصاد بازار آزاد هستند، بنابراین به‌نظر می‌رسد در صورت انتخاب وی به‌عنوان کاندیدای منتخب بیشتر از سایر گزینه‌ها مورد اقبال جامعه سهامداری باشد و احتمالا واکنش بازار سرمایه نسبت به انتخاب پزشکیان مثبت‌تر خواهد بود.

این تحلیلگر یادآور شد که به دلیل وضعیت پیش‌آمده در یکی دوماه اخیر درخصوص افت بازار سرمایه، موضوع دامنه‌نوسان و ریسک‌هایی که متوجه بازار بوده، فنر بازار به‌شدت فشرده شده و آمدن کاندیدایی که مخالفتی با بازار سرمایه نداشته‌باشد، به‌صورت اتوماتیک این فنر را رها می‌کند؛ اما شدت آن به موارد مرور شده بستگی دارد.

وضعیت بلندمدت همچنان در ابهام

سعید مشکات، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه نظر متفاوتی درخصوص تاثیر روی کار آمدن رئیس‌جمهور جدید بر بورس دارد. او با تاکید بر اینکه تا کاندیدای پیروز مشخص نشود، نمی‌توان در مورد سناریو‌های ممکن نظر قطعی داد، گفت: با چشم‌انداز فعلی کاندیدا‌هایی که احتمال پیروزی دارند، هیچ‌یک کاندیدای جذابی برای بازار سرمایه در بلندمدت نیستند، ولی باید صبر کرد و دید کاندیدای پیروز در نهایت چه‌کسی خواهد بود. مشخص‌شدن این موضوع در کوتاه‌مدت می‌تواند بر بورس تاثیر بگذارد و بازار در کوتاه‌مدت تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد و نوسانات تکنیکال خواهد داشت، اما در بلندمدت موضوع کاملا متفاوت است و باید دید برآیند سیاستگذاری‌ها به کدام سمت خواهد بود.

وی ادامه‌داد: در یکی دو مورد مواضع به هیچ‌عنوان مناسب با وضعیت بازار سرمایه نیست و شاید با انتخاب این افراد بازار سرمایه تحت‌فشار شدیدتری قرار بگیرد و آن کاندیدایی که دست‌کم مواضع منفی در قبال بازار سرمایه ندارد، مواضع مثبتی را اعلام نکرده‌است و ایدئولوژی مشخص اقتصادی ندارد، به همین‌دلیل بازار در صورت انتخاب‌شدن این فرد اگر رشدی هم داشته‌باشد، در ابهام بالا خواهد رفت، چون برنامه مشخصی وجود ندارد.

مشکات با توجه به حل برخی از مشکلات بازار سرمایه در دو هفته اخیر گفت: نرخ بهره در حال‌حاضر کاهشی است و بر P/E‌های بازار تاثیر مثبتی دارد، دلار نیما نیز مقداری افزایش پیدا کرده و این موضوع روی نرخ‌های فروش اثر مثبتی دارد. از طرفی به بعضی از صنایع مجوز افزایش نرخ نداده‌اند و این احتمال وجود دارد که بعد از انتخابات این مجوز را بدهند و این موضوعات تاثیر مثبتی روی بازار می‌گذارد و کسی منکر این تاثیر مثبت نیست، اما این مسائل کوتاه‌مدت است. مساله مهم در بلندمدت این است که نوع سیاستگذاری‌ها باید اصلاح شود و این اصلاح هم این است که به سمت اقتصاد آزاد حرکت کنیم، اما چیزی که در این چند سال شاهد بودیم این بود که دائما ابزار‌های اقتصاد آزاد در حال تبدیل به ابزار اقتصاد دولتی بود و فشار‌هایی که روی بورس‌کالا می‌آوردند هم نمونه مشخصی از این موضوع است.