چین نمونه‌های خاک ماه را به زمین بازگرداند

ماژول قمری چانگ‌ای-۶ (Chang'e-۶) امروز، سه شنبه به زمین بازگشت و ماموریت تاریخی خود را برای جمع‌آوری اولین نمونه‌ها از نیمه پنهان ماه در یک گام بزرگ رو به جلو برای برنامه فضایی جاه طلبانه این کشور با موفقیت به پایان رساند.

به گزارش ایسنا، ماژول چین کمی بعد از ساعت دو بعد از ظهر به وقت محلی (۰۹:۳۰ به وقت ایران) با موفقیت در منطقه تعیین شده در منطقه مغولستان داخلی شمالی چین فرود آمد. پخش زنده‌ای که توسط دوربین مداربسته انجام شد، نشان داد که ماژول با چتر نجات فرود آمد و در اتاق کنترل ماموریت صدای تشویق زیادی بلند شد.

ژانگ کجیان (Zhang Kejian)، رئیس اداره ملی فضایی چین (CNSA) از اتاق کنترل گفت: ماموریت اکتشاف ماه چانگ‌ای‌-۶ یک موفقیت کامل بوده است.

طبق گزارش دوربین مدار بسته، یک گروه جستجو دقایقی پس از فرود ماژول را پیدا کردند. پخش زنده فردی را نشان می‌داد که در حال بررسی ماژول بود.

این ماموریت موفقیت آمیز نقطه عطفی در رویای ابدی چین همانطور که شی جینپینگ (Xi Jinping)، رهبر چین بیان کرده بود، است و برای تثبیت کشور به عنوان یک قدرت فضایی مسلط و در حالی انجام می‌شود که تعدادی از کشورها، از جمله ایالات متحده، برنامه‌های اکتشافی خود به ماه را گسترش می‌دهند.

شی در پیام تبریکی در روز سه شنبه، از این ماموریت به عنوان «دستاورد برجسته دیگری در ساختن کشوری قدرتمند در فضا، علم و فناوری» استقبال کرد.

پکن قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ فضانوردانی را به ماه بفرستد و یک پایگاه تحقیقاتی در قطب جنوبی ماه بسازد. گمان می‌رود این منطقه حاوی یخ آب است و ایالات متحده نیز امیدوار است پایگاهی در آن ایجاد کند.

کاوشگر چانگ‌ای-۶ با حداکثر دو کیلوگرم غبار ماه و سنگ از نیمه پنهان ماه به زمین بازگشته است که توسط محققان چینی قبل از باز شدن برای دسترسی توسط دانشمندان بین المللی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.

به گفته کارشناسان، نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل نمونه‌ها می‌تواند به دانشمندان کمک کند تا در مورد تکامل ماه، زمین و منظومه شمسی بیشتر بیاموزند و در عین حال به هدف چین برای استفاده از منابع روی ماه برای پیشبرد اکتشافات در آنجا کمک می‌کند.

نمونه‌ها با استفاده از مته و بازوی رباتیک از مکانی در حوضه یک دهانه برخوردی که حدود چهار میلیارد سال پیش در سمت دور ماه شکل گرفت، جمع‌آوری شد که هرگز برای زمین قابل مشاهده نیست. سپس یک صعود کننده آن‌ها را از سطح ماه بلند کرد و آن‌ها را در مدار ماه به یک وسیله نقلیه ورودی مجدد منتقل کرد که پس از جدا شدن از مدارگرد ماه به زمین بازگشت.

پیشرفت چانگ‌ای-۶ که پیچیده‌ترین ماموریت چین تا به امروز از زمان پرتاب آن در روز ۳ مه است با علاقه شدید در داخل کشور دنبال شده است.

در اوایل این ماه، تصاویری از فرودگر ماه که پرچم چین را به نمایش می‌گذارد و به نظر می‌رسد که عبارت «ژونگ» که مخفف چین است را روی سطح ماه حفر کرده، در رسانه‌های اجتماعی چین منتشر شد.

بازگشت ماژول قمری روز سه‌شنبه پس از آن صورت می‌گیرد که بر اساس ویدئو‌هایی که در رسانه‌های اجتماعی چین ارسال شده، بقایای مشکوک یک موشک چینی دیگر در جنوب غربی چین روی زمین سقوط کرد.

گنجی از نیمه پنهان ماه

نیمه پنهان ماه برای دانشمندان از زمانی که برای اولین بار در تصاویر سیاه و سفید ثبت شده توسط فضاپیمای لونا ۳ اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۵۹ به آن نگاه کردند و متوجه شدند که چقدر با سمت رو به زمین متفاوت است، جذاب بوده است.

دشت‌های بزرگ و تاریک از گدازه‌های سرد شده در این نیمه وجود نداشتند. درعوض، به نظر می‌رسید که سمت دور، پوشیده از دهانه‌هایی با اندازه‌ها و سن‌های مختلف است.

چند دهه بعد، و حدود پنج سال از زمانی که ماموریت چانگ ای-۴ که چین را به اولین و تنها کشوری تبدیل کرد که فرود نرم در سمت دور ماه داشت، دانشمندان از چین و سراسر جهان امید زیادی به اطلاعاتی که می‌توان از نمونه‌ها به دست آورد، بستند.

جیمز هد (James Head)، استاد علوم زمین سیاره‌ای در دانشگاه براون، که همراه با دانشمندان اروپایی، با دانشمندان چینی در تجزیه و تحلیل نمونه‌های ماموریت چانگ‌ای-۵ که نمونه‌های نزدیک به سمت پنهان را برگردانده بود، همکاری کردند، گفت: این یک معدن طلا است. یک صندوق گنج. او گفت: دانشمندان بین‌المللی در مورد این ماموریت کاملا هیجان‌زده هستند.

او گفت: ماه از آنجا که سطح آن دارای تکتونیک صفحه‌ای نیست در واقع یک سند منجمد از آنچه در منظومه شمسی اولیه ما رخ داده، به حساب می‌آید و افزود که درک ساختار ماه نه تنها می‌تواند به ما در اکتشاف گذشته کند بلکه به ما در فهم آینده منظومه شمسی نیز کمک می‌کند.

کارشناسان می‌گویند تجزیه و تحلیل ترکیب و خواص فیزیکی نمونه‌های به دست آمده می‌تواند به پیشرفت تلاش‌ها برای یادگیری نحوه استفاده از منابع روی ماه برای اکتشافات ماه و فضا در آینده کمک کند.

خاک ماه را می‌توان برای چاپ سه بعدی برای تولید آجر برای ساخت پایگاه‌های تحقیقاتی در ماه استفاده کرد، این در حالی است که برخی از دانشمندان پیش از این در حال کار بر روی یافتن فناوری‌های اقتصادی و کاربردی‌تر برای استخراج گاز‌هایی مانند هلیوم، اکسیژن و هیدروژن از خاک بودند.

طبق اظهارات مقامات آژانس فضایی چین، پس از دریافت نمونه‌ها، انتظار می‌رود دانشمندان چینی داده‌ها را به اشتراک بگذارند و تحقیقات مشترکی را با شرکای بین‌المللی انجام دهند، قبل از اینکه پکن بعدا نمونه‌ها را برای دسترسی تیم‌های بین‌المللی ارائه کند.

چانگ‌ای-۶ ششمین ماموریت از هشت ماموریت برنامه ریزی شده از سری چانگ‌ای است که به طور گسترده به عنوان یک گام مهم رو به جلو برای هدف چین برای اعزام فضانوردان به ماه در سال‌های آینده تلقی می‌شود.

هد می‌گوید: هر مرحله در فرآیند مأموریت بازگشت نمونه دقیقا همان کاری است که شما باید انجام دهید تا انسان‌ها را بر روی ماه فرود بیاورید و برگردانید. این نکته را نباید فراموش کرد که در حالی که از یک طرف، این یک مأموریت علمی است، جنبه‌های فرماندهی و کنترل دقیقا همان چیزی است که برای اکتشاف انسان در ماه و همچنین مواردی مانند بازگشت نمونه از مریخ به آن نیاز دارید.

یک رقابت فضایی

جاه طلبی چین برای فرستادن فضانوردان به ماه در حالی است که ایالات متحده مأموریت آرتمیس را در اوایل سال ۲۰۲۶ به فضا پرتاب می‌کند و این اولین تلاش آمریکا پس از بیش از ۵۰ سال است.

به نظر می‌رسد بیل نلسون، رئیس ناسا، به سرعت چین به عنوان یک محرک در پیشرفت ایالات متحده اشاره کرده و در ماه آوریل به قانونگذاران گفت که این دو کشور در عمل در یک مسابقه هستند.

او می‌گوید: نگرانی من این است که ابتدا آن‌ها به قطب جنوب برسند و سپس بگویند، این منطقه ماست، شما بیرون بمانید، زیرا قطب جنوب ماه بخش مهمی است. ما فکر می‌کنیم که در آنجا آب وجود دارد و آب، به معنای سوخت موشک است.

چین با تکرار موضع خود مبنی بر اینکه اکتشافات فضایی باید «به نفع همه بشر باشد» به طور فعال شرکای بین‌المللی را برای ایستگاه تحقیقاتی ماه خود به خدمت گرفته است و به دنبال رفع نگرانی‌ها در مورد جاه‌طلبی‌های خود است.

چین و ایالات متحده تنها کشور‌هایی نیستند که به اعتبار ملی، مزایای علمی بالقوه، دسترسی به منابع و اکتشافات بیشتر در اعماق فضا چشم دوخته‌اند.

سال گذشته، هند نیز اولین فضاپیمای خود را بر روی ماه فرود آورد، در حالی که اولین ماموریت روسیه در ماه پس از دهه‌ها با سقوط کاوشگر لونا ۲۵ روی سطح ماه با شکست مواجه شد.

در ماه ژانویه، ژاپن تبدیل به پنجمین کشوری شد که یک فضاپیما را بر روی ماه فرود آورد، اگرچه کاوشگر آن به دلیل زاویه فرود نادرست با مشکلات برق مواجه شد.

چین قرار است ماموریت چانگ‌ای-۷ خود را در سال ۲۰۲۶ به منطقه قطب جنوبی ماه پرتاب کند، در حالی که چانگ‌ای-۸ در سال ۲۰۲۸ برای انجام آزمایش‌هایی با هدف استفاده از منابع ماه در آماده سازی برای ایستگاه تحقیقاتی قمری به ماه پرتاب خواهد شد.