بازی تقصیر در رفح

اسرائیل روز سه‌شنبه اعلام کرد که تانک‌های خود را به گذرگاه مرزی رفح فرستاده است. این حمله پس از یک‌روز «گیج‌کننده» رخ می‌دهد که اسرائیل دستور تخلیه رفح را صادر و حماس هم اعلام کرد که شروط آتش‌بس را پذیرفته است. یک کارشناس مسائل منطقه به الجزیره می‌گوید اکنون «بازی تقصیر» شروع شده است. یعنی اسرائیل و حماس دیگری را سرزنش و متهم می‌کنند. با این حال آنچه واضح است‌عدم علاقه نتانیاهو به آتش‌بس است.

به گزارش دنیای اقتصاد، ارتش اسرائیل روز سه‌شنبه (۱۸اردیبهشت‌ماه برابر با ۷مه) اعلام کرد که تانک‌های خود را به گذرگاه مرزی رفح فرستاده است. ارتش این رژیم می‌گوید در نظر دارد «عملیات محدودی» را با هدف نابودی حماس انجام دهد. «ایزابل کرچنر» و «آندرس ماتینز» در گزارش ۷مه در نیویورک‌تایمز در گزارشی زنده که همواره به روزرسانی می‌شد نوشتند، این حمله در ظاهر آن حمله‌ای نیست که ارتش وعده داده بود و متحدان اسرائیل خواستار جلوگیری از آن بودند.

این حمله پس از یک روز «گیج‌کننده» رخ می‌دهد که اسرائیل دستور تخلیه رفح را صادر کرد و حماس هم اعلام کرد که شروط آتش‌بس را پذیرفته است. پس از آن بود که ارتش اسرائیل اعلام کرد که «حملاتی هدفمند» را در بخش شرقی رفح تدارک دیده است. به دنبال این اقدام، آژیرها به صدا درآمدند و حملات راکتی از سوی حماس آغاز شد.

گفته شده است گردان‌های قسام نیروهای اشغالگر را در شرق رفح با موشک‌های کوتاه‌برد ۱۱۴میلی‌متری «رجوم» هدف قرار داده‌اند. گردان‌های قسام ویدئوهایی از مبارزانش را منتشر کرد که در رفح به تانک‌های اسرائیلی حمله می‌کنند. «لیام استک» هم در نیویورک‌تایمز نوشت، تمام کارمندان فعال در گذرگاه مرزی رفح بین مصر و غزه، این منطقه را پیش از حمله اسرائیل ترک کرده‌اند.

او در بخش دیگری از روایت خود می‌نویسد بامداد سه‌شنبه ارتش اسرائیل اعلام کرد که حملاتی را به شرق رفح با «حملات هوایی» و «عملیات زمینی» انجام داد. «میدل‌ایست‌آی» هم نوشت نیروهای ارتش اسرائیل بخش فلسطینی گذرگاه رفح را تسخیر کرد و تصاویر نشان می‌دهد که عملیات در حوالی این گذرگاه جریان دارد.

«استفن کیلین» و «نیلز آدلر» در گزارش ۷مه در الجزیره که همواره به روزرسانی می‌شد نوشتند، مصر عملیات اسرائیل در رفح را محکوم کرد و افزود: این اقدام، تلاش‌ها برای دستیابی به آتش‌بس در غزه را مورد تهدید قرار می‌دهد. سازمان ملل هم اعلام کرد که مقام‌های اسرائیلی دسترسی به گذرگاه مرزی رفح را قطع کرده‌اند.

«جودت یلماز»، معاون رئیس‌جمهور ترکیه هم در واکنش به حمله اسرائیل به رفح گفت: «اسرائیل با انجام حمله زمینی به رفح، درست یک روز پس از تایید پیشنهاد قطر و مصر برای آتش‌بس، بر دامنه جنایات جنگی دیگری که از ۷اکتبر در سرزمین‌های فلسطینی مرتکب شده است، افزود.» وی گفت که آنکارا به تلاش برای مجازات حقوقی اسرائیل ادامه خواهد داد.

«کیلین- آدلر» نوشتند، گذرگاه مرزی رفح در مرز غزه-مصر قرار دارد و تنها گذرگاه با غزه است که از سوی اسرائیل کنترل می‌شود. از زمان توافق سال۲۰۰۷ با اسرائیل، مصر کنترل این گذرگاه را به‌دست گرفت؛ اما عرضه مایحتاج برای ورود به غزه باید منوط به اجازه اسرائیل باشد.

«هند خودری» هم از دیرالبلح در غزه نوشت، این فقط مردم بخش شرقی رفح نیستند که در حال تخلیه و ترک این منطقه‌اند، بخش زیادی از مردم نواحی مختلف هم در حال فرار به مناطق مرکزی و خان‌یونس هستند. او می‌نویسد، همه‌جا شلوغ و پر از همهمه و مملو از انسان است. کسی نمی‌تواند چادری پیدا کند. بسیاری چادرهای خود را نزدیک ساحل –بسیار نزدیک به خط ساحلی– علم می‌کنند.

دو بیمارستان هم بیماران خود را تخلیه کرده و به مناطق مرکزی‌تر می‌فرستند. وضعیت را فقط می‌توان «هرج و مرج» توصیف کرد؛ گویی قیامتی است که کسی حتی «اقربای» خود را هم نمی‌شناسد. تمام خیابان‌ها مملو از انسان و ماشین است و مردم تمام زندگی و اثاثیه خود را در ماشین‌هایشان بار کرده‌اند. در بسیاری از ماشین‌ها می‌توانید تشک، بالش و پتو را ببینید. مردم نمی‌دانند چه بر سرشان خواهد آمد یا به کجا خواهند رفت.

«مارک اوون جونز» استادیار مطالعات خاورمیانه در دانشگاه حمد بن‌خلیفه به الجزیره می‌گوید اکنون «بازی تقصیر» شروع شده است. اسرائیل و حماس دیگری را سرزنش و متهم می‌کنند. جونز به الجزیره گفت که گزارش‌هایی مبنی بر خرابکاری عمدی نتانیاهو در مذاکرات اخیر و همچنین گزارش‌هایی در رسانه‌های اسرائیلی وجود دارد مبنی بر اینکه حماس توافق را پذیرفته است، این یک «حیله طراحی‌شده است برای اینکه چنین به نظر برسد که اسرائیل در توافق کارشکنی کرده است.» او گفت بسیار واضح است که نتانیاهو علاقه‌ای به آتش‌بس ندارد. جونز گفت که پایان جنگ به معنای «پاسخ‌گویی نه تنها در داخل اسرائیل برای اتهامات جنایی مختلف او، بلکه به‌طور بالقوه در برابر دادگاه کیفری بین‌المللی است.»

طرح پذیرش آتش‌بس از سوی حماس چه بود؟

دفتر نتانیاهو اعلام کرد که کابینه جنگ تصمیم گرفت برای فشار بر حماس و رسیدن به هدف آزادی گروگان‌ها، عملیات در رفح را آغاز کند. پیش از این، منابع خبری از موافقت حماس با پیشنهاد آتش‌بس خبر داده بودند. به گفته حماس، اسماعیل هنیه در تماس تلفنی با نخست‌وزیر قطر و رئیس دستگاه اطلاعاتی مصر موافقت خود را اعلام کرده است؛ اما مفاد جدید آتش‌بس در غزه چیست؟

این توافق سه‌مرحله‌ای بوده و ۱۲۴روز طول خواهد کشید.

مرحله اول:

۱- آتش‌بس ۴۰روزه.

۲- آزادی ۳۳اسیر اسرائیلی

۳- آزادی ۸۰۰اسیر فلسطینی.

۴- بازگشت مردم غزه به خانه‌های خود در شمال نوار غزه.

مرحله دوم:

۱- آتش‌بس ۴۲روزه.

۲- بقیه اسرای صهیونیست آزاد می‌شوند.

۳- اسرای فلسطینی آزاد می‌شوند.

مرحله سوم:

۱- آتش‌بس ۴۲روزه.

۲- تمامی اجساد اسرای صهیونیست مبادله می‌شوند.

۳- تمامی اجساد اسیران فلسطینی مبادله می‌شوند.

۴- خروج ارتش رژیم صهیونیستی از نوار غزه.

سه مقام اسرائیلی، سه‌شنبه ۱۸اردیبهشت به آکسیوس گفتند که این رژیم از متن پیشنهاد آتش‌بس مورد پذیرش حماس که حاوی مفاد جدید بسیاری است، متعجب شده است؛ چراکه پیشنهاد جدیدی که حماس با آن موافقت کرده با پیشنهاد قبلی که ۱۰روز پیش توسط ایالات متحده، مصر و قطر به حماس و اسرائیل ارائه شد و مورد قبول تل‌آویو واقع شد، مطابق نیست. یکی از مقامات اسرائیلی به آکسیوس گفت: «گویی که این پیشنهاد کاملا جدید است.»

دو مقام ارشد اسرائیلی دیگر نیز اظهار کردند که وقتی هیات حماس در آخر هفته از قاهره بازدید کرد، میانجی‌گران مصری بدون هماهنگی با اسرائیل پیشنهاد جدیدی به آن ارائه کردند. در همین حال یک مقام ارشد آمریکایی اتهامات مقامات اسرائیلی را مبنی بر اینکه دولت جو بایدن از پیشنهاد آتش‌بس مورد قبول حماس آگاه بوده، اما اسرائیل از آن مطلع نبوده است، رد کرد.

در همین رابطه، «رینا باسیست» و «آدام لوسنت» هم در گزارش خود در المانیتور به نقل از «وای نت» نوشتند، حماس پیشنهاد اولیه آتش‌بس را نپذیرفت، بلکه پیشنهادی را که مصری‌ها آن را اصلاح کردند، پذیرفت. به گفته مقاماتی که «وای‌نت» نامی از آن‌ها نبرد، «مصری‌ها به‌طور یک‌جانبه همه پارامترها را تغییر دادند تا حماس موافقت کند. این کار به‌صورت یک‌جانبه انجام شد و این پیشنهاد برای اسرائیل قابل قبول نیست.»

اما اسرائیل سپس گفت که در حال بررسی این پیشنهاد است و هیاتی را برای گفت‌وگو درباره جزئیات آن به قاهره می‌فرستد. «باسیست – لوسنت» در بخش دیگری از گزارش خود افزودند، ارتش اسرائیل ۱۵۰هدف را مورد حمله قرار داد و طی این حملات ۲۰فلسطینی جان خود را از دست دادند. ارتش این رژیم همچنین اعلام کرد که یک خودروی بمب‌گذاری‌شده را که به سوی نیروهایش در حرکت بود، منفجر کرد.

«هانی محمود» در گزارشی از رفح برای الجزیره می‌نویسد، با حضور تانک‌های اسرائیلی وضعیت روز به روز و ساعت به ساعت بدتر می‌شود. تانک‌ها و خودروهای زرهی اسرائیل موجی از ترس و وحشت را میان ساکنان رفح پراکنده‌اند. بسیاری از مردم در نتیجه حملات بامداد سه‌شنبه اسرائیل زخمی شده و به بیمارستان «کویتی» برده شده‌اند. محمود می‌نویسد ظرف ۴۵دقیقه چندین‌بار جزواتی پرتاب شد. حسی از آشفتگی در میان مردم دیده می‌شود؛ زیرا به روایت اسرائیل بدبین هستند.

تعلیق ارسال سلاح به اسرائیل

الجزیره در گزارش ۷مه نوشت، دولت ایالات متحده فروش هزاران سلاح هوشمند و دقیق به متحد خود اسرائیل را در بحبوحه جنگ غزه به تعویق انداخته است. در گزارشی به نقل از مقامات فعلی و سابق آمریکا آمده که دولت جو بایدن، به‌دلیل سیاست مسلح کردن اسرائیل مورد انتقاد قرار گرفته است.

«وال‌استریت ژورنال» روز دوشنبه گزارش داد که قرارداد پیشنهادی شامل حداکثر ۶۵۰۰فقره «مهمات حمله مستقیم مشترک» (JDAM) است؛ کیت‌های هدایتی که بمب‌های هدایت‌نشده را به مهمات هدایت‌شونده دقیق تبدیل می‌کند. قانون ایالات متحده، کنگره را ملزم می‌کند که از توافق‌نامه‌های عمده فروش نظامی خارجی مطلع شود. به گفته «وال‌استریت ژورنال»، کنگره برای اولین‌بار در ماه ژانویه درباره این فروش - که ۲۶۰میلیون دلار تخمین زده می‌شود- مطلع شد؛ اما دولت بایدن هنوز به جلو حرکت نکرده است.

یک مقام کنگره که با روند فروش تسلیحات آشنا است به وال‌استریت گفت: «این اقدامی غیرعادی است؛ به ویژه برای اسرائیل و به‌ویژه در زمان جنگ.» این مقام گفت، با این حال از دلیل تاخیر بی‌اطلاع هستند. «ست بیندر» کارشناس فروش تسلیحات ایالات متحده در مرکز دموکراسی خاورمیانه، به وال‌استریت گفت که اگر تاخیر عمدی باشد، «این اولین نمونه از زمان شروع این جنگ بود که دولت چنین اقدامی را درباره سلاح‌هایی که می‌دانیم در غزه استفاده می‌شود، انجام داد.»