یک نوع مواد مخدر جدید که در ترکیب آن از پودر استخوان مرده استفاده میشود به دلیل سهولت در دسترسی، قیمت پایین و همچنین گسترش سریع آن در بین جوانان، نگرانی شدیدی در برخی کشورهای غرب آفریقا ایجاد کرده است.
این مواد مخدر که به نظر میرسد خطرناکتر از انواع دیگر مخدرها باشد، در کشورهای سیرالئون، گینه، ساحل عاج، بورکینافاسو و نیجر به صورت گستردهای منتشر شده است.
به گزارش دیده بان، در حالی که مقامات این کشورها تمایلی به ارائه اطلاعات دقیق در مورد اثرات این مواد مخدر جدید ندارند، متخصصان و انجمنهای فعال در حوزه آگاهی سلامت و جوانان همچنان نسبت به خطر این دارو هشدار داده و ارقامی از اثرات آن را منتشر میکنند.
در سیرالئون، گزارشها حاکی از آن است که این نوع مواد مخدر منجر به مرگ حدود ده نفر در هر هفته شده و هزاران نفر بر اثر اثرات ویرانگر آن در شرایط وخیم از دست دادن هوشیاری تا جدایی کامل از واقعیت در بیمارستان بستری هستند. همچنین اکثر کسانی که از این مخدر به صورت افراطی مصرف میکنند، در سنین بین ۱۸ و ۲۵ سال هستند.
نام این مواد مخدر در بین کشورها متفاوت است، اما اغلب به آن «کوش» یا «زامبی» میگویند. باندهای محلی در کشورهای غرب آفریقا گاهی مواد خطرناک به ترکیب آن هر از چند گاهی برای افزایش اعتیاد جوانان، کاهش هزینه و جایگزینی با مواد ارزانتر میافزایند.
این نوع مواد مخدر از مخلوطی از چند ماده تشکیل شده استکه مهمترین آنها حشیش، پودر استخوان انسان، فنتانیل، ترامادول و فرمالدئید است. سازندگان این دارو استخوانهای جمجمه را برای افزودن به بقیه مواد انتخاب میکنند. گورکنان و کارگران گورستان استخوانهای جمجمه افراد مرده ناشناس یا کسانی را که هیچکس از ترس فاش شدن جرمشان به زیارت آنها نمیآید، تهیه میکنند.
دکتر «عبدو تراوی» محقق نیجریهای در این خصوص میگوید: «افزودن پودر استخوانهای انسان به این مواد مخدر آسیب جدی روحی و جسمی مصرف کنندگان این مواد را افزایش میدهد و در مدت زمان کوتاهی فرد مصرف کننده را به یک معتاد تبدیل میکند».
وی خاطرنشان کرد: «بهرغم عدم انجام تحقیقات لازم درباره این مواد و تأثیر استخوانهای انسان و تعامل آنها با سایر مواد، اما مواردی که به بیمارستانها رسیده است نشان میدهد که تأثیر آن بر معتادان بسیار مخرب است. افزودن پودر اسختخوان به دیگر ترکیبها بیهوده و برای کمتر کردن هزینه برای هر دوز است».
او افزود: «کشورهای غرب آفریقا که دارای مرزهای زمینی بدون نظارت مشترک هستند، با شیوع سریع ماده مخدر «کوش» یا «زامبی» به دلیل اثرات مخرب آن با بحران بهداشتی نگران کنندهای روبرو هستند، زیرا این نوع مواد مخدر با اعتیاد گسترده به ویژه در بین جوانان شده است و هرج و مرج را در جوامع ایجاد میکند.»
او افزود: «ترکیب این دارو بسیار پیچیده است و تجزیه و تحلیل نمونهها هر از گاهی متفاوت است، زیرا شبکههای مجرمانه محلی برخی از مواد را با مواد دیگر جایگزین میکنند و به اثرات مخرب آنها برای سلامتی اهمیت نمیدهند».
وی میگوید: «وقتی اجزای این داروها را مورد تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی قرار میدهیم، عناصر مختلفی را مییابیم که بیشتر آنها مواد مخدر شناخته شده اعم از طبیعی یا مصنوعی و یا مخلوطی از گیاهان دارویی و مواد شیمیایی ساخته شده هستند.»
این محقق در گفتگو با العربیه تأیید کرد که دخالت بازرگانان در این آزمایشها به دلیل نظارت ضعیف امنیتی بر لانههای مواد مخدر و تأثیر دوره قرنطینه در طول همه گیری کرونا است که برخی از مواد در بازار کمیاب شد و با سایر مخدرهای محلی جایگزین شدند.
او در مورد ترکیب این نوع مواد مخدر میگوید: «این مواد مخدر از نوعی حشیش که به طور گسترده در سیرالئون کشت میشود، فنتانیل که از آزمایشگاههای مخفی در چین تولید و و به آفریقا آورده میشود، ترامادول که در بازار سیاه پر رونق در غرب آفریقا، موجود است و فرمالدئید، که مادهای خطرناک بر سیستم تنفسی و عصبی تشکیل شده است».
این پژوهشگر در رابطه با اثرات این دارو میگوید: «این مواد مخدر یک اثر سرخوشی ایجاد میکند که معتاد را بیشتر به مصرف مواد وسوسه میکند و باعث اعتیاد کامل او میشود. اثرات منفی آن با توجه به غلظت مواد موجود در آن متفاوت است و از اثر آرامبخشی، سرخوشی کاذب تا از دست دادن هوشیاری، خواب آلودگی و غیبت کامل از واقعیت ادامه مییابد.»