طب سوزنی خطر سکته مغزی را کاهش می‌دهد؟

تحقیق مقایسه‌ای کنونی نشان می‌دهد که یک دوره طب سوزنی ممکن است خطر افزایش‌یافته سکته مغزی مرتبط با روماتیسم مفصلی را کاهش دهد.

به گزارش ایسنا، علت اصلی مرگ در افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی بیماری قلبی عروقی است و محققان خاطرنشان کردند که احتمال سکته مغزی در آنان بیشتر از جمعیت عمومی است. در حال حاضر، طب سوزنی برای کنترل درد و کاهش التهاب استفاده می‌شود و محققان می‌خواستند دریابند که آیا ممکن است این طب، خطر سکته مغزی ایسکمیک ناشی از لخته خون در مغز را که با التهاب سیستمیک مرتبط است نیز کاهش دهد یا خیر.

آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی، بیماری روماتیسمی شایع است که به‌صورت پلی‌آرتریت در مفاصل (التهاب چندین مفصل)، اغلب التهاب سینوویال و سفتی صبحگاهی ظاهر می‌شود. فرسایش استخوان، تغییر شکل مفصل و از دست دادن توانایی‌های عملکردی از عوارض طولانی مدت این بیماری هستند.

در مورد فرآیند‌های مزمن، وضعیت التهاب را می‌توان در کل بدن مشاهده کرد که شامل پریکاردیت (التهاب حاد یا مزمن کیسه غشایی دربرگیرنده قلب)، میوکاردیت (التهاب عضله قلب)، پلورزی (التهاب لایه نازک اطراف حفره قفسه سینه و ریه‌ها)، فیبروز بینابینی ریه، پوکی استخوان و بیماری‌های قلبی عروقی است.

بیماری‌های قلبی عروقی، مانند سکته مغزی، عامل اصلی مرگ در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی هستند و در مقایسه با جمعیت عمومی، سکته مغزی در بیماران به روماتیسم مفصلی شایع‌تر است. شیوع این بیماری در سطح جهانی و در آسیا به‌ترتیب ۴۶۰ در ۱۰۰ هزار نفر و ۱۵.۸ در ۱۰۰ هزار نفر است.

تعیین عوامل در پیشگیری از سکته مغزی، یک مسئله ضروری برای پزشکان و بیماران بالینی است. نسخه‌های رایج برای درمان روماتیسم مفصلی دارو‌های ضد التهابی غیر استروئیدی، استروئیدها، دارو‌های ضد روماتیسمی معمولی تعدیل‌کننده بیماری و دارو‌های بیولوژیکی مانند اتانرسپت، اینفلیکسیماب (مهارکننده TNF-α) و آناکینرا (مهارکننده IL-۱) استروئید‌ها و دارو‌های ضد روماتیسمی معمولی تعدیل‌کننده بیماری، مانند متوترکسات و اینفلیکسیماب است که در پیشگیری از سکته مغزی ایسکمیک در بیماران روماتیسم مفصلی دارای مزایایی هستند.

برخی از این‌ها می‌توانند منجر به عوارضی در مغز استخوان و اختلال در پلاکت‌های خون شوند، بنابراین یافتن مداخلات جایگزین برای کنترل روماتیسم مفصلی در حالی که عوارض ناشی از درمان را کاهش می‌دهد، به موضوعی تبدیل شده است که به‌خوبی مورد بحث قرار گرفته است.

در بسیاری از کشور‌ها مانند تایوان، آلمان و چین، طب سوزنی، به‌طور گسترده‌ای برای کنترل درد، زمانی که بیماران دارای مشکلات اسکلتی- عضلانی و ایمنی هستند، از جمله روماتیسم مفصلی استفاده می‌شود. نتایج تحقیق هم‌گروهی قبلی نشان داد که حدود ۲۷.۳ درصد از بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی در تایوان تا به‌حال از خدمات طب سنتی چینی استفاده و ۲۳.۶ درصد از این بیماران طب سوزنی دریافت کرده‌اند. علاوه بر این، پیشگیری از سکته مغزی ثانویه نیز در نتیجه استفاده از طب سوزنی درمانی در جمعیت تایوانی ذکر شده است.

مکانیسم فرضی که توسط آن طب سوزنی میزان سکته مغزی را کاهش می‌دهد، شبیه به دارو‌های ضد روماتیسم مفصلی -ضد التهابی است، بنابراین، محققان می‌خواستند رابطه بین مداخله طب سوزنی و بروز سکته مغزی ایسکمیک در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی را بررسی کنند.

آنان از سوابق پزشکی ملی پایگاه داده بیماران مبتلا به «بیماری فاجعه‌آمیز» برای ۴۷هزار ۸۰۹ بزرگسال که به‌تازگی مبتلا به روماتیسم مفصلی بین سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۰ تشخیص داده شده بودند، استفاده کردند.

تجزیه و تحلیل نهایی شامل ۲۳هزار و ۲۲۶ بیمار با اطلاعات کامل بود که ۱۲هزار و ۲۶۶ نفر از آنان پس از تشخیص تا پایان دسامبر ۲۰۱۰ تحت درمان با طب سوزنی قرار گرفتند.

از این تعداد، ۱۱هزار و ۶۱۳ مورد از نظر سن، جنس، بیماری همزمان یعنی دیابت، فشار خون بالا، چربی خون بالا، نارسایی احتقانی قلب، اضطراب یا افسردگی، چاقی، فیبریلاسیون دهلیزی، وابستگی به الکل، و سیگار کشیدن، مصرف دارو‌های ضدالتهابی استروئیدی، استاتین‌ها و دارو‌های تعدیل‌کننده بیماری و سال تشخیص با بیمارانی که تحت درمان طب سوزنی قرار نگرفته بودند، مطابقت داده شدند.

زنان، افراد ۴۰ تا ۵۹ ساله و شرکت‌کنندگان با فشار خون بالا در هر دو گروه غالب بودند.

بیشتر (۸۷ درصد) کسانی که در گروه طب سوزنی بودند با طب سوزنی دستی درمان شدند. سه درصد با طب سوزنی الکتریکی تحت درمان قرار گرفتند که به موجب آن الکترودی که پالس پایینی از الکتریسیته تولید می‌کند به سوزن متصل می‌شود و ۱۰ درصد هر دو نوع را دریافت کردند.

به‌طور متوسط ۱۰۶۵ روز بین تشخیص روماتیسم مفصلی و دریافت اولین درمان طب سوزنی سپری شد که تعداد درمان‌ها در مجموع به‌طور متوسط حدود ۱۰ روز بود.

در طول دوره پایش تا پایان سال ۲۰۱۱، ۹۴۶ بیمار سکته مغزی ایسکمیک داشتند. جای تعجب نیست که خطر همزمان با افزایش سن و با تعداد بیماری‌های همزمان افزایش می‌یابد. به‌عنوان مثال، افرادی که فشار خون بالا دارند، بیش از دو برابر افراد دارای فشار خون طبیعی در معرض خطر سکته مغزی بودند، در حالی که افراد مبتلا به دیابت ۵۸ درصد بیشتر در معرض خطر ابتلا به سکته بودند.

با این حال، موارد به‌طور قابل توجهی کمتر از سکته مغزی ایسکمیک در میان گروه طب سوزنی وجود داشت؛ ۳۴۱ در مقابل ۶۰۵، معادل ۴۳ درصد خطر کمتر که مستقل از سن، جنس، مصرف دارو و بیماری هم‌زمان بود.

پژوهش کنونی، تحقیقی مشاهده‌ای است و به این ترتیب، هیچ نتیجه‌گیری قطعی در مورد علت و معلول نمی‌توان گرفت و محققان همچنین اذعان داشتند که آنان فقط می‌توانستند شدت بیماری را از روی دارو‌هایی که بیماران مصرف می‌کردند تخمین بزنند.

آنان همچنین اطلاعاتی در مورد عوامل بالقوه تأثیرگذار مانند قد، وزن، آزمایش‌های آزمایشگاهی، یا سطح فعالیت بدنی نداشتند و همه افراد فشار یکسانی ثبت نکردند.

محققان پیشنهادکردند، التهاب یک پیش‌بینی‌کننده ثابت و مستقل بیماری‌های قلبی عروقی در روماتیسم مفصلی است، بنابراین طب سوزنی ممکن است پروتئین‌های پیش التهابی و در نتیجه خطر بیماری‌های قلبی عروقی، ازجمله سکته مغزی ایسکمیک را کاهش دهد.

آنان توضیح دادند، فشار خون ناپایدار و پروفایل لیپیدی دو عامل خطرزای سکته مغزی ایسکمیک هستند و درمان با طب سوزنی این مزیت را دارد که هم فشار خون و هم دیس‌لیپیدمی (اختلال چربی خون) را کنترل کند.

محققان افزودند: اگر طب سوزنی، سفتی و درد مفاصل صبحگاهی را تسکین دهد، بیماران ممکن است از افزایش فعالیت‌های روزانه نیز بهره ببرند که شاید خطر سکته را نیز کاهش دهد.

یافته‌های این تحقیق در مجله دسترسی آزاد BMJ Open منتشر شده است.