تفال به حافظ یکشنبه ۲۴ دی ۱۴۰۲؛ مرا به رندی و عشق آن فضول عیب کند...

فرارو- فال گرفتن از آثار ادبی، از باور‌های کهن این مرز و بوم است. در گذر زمان ساکنان این خاک به ادیبانی که گمان می‌بردند بهره‌ای از کلام حق دارند رجوع می‌شد. با این حال، اما در گذر زمان تنها تفال به حافظ در فرهنگ عامیانه ما باقی مانده است.

مرا به رندی و عشق آن فضول عیب کند
که اعتراض بر اسرار علم غیب کند

کمال سر محبت ببین نه نقص گناه
که هر که بی‌هنر افتد نظر به عیب کند

ز عطر حور بهشت آن نفس برآید بوی
که خاک میکده ما عبیر جیب کند

چنان زند ره اسلام غمزه ساقی
که اجتناب ز صهبا مگر صهیب کند

کلید گنج سعادت قبول اهل دل است
مباد آن که در این نکته شک و ریب کند

شبان وادی ایمن گهی رسد به مراد
که چند سال به جان خدمت شعیب کند

ز دیده خون بچکاند فسانه حافظ
چو یاد وقت زمان شباب و شیب کند

شرح لغت:کمال: تمامیت، تمام شدن، تمام و در اصطلاح فلاسفه: آنچه تمامیت شیء به آن است که کمال آن شیء می‌نامند/ سرّ محبّت: راز عشق، غلیان دل در مقام اشتیاق به لقاء محبوب (ر- ذوالنور)/ نقص: کاستی، نقصان /نقص گناه: کاستی و نقصی که در اثر گناه در شخص پیدا می‌شود./حورِ بهشت: زن بهشتی سیاه چشم، حوریه/ عبیر:ماده ایی که از ترکیب مشک و گلاب و چند ونوع مواد معطر دیگر تهیه می‌شود/ جِیب: گریبان، یخه پیراهن/ چنان زند: چنان به یغما ببرد.

تفسیر عرفانی:

۱- ویژگی های شما عبارت اند از: نجیب، درسخوان، قابل اعتماد، جسور، مصمم، پرهیزکار، جذاب و دلربا، رفیق دوست، اصیل، مودب، جدی، با وجدان، فرشته خو، خجول، منطقی، شریف، خیرخواه، واقع بین، پاک، دوست داشتنی، اهل گردش، ولخرج و دوستدار ثروت.

۲- حضرت حافظ در بیت های سوم، چهارم و پنجم می فرماید:

آن لحظه بوی خوش سیه چشم بهشتی پراکنده می شود که غبار میخانه، ما را عطر گریبان خود سازد.

کرشمه ساقی آنگونه راه دل اهل اسلام را میزند که هیچ کس حتی صهیب از صحابه رسول خدا (ص) از باده نوشی نمی تواند بپرهیزد.

کلید گنج نیکبختی و مقبولیت نزد صاحبدلان است. نباید کسی در این مساله شک و تردید کند.

حال خود باید نیت خود را تفسیر نمایید.

۳- زیاد به این نیت وابسته می‌باشید، بطوریکه بیشتر اوقات متوجه آن هستید. باید بدانید که با فعالیت، وقت شناسی و سرعت عمل حتماً موفق می‌شوید. زیرا رقیبان در کمین هستند تا گوی سبقت را بربایند. شما باید بیشتر زیرک باشید.

تعبیر غزل:

انسان زمانی به موفقیت و مراد خود می‌رسد که در این راه زحمت بسیار کشیده باشد. تو نیز اگر می‌خواهی به سعادت برسی هیچ شک و تردیدی به دل راه مده و بدان که وسواس و تردید عوامل بازدارنده و منفی هستند به سرزنش‌های بی خبران توجهی مکن تا به کمال مطلوب خود برسی.