ریسک گره کور بازار

روز گذشته روز منفی و کم‌جان بازار در هفته جاری معاملاتی در حالی به ثبت رسید که دو شاخص اصلی بازار کاهش ارتفاع محدودی را تجربه کردند. در این بین دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای که سطح ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحدی را با انتشار اخبار تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها فتح کرده بود، روز دوشنبه با کاهش ارتفاع ۰.۰۴ درصدی روبه‌رو شد و در پایان ساعت معاملاتی روز دوشنبه در سطح ۲ میلیون و ۱۵۳ هزار واحدی قرار گرفت.

به گزارش دنیای اقتصاد، افت ۸۰۱ واحدی شاخص کل در حالی به وقوع پیوست که نماگر هموزن که شاخصی برای ارزیابی همه‌جانبه حال و روز نماد‌های مختلف بازار سهام است با افت ۰.۰۶ درصدی روبه‌رو شد و در سطح ۷۵۹ هزار و ۶۰۱ واحدی قرار گرفت. در این بین شاخص کل فرابورس نیز که معیار مناسبی برای بررسی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۰.۰۲ درصد سبزپوش شد و در سطح ۲۶ هزار و ۲۴۶ واحدی کار خود را به اتمام رساند.

میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه روز گذشته که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود مقدار ۴هزار و ۶۴۴میلیارد تومانی را ثبت کرد. به علاوه ۱۰۴ میلیارد تومان پول حقیقی نیز از گردونه معاملات بازار خارج شد. در این میان سه نماد «شبندر»، «شپدیس» و «شپنا» بیشترین تاثیر را بر شاخص کل بورس تهران و نماد‌های «انتخاب»، «خاور» و «وسپهر» بیشترین تاثیر را بر شاخص کل فرابورس داشتند.

همچنین «داتام»، «خودرو» و «ثشاهد» سه نماد پرتراکنش روز دوشنبه بازار بودند. بازار سرمایه در حالی در وضعیت تعادلی خود روز‌های سرد زمستان را پشت‌سر می‌گذراند که همچنان با ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک زیادی روبه‌روست. قاب اقتصادی کشور نیز می‌تواند چشم‌اندازی از رشد بازار‌ها را به منصه ظهور برساند. باید منتظر ماند و دید تقابل ریسک‌های گوناگون در ماه‌های آینده چه سمت‌وسویی به بازار‌های مالی من‌جمله بازار سرمایه خواهد بخشید.

بازار از دید کارشناسان

مجتبی سلطانی، کارشناس بازار سرمایه، بازار را بدین‌سان توصیف کرد: پس از وقوع اتفاقات و ریسک‌های مختلف هفته گذشته، بازار سرمایه برخلاف تصور اکثر کارشناسان هفته جاری را کم‌نوسان و کم‌رمق آغاز کرد. در هفته‌های گذشته نیز که به واسطه داغ شدن موضوع تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها، موتور رشد بازار کمی به تحرک درآمده بود، مشخص بود صعود نماگر‌های بازار نمی‌تواند تنها به دنبال چنین اخباری ادامه‌دار باشد. در صورتی که نقدینگی به بازار تزریق شود، چنین اخباری می‌تواند موتور پیشران رشد شاخص‌های اصلی بازار باشد. بالا بودن نرخ بهره و فضای رکودی بازار‌های مالی و افزایش ریسک‌های سیستماتیک از جمله اصلی‌ترین عوامل فرورفتن بازار سرمایه در شرایط متعادل حال حاضر است.

در چنین وضعیتی نقدینگی به سمت دارایی‌های کم‌ریسک‌تر همچون طلا جاری می‌شود. از این رو تا زمانی که ریسک‌های سیستماتیک کاهش پیدا نکنند، نمی‌توان شاهد رشد دسته‌جمعی سهام گوناگون بود.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: در صورتی که ریسک خاصی بر بازار سرمایه سایه نیفکند، بازار نمی‌تواند دره‌های جدیدی را به خود ببیند. با وجود اینکه انتظار می‌رفت زمستان داغی در انتظار تنور معاملاتی بازار باشد، اما بازار همچنان زیر چتر شرایط اقتصادی همچنان افت‌و‌خیز‌های کم‌نوسانی را ثبت می‌کند. بدین جهت پیش‌بینی می‌شود روز‌های تعادلی بازار ادامه پیدا کند.

مهرناز سلطانی، کارشناس بازار سرمایه، روند بازار سهام را این‌گونه توضیح داد: روز گذشته بازار با حجم معاملات پایین و نه‌چندان دلچسبی به کار خود پایان داد و کلیت بازار منفی و متعادل بود. در این میان اکثر نماد‌های بازار من‌جمله خودرویی‌ها شاهد عرضه‌هایی از سوی حقیقی‌ها و حتی حقوقی‌ها بودند و موجب منفی شدن کلیت بازار شدند. در مجموع تقاضا برای برخی سهام کوچک وجود داشت و در نهایت شاخص کل با ۸۰۰ واحد کاهش روز گذشته به کار خود پایان داد. نماگر اصلی در حال حاضر توانسته است محدوده حمایتی مهم ۲ میلیون و ۱۵۰ هزار واحدی را حفظ کند، با وجود اینکه ارزش دلاری بازار معادل ۱۸۵ میلیارد دلار است.

با این وجود باید اظهار کرد حمایت ۲ میلیون و ۱۵۰ هزار واحدی، سطح حمایتی بسیار مستحکمی است که به نظر می‌رسد به آسانی از دست نخواهد رفت. با این وجود وضعیت گروه خودرویی که تاثیرپذیر از عوامل گوناگونی است موجب منفی شدن و تاثیرگذاری بر کلیت بازار سهام شده است. در حال حاضر ارزش معاملات نیز تعریف چندانی ندارد و تا زمانی که تغییر بخصوصی در ارزش معاملات بازار دیده نشود نمی‌توان روز‌های سبز باتداوم را انتظار داشت. بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود شرایط بازار در روز‌های آینده بهبود پیدا کند و اصلاح زمانی بازار کاهش پیدا کند.

حمید کوشکی، کارشناس بازار سرمایه، اوضاع این روز‌های بازار را این‌گونه تشریح کرد: بازار سهام روز‌های متعادل و کم‌نوسانی را تجربه می‌کند. روز گذشته نیز نماگر‌های اصلی بازار نوسان بخصوصی از خود متبادر نکردند و افت‌و‌خیز چندانی را از خود به ثبت نرساندند. در این میان به نظر می‌رسد مباحثی، چون تجدید ارزیابی دارایی شرکت‌ها که هفته‌هاست در بازار پیچیده، تاثیر خود را در بازار با گام‌های آرام خواهد گذاشت.

این کارشناس بازار سرمایه شرایط اقتصادی را این‌گونه موشکافی کرد: واکاوی داده‌های اقتصادی از این موضوع حکایت دارد که دورنمای اقتصادی در صورتی که با انواع ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک همگرا نشود، می‌تواند موجب رشد بازار شود. نکته نخست مربوط به کاهش دارایی‌های خارجی بانک مرکزی است. آمار و ارقام نشان می‌دهد که حدود ۲۰ درصد از دارایی‌های خارجی در نیمه اول سال کاهش پیدا کردند و این در حالی است که تاثیر چنین تغییری در بازار ارز و بازار سرمایه دیده نشد. کاهش این دارایی‌های ارزی در شرایطی که ورود ارز به کشور وضعیت مناسبی ندارد، چشم‌انداز مساعدی را نمی‌توان برای داده‌های اسمی متصور بود. از طرفی انتشار داده‌های تراز پرداخت‌های فصل نخست سال که توسط بانک مرکزی منتشر شده، حاکی از آن است که خروج سرمایه ۱۰ میلیارد دلاری تنها در فصل بهار رخ داده، که می‌تواند برای آینده بازار‌ها تاثیرگذار باشد. داده‌های تراز تجاری غیر‌نفتی نیز نشان می‌دهد که ۱۰ میلیارد دلار در ۸ ماه نخست سال با کسری تراز مواجه‌ایم. از این رو بررسی داده‌های کلان به ما این موضوع را گوشزد می‌کند که داده‌های فشرده‌شده می‌توانند شرایط متفاوتی را برای اقتصاد و بازار‌ها رقم بزنند.

این کارشناس بازار در پایان گفت: از این رو با توجه به انواع ریسک‌های سیستماتیک و غیر‌سیستماتیک می‌توان نسبت به سبزپوشی سال در ماه‌های پایانی سال امیدوار بود.