چمران: شاید اصولگرایان به فهرست واحدی نرسند

مهدی چمران، معمار، مدرس بازنشسته دانشگاه تهران، سیاستمدار اصولگرای ایرانی و رئیس شورای شهر تهران در دوره ششم است. او در دوره دوم و سوم و سه سال از دوره چهارم شورای اسلامی شهر تهران، ریاست این شورا را عهده‌دار بود.

به گزارش فارس، چمران در حال حاضر ریاست شورای ائتلاف استان تهران و عضو شورای مرکزی و عضو کارگروه انتخابات شورای ائتلاف و از چهره‌های موثر این جریان است. با او در رابطه با انتخابات پیش‌رو، وحدت جریان انقلابی و آرایش سیاسی گروه‌های مختلف به گفتگو نشستیم.

گزیده ی این گفتگو به شرح زیر است:

به عنوان اولین سوال اگر اجازه دهید وارد تحلیل فضای اصولگرایی شویم و ببینیم در شورای ائتلاف و در جا‌های مختلف جریان اصولگرایی آخرین وضعیت انتخاباتی به چه نحوی است؟

چمران: ممنونم از دعوت شما، در ارتباط با شورای ائتلاف خط مشی مشخص است. خط مشی هم این بوده که همه کسانی که از نظر این سلیقه سیاسی در مسیر انقلاب هستند در کنار یکدیگر قرار گیرند. به فرموده رهبر معظم انقلاب ممکن است سلایق مختلف سیاسی وجود داشته باشد، ولی باید سعی شود که همه این سلایق و آن‌هایی که در مسیر انقلاب، ولایت فقیه، اسلام و مکتب هستند باید با همدیگر برادرانه رفتار کنند و رفتار برادرانه هم آن گونه است که اگر یک اختلافی هم در یک خانواده وجود داشته باشد، به هر حالت، برادری بر آن حاکم باشد و افراد از نهی یکدیگر جلوگیری کنند.

به همین جهت، اصرار ما و دعوت ما -ما که می‌گویم یعنی شورای ائتلاف- از کل افراد و احزاب از ابتدا این بوده و این هم هست که با این شاخص‌هایی که گفتم همه در کنار هم باشیم. از خواست‌ها و آن چیز‌هایی که هست یک مقدار بکاهیم و بتوانیم با یک خواهش و درخواست کمتری در کنار هم قرار بگیریم و خب این خودش خیلی نعمت است و می‌تواند موجبات خیر کثیری را فراهم کند و ارزش‌های زیادی را برای ما به وجود بیاورد و موفقیت‌آمیز هم باشد. طبیعی است که هر چقدر این انسجام بیشتر باشد، نیرو‌های بیشتری در کنار هم قرار می‌گیرند و وحدت بیشتری در جبهه انقلاب بوجود می‌آید و این وحدت و اجتماع نیرو‌های انقلاب باعث می‌شود که نیرو‌های انقلابی در جامعه گسترش بیشتری داشته باشند و نفوذ بیشتری پیدا کنند.

شورای ائتلاف در همین راستا از مجموعه‌ای از احزاب مختلف تشکیل شده که خود این احزاب طیف‌های مختلفی دارند و همه در کنار هم قرار گرفتند و ما دیدیم در دو انتخابات گذشته، چه مجلس شورای اسلامی و چه ریاست جمهوری و شورا‌های شهر از طیف‌های مختلف اصول گرایی آمدند و کنار هم قرار گرفتند و جلو آمدند و موفق هم شدند. به هر حال اکثریت قاطع نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همین طور شورا‌های شهر، از این طیف برگزیده شدند و آمدند و خوشبختانه هم به نسبت دوره‌های قبل عملکرد بهتری داشته‌اند.

به عنوان مثال همان‌طور که مقام معظم رهبری هم فرمودند کلیت مجلس فعلی یک کلیت قابل قبول و مورد تأیید ایشان است و کار‌های خوبی هم در این مجلس صورت گرفته و این نمایندگان تصمیمات خوبی هم گرفتند و امیدواریم تا پایان دوره ان‌شاءالله موفق باشند. این اتفاق برگرفته شده از آن سیاست شورای ائتلاف است که کسی را هم نفی نمی‌کند و همه را دعوت می‌کند که بیایند؛ تعیین‌کننده و تصمیم‌گیرنده هم آرای عمومی‌شان باشد و با همدیگر تصمیم بگیرند تا بتوانند با یک تصمیم جمعی و یک خرد جمعی به نتیجه برسند.

در دوره‌های گذشته هم این کار صورت گرفت و شما حتی در انتخابات شورا‌ها شاهد بودید که برای اینکه به آن ۶۰ نفر اول برسیم، صفحه مجازی باز شد و گفتیم هر کس که می‌خواهد بیاید اینجا و نام نویسی کند و رای بگیرد؛ از مردم و طرفداران افراد مختلف حضور پیدا کنند و رای بگیرند و احزاب مختلف هم آمدند در آن صفحه نام نویسی کردند، دوستانشان و طرفدارانشان و حامیانشان را آوردند و رای گیری کردند و آن افرادی که بیشترین رای را داشتند آمدند جزو آن ۶۰ نفر اول قرار گرفتند. بعد شورای مرکزی نشست و به دلایلی باز هم با رای، آن ۲۱ نفر را انتخاب کرد. یعنی همه‌اش در یک فرایندی کاملاً دموکراسی مآبانه اتفاق افتاد.

همه این‌ها به خاطر این بود که خدای ناکرده فکر نکنند کسی می‌خواهد برای خودش کیسه‌ای بدوزد و یا به نفع گروه خودش کار کند، بلکه سعی و تلاش این است که همه با هم در کنار هم کار کنند تا نتایج ثمربخش‌تری از آن بگیریم. خب، این تجربه موفق بود.

در حال حاضر آن‌هایی که معمولاً نقدی به شورای ائتلاف دارند، یکی از نقدهایشان این است که شما یک ۲۴ ساعت می‌آیید و یک لیست می‌دهید، ولی فردای انتخابات این اختلافات در بررسی طرح‌ها، لوایح، قانون‌ها ادامه پیدا می‌کند. این نقد را چقدر درست میدانید؟

چمران: ببینید! بهترین کار این بود که فراکسیونی از نمایندگان شکل بگیرد. این فراکسیون شکل گرفت، ولی به هر حال آنگونه که انتظار داشتیم با هماهنگی صورت پذیرد، آن گونه شکل نگرفت. دلایل مختلفی هم داشت مثلا همین سختی‌هایی که ابتدای مجلس در ماجرای کرونا وجود داشت و ...

با این وجود ما قائل به اجبار نیستیم و در مجلس هم باید افراد همان‌طور آزادانه عمل کنند و شأن نماینده مجلس هم همین است یعنی در کمال آزادمنشی، حتی اگر بخواهند هماهنگ کنند دستوری نباید رای بدهند. قطعا و یقینا هر نماینده باید بین خودش و خدای خودش حساب کند که اگر به چیزی رای می‌دهد مطمئن باشد که این به صلاح کشور است یا نه. در هرکاری صلاح مردم و کشور را در نظر می‌گیرد و شاید این کار سختی هم باشد، ولی باید باشد. منتها یک همکاری عمومی باید وجود داشته باشد، اگر وجود نداشته باشد خب شیرازه کار از هم می‌پاشد و نتایج مثبتی به دست نخواهد آمد.

البته ببینید این نمایندگان از یک حزب نبودند، از احزاب مختلف بودند. تفکرات و یا سلیقه‌های مختلف داشتند. خب، این‌ها را جمع کردن و یک سلیقه کردن کار سخت و مشکلی است. البته این کار اگر صورت بپذیرد خیلی خوب است چرا که در فراکسیون خیلی از بحث‌هایی که نمی‌شود در صحن مطرح کرد و فرصت نمیشود را میتوان در آنجا به راحتی بحث‌ها را کرد و نتایج‌شان را گرفت و آن نتیجه نهایی را برد در مجلس و به رای گیری گذاشت. یعنی اگر کسی هم مخالف است، مخالفت‌اش را آنجا می‌گوید و بعد می‌بیند که این مخالفت او، مخالفت فردی است و مثلا به جایی نمی‌رسد خب اینجا یک تصمیم بهتری میگیرد و ...

آقای مهندس چمران از آخرین وضعیت شورای ائتلاف بفرمایید که الان در چه فرآیندی هستید و مسیر انتخابات برای این شورا در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

چمران: حتما اطلاع دارید که ما در شورای ائتلاف اعلام کردیم کسانی که می‌خواهند در مسیر و فرآیند شورای ائتلاف قرار بگیرند، بیایند نام نویسی کنند که فکر می‌کنم نزدیک به ۷ هزار نفر در کل کشور نام نویسی کرده باشند. خب، این رقم خوبی است. یک عده‌ای هم باز به ما مراجعه می‌کنند و می‌گویند که می‌خواهند بیایند، من هم می‌گویم بروید نام نویسی کنید، البته بعضی‌ها هم نمی‌دانستند و تا کنون نرفته اند.

همین چند روز پیش فردی رزومه اش را به صورت دستی به من داد که واقعا یک شخصیت سابقه داری هم هست. گفتم شما برو نام نویسی کن، من این رزومه را هم دستی می‌دهم به همراهان شورای ائتلاف. اما باید بیایید آنجا داخل سایت نام نویسی کنید. برای نمایندگان مجلس فعلی هم برنامه‌های خوبی پیش بینی شده و برای هر کدام شان یک کارنامه عملکردی تنظیم کرده ایم که بر این اساس بتوانیم نمایندگان فعلی را ارزیابی کنیم و حتی از خود نمایندگان نظر بگیریم، حتی از مردم شهرشان یا شورای ائتلاف شهرشان نظر بگیریم که رفتارشان با مردم در این مدت چگونه بوده، راضی بودند یا نبودند و کلا نتایج خبری و انعکاس خبری آن‌ها را هم بگیریم و بعد بنشینیم و ارزیابی کنیم و این ارزیابی را تا پایان دوره نمایندگی شان ادامه می‌دهیم.

شما برآوردی از جریان اصلاحات هم دارید؟

چمران: آنچه که الان دارند فعالیت می‌کنند، فکر می‌کنم به یک نتیجه مشخصی نرسیده‌اند، ولی بنده برداشتم این است یا پیش‌بینی‌ام این است که بالاخره به یک فهرست واحدی خواهند رسید و به نظر واحدی دست خواهند یافت و مسیرشان مشخص خواهد شد. در این زمینه شاید در اصولگرایان به یک فهرست واحد نرسیم. می‌گویم شاید که امیدواریم برسیم. ولی شاید نرسیم، اما آن طرف را تقریبا پیش‌بینی این است که خواهند رسید. روی این مسئله خیلی باید دقیق شد؛ یعنی دوستان ما بدانند که بالاخره اگر می‌خواهند رقابتی صورت بپذیرد فضای رقابت این مدلی است.

نقش آقای لاریجانی را شما چه گونه تحلیل می‌کنید؟

چمران: من هنوز نمی‌توانم تحلیل دقیقی درباره ایشان داشته باشم. اینکه یک عده‌ای در این طیف دارند فعالیت می‌کنند واضح است، ولی حالا این طیف با کجا و چگونه هماهنگ می‌شوند، من دقیقا نمی‌توانم صحبتی روی آن داشته باشم.

در این فضای فعلی که شما هم اشاره فرمودید چگونه میتوان سلایق مختلف را در درون نظام مشاهده کرد به نحوی که فضا به سمت انکار یکدیگر نرود؟

چمران: ما روی موضوعات مختلف‌مان باید تحلیل کنیم و بررسی کنیم و بعد تصمیم بگیریم نه اینکه، چون حالا گروه ما چنین تصمیمی را گرفته، حتما این تصمیم حق و حقیقت است و اگر نگرفته باشد نیست. به نظرم کشمکش‌های سیاسی و حزبی که به وجود می‌آیند عموما به همین دلیل است که ما خودمان را حق و حقیقت می‌دانیم و بقیه را به حساب نمی‌آوریم. ما اگر خودمان را حق بدانیم و غیرخودمان را حتی اگر بدانیم که اعتقاداتشان هم درست است، ولی چون با ما نیست، آن‌ها را نپذیریم و بخواهیم به هر طریقی آن‌ها را از صحنه به دور کنیم که این روش از نظر اسلامی پسندیده نیست.

حالا من شواهد زیادی دارم از شهدای بزرگوارمان که این گونه بودند یعنی به دنبال حق و حقیقت بودند. حتی اگر دوستانشان آن را نمی‌پسندیدند و یا چیز دیگری می‌گفتند. ما اگر به دنبال این باشیم مشکلی به وجود نخواهد آمد، مثلا فرض کنید میخواهیم تحلیل کنیم رابطه‌مان با آمریکا چگونه باشد؟ این را یک تحلیل منطقی کنیم که چگونه باید باشد؟ بر اساس منطق و اصول و مبانی مکتبی‌مان، صحبت‌های امام‌مان، صحبت‌های رهبرمان و صحبت‌ها و پیشنهاد‌های شخصیت‌هایی که در این زمینه صاحب نظر هستند، تصمیم بگیریم.

ببینید الان امروز کسی در مورد غزه و فلسطین نمی‌آید بگوید که اسرائیل حق دارد، چرا، چون خیلی بدیهی و روشن است و کسی نمی‌آید کار آمریکا را توجیه کند و اگر کسی هم بیاید و این کار را بکند، برای همه روشن است که اشتباه می‌کند. حمایت بی، چون و چرای آمریکا را که خود بایدن سر از پا نشناخته با دستپاچگی بلند می‌شود و می‌آید به فلسطین و ۴ بار وزیر امور خارجه‌اش به آن منطقه آمده؛ این‌ها نشان می‌دهد که آمریکا این پیکر افتاده روی زمین را زیر بغلش گرفته بلند کرده که ادامه حیات بدهد.

در این زمینه برای همه مشخص می‌شود که ماجرا از چه قرار است. ببینید! اما به هر حال حتی اگر اختلاف نظر هم داشته باشیم با نشست‌ها و بحث‌ها البته بحث‌های منطقی می‌توان به نتیجه رسید و کار مجلس یعنی همین. کار مجلس یعنی چه، یعنی می‌آید داخل کمیته‌ها و بعد می‌آید در کمیسیون‌ها، بحث می‌شود و نتایجش را می‌آوردند در صحن و رای می‌گیرند و هرچه که اکثریت رای دادند آن نتیجه ان‌شاءالله بهترین خواهد بود.

یک نکته‌ای هم که در این بین وجود دارد این است که در کنار تحمل سلایق مختلف گاهی اختلاف نظر‌ها باعث میشود بدنه جبهه انقلاب از بزرگان و چهره‌های برجسته جریان خود گلایه داشته باشند که چرا مسائل را در میان خود حل و فصل نمیکنند و ...

چمران: اصلا فلسفه ائتلاف همین است که بتواند این وحدت و این هماهنگی را به‌ویژه بین نیرو‌های انقلابی به وجود بیاورد. اصلاً ائتلاف برای همین است دیگر. پس اولین هدفش این است که این هماهنگی را به وجود بیاورد و من گفتم هر چقدر هماهنگی و انسجام و همفکری بیشتر باشد، حتی با وجود اختلاف سلیقه‌ها یک برد است. بالاخره یک اختلاف سلیقه خردی در احزاب و گروه‌های مختلفی هست که این طبیعی است، اما بالاخره در کلان موضوع و اداره کشور و مسائل عام کشور که این اختلافات نیست.

ما یک تفکر خاصی را دنبال می‌کنیم و می‌گوییم تفکر حضرت امام است، تفکر حضرت آقا است و راه شهدایمان است. این مسیر را دنبال می‌کنیم. این یک کلیتی است که این کلیت می‌تواند خیلی‌ها را جمع کند. هر چیزی که بیشتر جمع کند قوی‌تر می‌شود و نتایج بهتری می‌گیرد. بله، انشقاق در این زمینه برای ما مضر است، واقعا هم مضر و زیان آور است و این دوستانی که ناراحت می‌شوند حق دارند و درست می‌گویند. من هم ناراحت می‌شوم. نباید باشد، باید همه بیایند تا در کنار هم قرار بگیریم، ظرفیت‌هایمان را افزایش دهیم و بتوانیم همه متحد الجهت در یک متحدالهدف قرار بگیریم نتیجه موفقیت است، نتیجه‌اش خیلی می‌رود بالاتر.

میزان مشارکت در انتخابات را چگونه برآورد میکنید؟

چمران: بستگی دارد به شرایط روز. اگر شرایط مثبتی رخ بدهد مردم در انتخابات حضور بیشتری پیدا می‌کنند. چون ببینید یک عده‌ای هستند قطعا در انتخابات شرکت می‌کنند و عده‌ای هم هستند که عموما شرکت نمی‌کنند و آن‌ها تقریبا در همین حدودند. یک عده‌ای هم هستند که بیشتر تمایل به شرکت دارند که این‌ها یک طیف وسیعی هستند و اینکه تمایل به شرکت دارند که البته حوادث روز روی آن‌ها خیلی مؤثر است و تأثیر دارد. مثلا حوادث غزه تأثیر مثبتی را روی این افراد گذاشت. با نظرسنجی‌هایی که شما حتما دیدید بعد از این حوادث و قبل از این حوادث انجام شده، میزان مشارکت را افزایش داده است.

همه این‌ها بستگی دارد به فضای آن روز جامعه و اتفاقاتی که می‌افتد. در ارتباط با دوستانمان و کسانی که حالا جنبه انقلابی‌شان قوی‌تر است یا ما به آن‌ها می‌گوییم افراد انقلابی و واقعا هم همین‌طور هستند، آن‌ها روی این موضوعات ریز، خیلی دقت می‌کنند. اگر با هم بیایند هم نظر بشوند و هم فکر بشوند؛ تشویق بشوند حتما بیشتر شرکت می‌کنند. اگر تفرق وجود داشته باشد، یک ذره ممکن است جدایی‌طلبی را ترجیح بدهند یا عدم شرکت را ترجیح بدهند، ولی به هر حالت اتفاقات روز، حوادث روز می‌تواند در این زمینه خیلی مؤثر باشد.

 از نظر شما اولویت مشارکت است یا پیروزی در انتخابات؟

چمران: من هر دو را با هم می‌دانم. یعنی مثل این است که بعضی وقت‌ها یک نفر بگوید من می‌خواهم یک فیلمی بسازم، کاری ندارم که کسی می‌خواهد فیلم را ببیند یا نبیند، برای دل خودم می‌خواهم بسازم. اگر ما یک فیلمی بسازیم، ولی کسی نبیند، خب فایده‌ای ندارد. چه نتیجه‌ای می‌توان گرفت؟ ما یک نفر خوب انتخاب کنیم، ولی رأی نیاورد، خب، چه انتخابی کرده‌ایم؟ رأی نیاورده است. به جایش اگر کسی آمده و انتخاب هم شده که خوب نبوده و رای آورده، اگر این اتفاق هم بیفتد، اتفاق بدی است دیگر؛ بنابراین باید سعی کنیم اقداممان هم رای‌آور باشد و هم خیلی خوب باشد. این دو تا باید هر دو در کنار هم قرار بگیرند.