دیوید دز روچز، دانشیار مرکز مطالعات امنیتی شرق نزدیک آسیای جنوبی، میگوید: مسکو ممکن است در ارائه تکنولوژی پیشرفته جتها به ایران ملاحظاتی داشته باشد؛ زیرا احتمال میرود که این هواپیماها در صورتی که در اختیار ایران قرار بگیرند، طی برخی اتفاقات مانند ربایش، این تکنولوژی دست دیگر کشورها بیفتد.
خبرگزاری رویترز در دو گزارش به بررسی نهایی شدن قرارداد خرید جنگنده روسی ۳۵ توسط ایران پرداخت. در گزارش رویترز با اشاره به روابط نزدیک ایران و روسیه به صحبتهای روز سه شنبه جانشین وزیر دفاع ایران درباره قطعی شدن ورود جنگنده سوخو ۳۵ به ایران پرداخته شده است.
به گزارش دنیای اقتصاد، خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت، سیدمهدی فرحی، جانشین وزیر دفاع و پشتیبانی جمهوری اسلامی ایران روز سه شنبه در گفتگو با خبرگزاری تسنیم گفت: «ورود بالگرد هجومی میل۲۸، جنگنده سوخو۳۵ و هواپیمای آموزشی یاک۱۳۰ به سازمان رزم نیروهای مسلح نهایی شده و فرآیند آن در حال انجام است.»
ظاهرا دولت روسیه پیش از این چنین توافقی را تایید نکرده بود و این مساله در ماههای گذشته موجب ناخشنودی مقامات ایرانی شده بود که انتقال سوخو را یک معامله تمامشده به شمار میآوردند. گزارش جدید تعداد هواپیماها را مشخص نکرده است، اما رسانهها گزارش داده اند که ۲۴ جنگنده سوخو ممکن است در این دوره وارد ایران شود.
به گزارش رویترز، در سال ۲۰۱۸، ایران اعلام کرد که تولید جنگنده کوثر با طراحی داخلی را برای استفاده در نیروی هوایی خود آغاز کرده است. کارشناسان نظامی معتقدند این جت کپی کربنی از اف ۵ است که اولین بار در دهه ۱۹۶۰ در ایالات متحده تولید شد.
دیوید دز روچز، دانشیار مرکز مطالعات امنیتی شرق نزدیک آسیای جنوبی، میگوید: «ایران سالهاست که به دنبال دستیابی به قابلیتهای رزمی هوا به هوا و هوا به زمین بوده است. هواپیماهای ایران عمدتا ترکیبی از هواپیماهای روسی، هواپیماهای دوران شاه از ایالات متحده، فرانسه و هواپیماهایی است که از عراق در ایران مستقر شدهاند.»
به گفته روچز، زمانی که صدام حسین سقوط کرد، آنها بیشتر نیروی هوایی خود را روی موشکهای زمین به زمین متمرکز کردند. وی افزود: «توانایی هوا به زمین، نیروهای متعارف ایران را تقویت میکند، به گونهای که موشکهای نامتقارن آنها برای توانایی غیرمتعارف آنها به کار گرفته میشود.»، اما به گفته او، مشخص نیست که هواپیماهای روسی که در بحبوحه جنگ در اوکراین تولید میشوند، چقدر خوب عمل میکنند.
روچز میگوید: «به نظر میرسد که ایران احتمالا از آنچه در حال حاضر به دست میآورد ناامید خواهد شد. زیرا صنعت روسیه با حداکثر ظرفیت کار میکند و ما شاهد کاهش کمیت و کیفیت محصول تولیدشده هستیم. این اطلاعات را بر اساس مشاهداتمان در میدان جنگ اوکراین به دست آورده ایم.»
وی افزود که مسکو ممکن است در ارائه تکنولوژی پیشرفته جتها به ایران ملاحظاتی داشته باشد؛ زیرا احتمال میرود که این هواپیماها در صورتی که در اختیار ایران قرار بگیرند، طی برخی اتفاقات مانند ربایش، این تکنولوژی دست دیگر کشورها بیفتد. من فکر میکنم روسها مدلی با قابلیت کمتر بهویژه در زمینه جنگ الکترونیک و دفاع در برابر موشک را به ایران صادر خواهند کرد که به نظر میرسد این مولفههای دفاع موشکی از دیدگاه ایران مطلوب نیست.
با این حال، او گفت که ایران از هواپیماهای روسی برای ارتقای تواناییهای رزمی خود در مقایسه با رقبای منطقهای مانند عربستان سعودی یا امارات متحده عربی یا مهمتر از همه، اسرائیل استقبال میکند. او گفت: «آنچه آنها میخواهند داشته باشند یک قابلیت استاندارد منطقهای هوا به هواست که به آنها اجازه میدهد تا از توانایی هوا به هوای اسرائیل جلوگیری کنند.
در حال حاضر تنها تهدیدی که اسرائیل در عملیات هوایی ایران دارد، زمین به هواست. به نظر من، دومین مساله این است که آنها میخواهند توانایی موثر و قابلتوجهی از هوا به زمین داشته باشند که در صورت قرار گرفتن در یک جنگ متعارف، بتواند در حمایت از نیروهای زمینی ایران استفاده شود.» مقامات ایالات متحده با نگرانی شاهد پیشرفت روابط ایران و روسیه از زمان حمله مسکو به اوکراین بوده اند.
ایالات متحده مدعی است که ایران صدها هواپیمای بدون سرنشین به نیروهای روسیه داده است. ماه گذشته، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه توسط ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران، در تهران مورد استقبال قرار گرفت و لاوروف از «فضای سنتی اعتماد» دو کشور تمجید کرد.
هفته گذشته، کاخ سفید اعلام کرد که «نگران» است ایران بتواند «گامی فراتر بردارد» و موشکهای بالستیک را برای استفاده در اوکراین در اختیار مسکو بگذارد. در مقابل، جان کربی، سخنگوی کاخ سفید گفت، روسیه به تهران «همکاری دفاعی بیسابقه» از جمله در زمینه موشکی، الکترونیک و پدافند هوایی را پیشنهاد کرده است. او در آن زمان به هواپیما اشارهای نکرد.