(تصاویر) گوزن فریادکش ؛ این حیوان عجیب را دیده اید؟!

در کنار تعداد انگشت شماری از پستانداران، مانند برخی از نخستین ها، فک فیلی و گراز دریایی، گوزن مانتجک (Muntjac Deer) که به نام گوزن فریادکش نیز شناخته می‌شود، دارای توانایی جالب توجه‌ای است و می‌تواند بخش‌هایی از بدن خود را باد کند.

به گزارش عصر ایران؛ گوزن فریادکش پستانداری کوچک و قوی است. این حیوان بومی آسیا، از جمله بخش‌هایی از هند، چین، تایوان و اندونزی است. همچنین، گوزن فریادکش در انگلیس و ولز نیز یافت می‌شود. در حال حاضر، ۱۲ گونه شناخته شده در این گروه قرار دارند. گوزن فریادکش هندی شناخته شده‌ترین و گسترده‌ترین گونه محسوب شده که خود آن دارای حدود ۱۵ زیرگونه متمایز است.

دوازده گونه گوزن فریادکش شامل موارد زیر می‌شوند:

گوزن فریادکش هندی
گوزن فریادکش ریوز
گوزن فریادکش پو هوآت
گوزن فریادکش فی
گوزن فریادکش بزرگ
گوزن فریادکش ترونگ سان
گوزن فریادکش سیاه
گوزن فریادکش زرد برونئو
گوزن فریادکش گونگشان
گوزن فریادکش روزولت
گوزن فریادکش برگ
گوزن فریادکش قرمز شمالی

بر اساس تجزیه و تحلیل دی ان‌ای و شواهد فسیلی، تخمین زده می‌شود که نخستین گوزن واقعی، که احتمالا شبیه به گوزن فریادکش بوده است، حدود ۱۵ تا ۳۰ میلیون سال پیش از اجداد عاجداران پدید آمده است. عاج‌ها به تدریج و تقریبا همزمان با تکامل شاخ‌ها ناپدید شدند، اما گوزن‌های فریادکش تا به امروز هر دو ویژگی را حفظ کرده اند.

آن‌ها احتمالا هفت میلیون سال پیش از انواع دیگر گوزن جدا شدند. گوزن فریادکش از آن زمان تاکنون تقریبا بدون تغییر باقی مانده است، در شرایطی که گوزن‌های دیگر تنوع زیادی یافته اند.

گوزن فریادکش شاید یکی از عجیب‌ترین موارد تعداد کروموزوم‌ها را در کل قلمرو حیوانات داشته باشد. بنابر یک مطالعه علمی، گوزن فریادکش هندی نر فقط هفت جفت کروموزوم دارد (ماده‌ها فقط شش جفت کروموزوم دارند) که کمترین تعداد در بین پستانداران محسوب می‌شود. از سوی دیگر، گوزن فریادکش ریوز دارای ۴۶ جفت کروموزوم، مشابه با انسان، است.

ظاهر گوزن فریادکش

گوزن فریادکش بسیار شبیه به یک گوزن مینیاتوری است. آن‌ها دارای خز کوتاه، اما متراکم، سر مثلثی شکل، گوش‌های بیضی شکل، و پا‌های باریک هستند. رنگ گوزن‌های فریادکش با توجه به فصل از قهوه‌ای تیره تا زرد متفاوت است و دارای بخش‌های سفید روی شکم و بخش‌های سیاه روی صورت خود هستند.

از بارزترین ویژگی‌های ظاهری گوزن فریادکش، حداقل در نرها، شاخ‌های کوتاه و دندان‌های نیش جلو عاج مانند است که از دهان بیرون می‌زنند. شاخ‌های این گوزن دارای ساختار ساده تری نسبت به شاخ‌های انواع دیگر گوزن است. ماده‌ها به جای شاخ دارای برآمدگی‌هایی کوچک هستند و جثه آن‌ها نیز به طور کلی نسبت به نر‌ها کوچک‌تر است.

با توجه به جنسیت و گونه، قد گوزن فریادکش تا شانه به طور معمول بین ۱۵ تا ۲۵ اینچ (۳۸ تا ۶۳.۵ سانتیمتر) است که تقریبا هم اندازه یک نژاد سگ با جثه متوسط است. این گوزن حدود ۳۵ کیلوگرم وزن دارد.

یکی دیگر از دلایلی که گوزن فریادکش توجه مردم را به سوی خود جلب می‌کند، بخش‌های متورم روی صورت آن است. آن‌ها در واقع نوعی غدد بو هستند و وقتی با هوا پر می‌شوند، همانند بادکنک باد می‌کنند. دو مجموعه از این غدد روی صورت گوزن فریادکش وجود دارند. غدد بو پیش چشمی درست جلوی چشم حیوان و غدد جلویی روی پیشانی قرار دارند. در حالت عادی، این غدد چیزی بیشتر از چند برجستگی به نظر نمی‌رسند، اما ابزاری مهم برای برقراری ارتباط و پیوند بین گوزن‌های فریادکش محسوب می‌شوند.

زمانی که این غدد باد می‌شوند، معجونی شخصی از ترکیبات شیمیایی را ترشح می‌کنند. این ترکیبات اطلاعاتی درباره جنسیت، سن و وضعیت تولیدمثلی گوزن و همچنین سلامت کلی، بهزیستی و مراتب اجتماعی آن را منتقل می‌کنند. با مالیدن صورت خود به درخت یا اشیا دیگر، این رایحه مانند یک کارت ویزیت عمل می‌کند و به موجودات دیگر جنگل پیام حضور گوزن فریادکش را می‌دهند.

این رفتار به ویژه زمانی که نر‌ها قصد دفاع از قلمرو خود و تسلط بر گوزن‌های دیگر به منظور جذب جفت را دارند، اهمیت دارد.

گوزن فریادکش همانند گونه‌های دیگر گوزن دارای غدد بو نه چندان واضح از جمله غدد تارسال و متاتارسال روی پا‌ها و غدد بین انگشتی بین سم پا‌های جلو و عقب خود است.

رژیم غذایی گوزن فریادکش

گوزن فریادکش بیشتر زمان روز را به گشت و گذار در میان گیاهان و درختان می‌گذراند. این حیوان دارای دستگاه گوارش ویژه برای پردازش گیاهان مصرفی است. اما در رژیم غذایی گوزن فریادکش میوه ها، دانه ها، پوست درخت، قارچ ها، تخم پرندگان و حتی لاشه حیوانات نیز دیده می‌شود. همچنین، گزارش‌هایی درباره خوردن پرندگان و پستانداران کوچک نیز وجود دارند. به نظر نمی‌رسد که گوزن فریادکش ترجیحی برای نوع خاصی از غذا داشته باشد.

شکارچیان و تهدیدات

گوزن‌های فریادکش در زیستگاه بومی خود در آسیا با تهدیدات متعددی مواجه هستند. تخریب زیستگاه بزرگترین تهدید فعلی است. جنوب شرق آسیا به دلیل مدیریت ضعیف جنگل‌ها و توسعه بی وقفه، یکی از بالاترین نرخ‌های جنگل زدایی در جهان را دارد. این امر جمعیت گوزن‌های فریادکش را محدود کرده و آن‌ها را در معرض شکارچیان قرار می‌دهد. هزاران سال است که این حیوان برای استفاده از گوشت و پوست آن شکار می‌شود.

این در شرایطی است که گوزن فریادکش ممکن است نقش زیست محیطی مشابهی با گوزن دم سفید در آمریکای شمالی و گوزن قرمز در اروپا داشته باشد.

از شکارچیان طبیعی گوزن‌های فریادکش در آسیا می‌توان به ببرها، پلنگ ها، شغال ها، کروکودیل ها، روباه‌ها و حتی مار‌های پیتون اشاره کرد.

در انگلستان، جایی که شکارچیان کمتری وجود دارند، تعداد گوزن‌های فریادکش به سرعت افزایش یافته است.