زمان محدود اسرائیل برای جنگ غزه

مقامات آمریکایی در هفته گذشته گفتند که ارتش اسرائیل زمان محدودی برای انجام عملیات خود در غزه دارد قبل از اینکه خشم اعراب در منطقه و ناامیدی در ایالات متحده و سایر کشور‌ها از افزایش تعداد غیرنظامیان هدف اسرائیل برای ریشه کن کردن حماس را محدود کند.

درحالی‌که مقامات ارشد دولت بایدن به اسرائیل فشار می‌آورند تا برای به حداقل رساندن تلفات غیرنظامیان اقدامات بیشتری انجام دهد، ژنرال «چارلز کیو براون جونیور»، رئیس ستاد مشترک ارتش، روز چهارشنبه گفت که نگران است هر غیرنظامی کشته شده در غزه بتواند اعضای آینده حماس را به‌وجود آورد.

«هلن کوپر»، «اریک اشمیت» و «آدام گلدمن» در گزارش ۹نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشتند، ژنرال براون خواستار آتش‌بس نشد. اما هنگامی که خبرنگارانی که با او به توکیو سفر می‌کردند از وی پرسیدند که آیا نگران این نیست که تعداد زیاد تلفات غیرنظامی باعث ایجاد نیرو‌هایی به نفع حماس در آینده شود، او پاسخ داد: «بله، بسیار زیاد. بسیار نگرانم.» اظهارات او نمایانگر نگاه اجمالی و نادری از اختلافات بین اسرائیل و دولت بایدن بود.

دولت بایدن حمایت خود را از کمپین نظامی اسرائیل حتی با افزایش تعداد تلفات غیرنظامی اعلام کرد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گفت که تعداد غیرنظامیان کشته‌شده در نوار غزه نشان می‌دهد که در عملیات نظامی اسرائیل علیه حماس «به وضوح اشتباه» وجود دارد.

چندین مقام در دولت بایدن گفتند، هر چه کارزار نظامی اسرائیل بیشتر ادامه یابد، احتمال اینکه درگیری گسترده شود هم وجود دارد.

علاوه بر این، چندین مقام آمریکایی گفتند که پاسخ قهرآمیز اسرائیل به حملات حماس باعث همدردی در سراسر جهان برای آرمان فلسطین شده است. «زمان» و «زمین» علیه اسرائیل در غزه موثر بوده است. مقامات آمریکایی گفتند که تصمیم سریع اسرائیل برای آغاز عملیات زمینی در غزه زمان کمی برای برنامه‌ریزی گسترده برای کاهش خطرات برای غیرنظامیان باقی گذاشته است.

به نوشته «کوپر- اشمیت- گلدمن»، گزارشگران نیویورک‌تایمز، هرچه کمپین بمباران بیشتر ادامه یابد، اسرائیل - و متحدش ایالات متحده – ممکن است منزوی‌تر شوند و کشور‌های سراسر جهان برای آتش‌بس فشار آورند. نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل گفت که تا زمانی که همه گروگان‌ها آزاد نشوند، آتش‌بس برقرار نخواهد شد.

اما به نظر می‌رسید که او متوجه شده است که اسرائیل زمان نامحدودی برای دستیابی به اهدافش ندارد. روز سه‌شنبه، نتانیاهو در بیانیه‌ای گفت که اسرائیل با کانال‌های دیپلماتیک کار می‌کند تا «برای ارتش فضای مانور لازم برای فعالیت نظامی را فراهم کند.» با این حال، ارتش اسرائیل می‌گوید قصد عقب‌نشینی ندارد.

یوآو گالانت، وزیر جنگ اسرائیل، روز سه‌شنبه گفت که ارتش اسرائیل «حلقه محاصره شهر غزه را محکم می‌کند» و یحیی سنوار، رهبر حماس در غزه «در پناهگاه خود پنهان شده است». یک مقام اطلاعاتی آمریکا گفت که مکان دقیق سنوار نامشخص است و معلوم نیست که مقامات امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل درباره محل اختفای او چه اطلاعاتی کسب کرده‌اند.

به نوشته گزارشگران نیویورک‌تایمز، حملات اسرائیل و محاصره شهر غزه باعث شد هزاران غیرنظامی فلسطینی در شمال نوار غزه حرکت خود را به سمت جنوب آغاز کنند. روز سه‌شنبه، ارتش اسرائیل راهروی بشردوستانه را برای چند ساعت باز کرد و هزاران فلسطینی که بسیاری از آن‌ها پرچم‌های سفید را به اهتزاز درآورده بودند، از آن استفاده کردند.

«کوپر- اشمیت- گلدمن»، گزارشگران نیویورک‌تایمز در بخش دیگری از گزارش خود نوشتند، کاخ سفید روز پنج‌شنبه پس از آنکه بایدن برای کمک‌های بشردوستانه فشار آورده بود، اعلام کرد ارتش اسرائیل می‌گوید که عبور امن را به‌صورت محدود و روزانه تضمین می‌کند. ژنرال «جوزف ووتل»، رهبر سابق فرماندهی مرکزی ارتش ایالات متحده گفت که ایالات متحده در سال۲۰۱۷ در جریان مبارزه با داعش، دالان‌هایی برای فرار مردم از رقه سوریه ایجاد کرده بود.

او گفت که مقامات فرماندهی مرکزی از ماه‌ها قبل از ورود نیرو‌های تحت حمایت آمریکا، عملیات رقه را - تا حدی برای تلاش برای محدود کردن تلفات غیرنظامیان- برنامه‌ریزی کرده بودند. یکی دیگر از مقامات گفت که پیشروی برای بازپس گیری شهر موصل از دست داعش در سال۲۰۱۶، تا حدی به همین دلیل، ۹ماه طول کشید.

یک مقام دیگر آمریکایی گفت: رهبران ارشد نظامی آمریکا در تماس‌های تلفنی تقریبا روزانه تلاش می‌کنند همتایان اسرائیلی خود را تحت فشار قرار دهند تا در هدف‌گیری «محاسبه شده‌تر و دقیق‌تر» عمل کنند.

مقامات دیگر از اسرائیل خواسته‌اند که به جای مهمات ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰پوندی در اهداف نظامی در غزه از بمب‌های هدایت‌شونده ماهواره‌ای ۲۵۰پوندی استفاده کند. فرماندهان فعلی و سابق ارتش ایالات متحده گفتند که محاصره شهر غزه توسط ارتش اسرائیل که در عمل نوار غزه را به دو قسمت تقسیم می‌کند، کنترل این منطقه را برای حماس دشوارتر می‌کند.

مقامات گفتند که تصمیم دو هفته پیش اسرائیل برای توقف تهاجم تمام‌عیار به غزه و در عوض انجام یک حمله زمینی مرحله‌ای مطابق با پیشنهاد‌های وزیر دفاع لوید آستین به همتایان اسرائیلی‌اش ارائه و انجام شد. اما اسرائیل هزاران تن بمب را در عملیات هوایی خود پرتاب کرده؛ درحالی‌که از نیرو‌های زمینی خود در برابر کمین‌های حماس محافظت می‌کند.

تاکنون حدود ۳۲سرباز اسرائیلی کشته شده است که نشان می‌دهد ارتش اسرائیل با احتیاط روی زمین حرکت می‌کند؛ درحالی‌که جنگنده‌ها و توپخانه زمینی اهداف را هدف قرار می‌دهند.

فرماندهان سابق آمریکایی که در نبرد‌های شهری در عراق و سوریه شرکت کرده‌اند، می‌گویند محاصره حماس در یکی از پایگاه‌هایش و قطع خطوط تدارکاتی و ارتباطی‌اش، این گروه را مجبور می‌کند که از منابع موجود خود استفاده کند و در نهایت نیروهایش خسته و فرسوده شوند.

ژنرال «کنت مکنزی جونیور»، رئیس بازنشسته فرماندهی مرکزی ایالات متحده ادعا کرد که ارتش اسرائیل پنج هدف اصلی را برای غزه تعیین کرده است: انهدام حماس، به حداقل رساندن تلفات غیرنظامیان، کاهش خطرات برای سربازان خود، بازیابی گروگان‌ها و اجتناب از گسترش جنگ فراتر از غزه. ژنرال مک‌کنزی گفت که اسرائیل در حال دستیابی به اکثر این اهداف است؛ آن هم با انجام یک کارزار متمرکز برای قطع شهر غزه از بقیه مناطق، رهگیری موشک‌های حماس و جست‌وجوی گروگان‌ها با کمک ایالات متحده.

اعتقاد بر این است که آن‌ها در یک تونل وسیع نگهداری می‌شوند. مکنزی افزود، اما از نظر استراتژیک زمان «لزوما به نفع اسرائیل نیست». با کمرنگ شدن خاطرات حملات ۷اکتبر حماس، انتقاد از اسرائیل در حال افزایش است.

این فشاری بر ارتش است تا هر چه زودتر ضربه خود را به حماس وارد کند. ژنرال براون گفت هر چه جنگ طولانی‌تر شود، برای اسرائیل چالش‌برانگیزتر خواهد شد. او با اشاره به جنگ خلیج فارس در سال۱۹۹۱ گفت: «هر درگیری که من در طول دوران نظامی خود با آن‌ها درگیر بوده‌ام، به استثنای احتمالا سپر صحرا/توفان صحرا، بسیار طولانی‌تر از آن چیزی است که اکثر افراد تصور می‌کردند.»

یاکوف پری، رئیس سابق شین بت، سرویس امنیت داخلی اسرائیل گفت که ارتش و سازمان‌های اطلاعاتی فرماندهان حماس را که حملات ۷اکتبر انجام دادند، خواهند کشت. اما او هم مانند ژنرال براون نگران است که اسرائیل موجب شکل گیری نسل جدیدی از مبارزان شود. پری گفت: «ما چهار یا پنج سال دیگر با فرزندان مبارزان فعلی می‌جنگیم.»

«جیمی دتمر» هم در گزارش ۷نوامبر در پولیتیکو نوشت، اگرچه نتانیاهو ممکن است به دنبال یک «جنگ طولانی و دشوار» باشد، اما ایهود باراک، رهبر سابق رژیم صهیونیستی بر این باور است که اسرائیل تنها چند هفته برای از بین بردن حماس زمان دارد؛ زیرا افکار عمومی –به‌ویژه در ایالات متحده- به سرعت در حال تغییر جهت برابر حملات اسرائیل در غزه هستند.

نخست‌وزیر سابق اسرائیل در مصاحبه‌ای اختصاصی با پولیتیکو پیشنهاد کرد که یک نیروی چند ملیتی عربی پس از پایان عملیات نظامی در غزه می‌تواند کنترل این منطقه را در دست بگیرد تا به بازگشت اقتدار محمود عباس و واگذاری قدرت از حماس به او کمک کند. با این حال، با وجود آن تغییر در نظم سیاسی در غزه، باراک تاکید کرد که بازگشت به دیپلماسی با هدف ایجاد یک کشور فلسطینی یک چشم‌انداز بسیار دور است.

باراک که بین سال‌های ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱ اسرائیل را رهبری می‌کرد، بر این باور است که لحن سخنان مقامات آمریکایی در روز‌های اخیر با درخواست‌های فزاینده برای وقفه‌های بشردوستانه در جنگ تغییر کرده است. او نگران است که همدردی که بلافاصله پس از ۷اکتبر نسبت به اسرائیل ایجاد شد، اکنون در حال فروکش کردن است.

دتمر در بخش دیگری از مصاحبه خود با باراک به نقل از او نوشت، «می‌توانید ببینید که پنجره در حال بسته شدن است. واضح است که ما به سمت اصطکاک با آمریکایی‌ها درباره حمله پیش می‌رویم. آمریکا نمی‌تواند به اسرائیل دیکته کند که چه کند. اما ما نمی‌توانیم آن‌ها را نادیده بگیریم.»

باراک با اشاره به نقش واشنگتن به‌عنوان ضامن اصلی امنیت اسرائیل گفت ما باید ظرف دو یا سه هفته آینده، احتمالا کمتر، با خواسته‌های آمریکا کنار بیاییم. باراک افزود که نابودی حماس ماه‌ها یا حتی بیش از یک‌سال ممکن است طول بکشد. وی در عین حال، خاطرنشان کرد که حمایت غرب به‌دلیل تلفات غیرنظامیان در غزه و ترس از مشتعل شدن شعله یک جنگ گسترده‌تر در منطقه آن در حال ضعیف شدن است.

وی ادامه داد که کشور‌های غربی نیز نگران اتباع خود در میان ۲۴۲گروگانی هستند که حماس در غزه به اسارت گرفته است. او گفت: «به لحن عمومی گوش دهید؛ پشت در‌ها صدا‌ها کمکم واضح‌تر می‌شوند. ما داریم حمایت افکار عمومی را در اروپا از دست می‌دهیم و در یکی دو هفته دیگر شروع به از دست دادن حمایت دولت‌ها در اروپا خواهیم کرد.

پس از یک هفته دیگر اصطکاک با آمریکایی‌ها ظاهر خواهد شد.» هفته گذشته، بایدن ضرورت «وقفه بشردوستانه» در مبارزات انتخاباتی را مطرح کرد. هفته گذشته هم بلینکن برای چهارمین بار به اسرائیل رفت و با کابینه جنگی نتانیاهو دیدار کرد و بار دیگر خواستار حفاظت از غیرنظامیان و اولویت دادن به جان آن‌ها و کاهش تلفات غیرنظامیان شد.

تظاهرات در منهتن

«کلر فهی» و «کامیل بیکر» هم در گزارش ۱۰نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشتند، هزاران معترض طرفدار فلسطین که خواستار آتش‌بس در غزه بودند، پنج‌شنبه شب ترافیک بزرگی را در «میدتاون» منهتن ایجاد کردند که یکی از بزرگ‌ترین اقدامات در شهر نیویورک در هفته‌های اخیر بود. پیش از این نیز ده‌ها دانش‌آموز در مدارس اطراف شهر دست به تظاهرات زدند.

تظاهرات طرفداران اسرائیل و طرفداران فلسطین در ماه گذشته با افزایش خشم نسبت به جنگ و تشدید ترس از تعصبات یهودی‌ستیزانه، به یک اتفاق روزمره در خیابان‌ها و دانشگاه‌های این شهر تبدیل شده است. درگیری‌های دیگری در محوطه دانشگاه در رسانه‌های اجتماعی گزارش شده که گاهی بین دانشجویان عصبانی با مدیران دانشگاه و نحوه پاسخ‌گویی آن‌ها بوده است.

راهپیمایی در میدتاون بخش‌هایی از خیابان پنجم را قبل از اینکه معترضان به خیابان ۳۴بپیچند، بست و ترافیک عصرگاهی در رفت‌وآمد‌ها را تشدید کرد. شرکت‌کنندگان پرچم‌های فلسطین را به اهتزاز درآوردند و با صدای طبل شعار‌های «تمامش کن» و «فلسطین را آزاد کن» سر دادند.

«سام کریبن»، درحالی‌که با گروهی از دوستانش در خیابان سی و چهارم غربی به سمت خیابان هشتم راهپیمایی می‌کرد، گفت: «من فکر می‌کنم در حال حاضر نیاز واقعی به همبستگی وجود دارد. مردم فلسطین در حال حاضر واقعا نمی‌توانند صدای خود را برسانند و این وظیفه ماست که از صدای خود استفاده کنیم؛ زیرا صدای آن‌ها در حال خاموش شدن است.»

تظاهرات با اعتصاب دانشجویان آغاز شد. گروه‌های کوچکی از بچه‌های دبیرستان ساختمان‌های مدرسه خود را در حوالی ظهر ترک کردند و به تجمعی پیوستند که حوالی ساعت ۳بعدازظهر در پارک برایانت آغاز شد.

در شمال دانشگاه کلمبیا، تقریبا ۳۰۰دانشجو در پله‌های کتابخانه جمع شدند تا حمایت خود را از آرمان فلسطین نشان دهند. در سوی دیگر، گروهی از معترضان طرفدار اسرائیل پیراهنی بر تن داشتند که روی آن نوشته شده بود «آن‌ها را به خانه بیاورید» که اشاره‌ای داشت به ۲۴۰گروگانی که در جریان حمله حماس ربوده شدند.

در قسمتی از دانشگاه، دانشجویی در پله‌های پایین فریاد ناسزائی علیه یهودیان سر داد که باعث غوغای دانشجویان اطرافش شد. تنش‌ها در پردیس‌های دانشگاهی در هفته‌های اخیر افزایش یافته است؛ زیرا بحث درباره جنگ اسرائیل و حماس گروه‌های دانشجویی را دچار شکاف کرده و زندگی دانشگاهی را متشنج کرده است.

«فادی شومان»، یک دانش‌آموخته علوم کامپیوتر که فلسطینی است، گفت ناراحت است که کلمبیا برای مبارزه با اسلام هراسی در محوطه دانشگاه کاری انجام نمی‌دهد.

«سندور جان»، استادیار در CUNY گفت که برای حمایت از دبیرستان‌ها آمده است و به یاد می‌آورد که در دوران دبیرستان به جنگ ویتنام اعتراض کرده است. وی گفت: «من می‌خواهم با دانش‌آموزان دبیرستانی و سایر دانش‌آموزانی که بسیار شجاعانه در دفاع از مردم غزه ایستاده‌اند، همبستگی نشان دهم.»

همزمان «کارون دمیرجیان» و «لیام استک» هم در گزارش ۹نوامبر در نیویورک‌تایمز نوشتند، بحث حمایت از غزه نه تنها در مجامع دانشگاهی که به میان نمایندگان کنگره هم کشیده است. رشیده طلیب، تنها آمریکایی فلسطینی‌تبار در کنگره، که به حمایت از شعار «از رود تا دریا» در حمایت از غزه برخاسته بود، باعث شکاف در کنگره شد.

گروهی از جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها سخنان او را محکوم کرده و او را توبیخ کردند. آن‌ها بر این باورند که این شعار «به نوعی دعوت به نسل‌کشی و خشونت برای نابودی اسرائیل است.» سخنگوی ارشد کاخ سفید هم این سخنان را «تفرقه‌افکن» و یهودستیزانه نامید.

این عبارت که طلیب از آن به عنوان «آرزویی برای آزادی، حقوق بشر و همزیستی مسالمت‌آمیز، نه مرگ، ویرانی یا نفرت» دفاع کرده است، نه تنها به نقطه اشتعال مناقشه در واشنگتن تبدیل شده بلکه در هفته‌های اخیر و درحالی‌که فعالان طرفدار فلسطین به تلفات سنگین غیرنظامیان اعتراض می‌کنند، این شعار در سراسر دانشگاه‌ها و شهر‌های سراسر آمریکا هم تکرار شده است.

این شعار اتهامات یهودستیزانه‌ای را برانگیخته و به بحث‌های تلخ و فزاینده‌ای درباره مناقشه و علل ریشه‌ای آن و اینکه ایالات متحده باید چه موضعی اتخاذ کند، دامن زده است.

این عبارت منجر به تفسیر‌های کاملا متفاوتی از سوی اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها و آمریکایی‌ها شده است. «داو واکسمن» استاد مطالعات اسرائیل در دانشگاه کالیفرنیا در لس‌آنجلس گفت: «دلیل اینکه این اصطلاح به‌شدت مورد مناقشه است، این است که معنای آن برای افراد در زمان‌های مختلف، متفاوت است.»

عبارت «از رودخانه تا دریا» - یا به زبان عربی «من النهر الی البحر» - به طلوع جنبش ملی‌گرایانه فلسطین در اوایل دهه۱۹۶۰، حدود ربع قرن قبل از به‌وجود آمدن حماس برمی‌گردد. این شعار همچنین منعکس‌کننده جغرافیای آن ادعای اصلی است: اسرائیل گستره باریکی از زمین بین رود اردن و دریای مدیترانه را دربرمی‌گیرد.

برای بسیاری از فلسطینی‌ها، این عبارت اکنون معنایی دوگانه دارد که نشان‌دهنده تمایل آن‌ها برای حق بازگشت به شهر‌ها و روستا‌هایی است که خانواده‌هایشان در سال۱۹۴۸ از آنجا رانده شدند و همچنین امید آن‌ها به یک کشور مستقل فلسطینی که کرانه باختری را دربرمی‌گیرد، می‌شود.

«ما‌ها نصار»، دانشیار تاریخ خاورمیانه در دانشگاه آریزونا می‌گوید: «وقتی آن‌ها از این عبارت استفاده می‌کنند، برای آن‌ها یک عبارت بسیار شخصی است.» به گفته نصار «آن‌ها می‌گویند: من با خانه اجدادی خود در فلسطین همذات‌پنداری می‌کنم، حتی اگر امروز روی نقشه نباشد.»، اما این عبارت در طول سال‌ها توسط حماس که خواستار نابودی اسرائیل است نیز پذیرفته شده است.

اگر این عبارت برای فلسطینی‌ها یادآور خاطرات گذشته‌شان است، اما برای یهودیان معنای دیگری دارد. به گفته اتحادیه ضد افترا، «این عبارت یک اتهام یهودی‌ستیزانه است که حق تعیین سرنوشت یهودیان را انکار می‌کند.» اتحادیه ضد افترا -یک گروه مدافع یهودی که با یهودی ستیزی و تبعیض مبارزه می‌کند- در پستی در X نوشت: «از رودخانه تا دریا فراخوان حماس برای نابودی اسرائیل و ریختن آن‌ها به دریاست.»

در غزه چه می‌گذرد؟

نیویورک‌تایمز در گزارش ۱۰نوامبر نوشت، یک مقام ارشد دولت بایدن روز چهارشنبه به کنگره گفت که تعداد کشته‌شدگان در غزه بر اثر عملیات نظامی اسرائیل ممکن است «حتی بیشتر از آن چیزی باشد که ذکر شده است.»

«باربارا لیف»، دستیار وزیر امور خارجه در امور خاور نزدیک در اظهارات خود در برابر کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، گفت که تعداد کشته‌شدگان فلسطینی، اگرچه ارزیابی دقیق آن دشوار است، اما «بسیار زیاد است و ممکن است این رقم بالاتر از آنچه ذکر شده است، باشد.»

«مرسی‌ها گادزو» و «عدنا محمد» هم در گزارش ۱۰نوامبر در الجزیره نوشتند، تانک‌های اسرائیلی چندین بیمارستان را در غزه محاصره کرده‌اند. مقام‌های درمانی غزه بر این باورند که بیمارستان‌ها یکی از اهداف اصلی اسرائیل است.

تاکنون بیمارستان‌های بسیاری ویران یا تخلیه شده است. بنا به گزارش وزارت بهداشت غزه برخی آمار‌ها از این قرار است: الف) ۱۸ بیمارستان از ۳۲ بیمارستان از گردونه سرویس دهی خارج شده‌اند. ب) دست‌کم ۵۱کلینیک بهداشتی- درمانی از ۷۲کلینیک تعطیل شده‌اند. ج) بیش از ۲۷۰حمله به مراکز درمانی غزه صورت گرفته است. د) دست‌کم ۵۷ آمبولانس آسیب دیده‌اند که از آن میان ۴۵دستگاه کاملا تخریب شده‌اند. الجزیره در بخش دیگری از گزارش خود افزود که وزارت بهداشت غزه اعلام کرد که تانک‌های اسرائیلی از ۴جهت بیمارستان‌های الرنتیسی، النصر، بیمارستان چشم و بیمارستان بهداشت روان را محاصره کرده‌اند. گفته می‌شود ۱۰۰۰نفر در بیمارستان الرنتیسی پناه گرفته‌اند.