چگونه جلبک دریایی گذشته را شکل داد و می‌تواند آینده ما را شکل دهد؟

فرارو- زهرا فدایی، اغلب جلبک دریایی به عنوان یک مزاحم لزج و بدبو و مختل کننده سفر‌های ساحلی و شنا در اقیانوس به تصویر کشیده می‌شود. در واقع، جلبک دریایی منبعی دست نخورده است که می‌تواند سیاره و سلامت ما را دچار تحول سازد.

به گزارش فرارو به نقل از سی ان ان و گاردین، "وینسنت دومیزل" مشاور "پیمان اقیانوس" سازمان ملل متحد در کتاب تازه اش تحت عنوان "انقلاب جلبک دریایی" می‌نویسد: "جلبک دریایی به سرعت رشد می‌کند و غنی از مواد مغذی است و می‌تواند جایگزینی برای پلاستیک و برخی از منسوجات باشد و یک ذخیره بالقوه کربن است که قادر است آلاینده‌ها را جذب کند".

در این باره یافته جالب توجهی در هفته جاری منتشر شد که نشان داد جلبک دریایی علاوه بر امید به آینده گذشته ما را نیز به شکل غیر قابل حذفی شکل داده است.

نتایج مطالعه‌ای تازه نشان می‌دهد که نشانه‌های آشکاری از اثر جلبک‌های دریایی بر روی دندان‌های انسان‌ها از اسپانیا تا لیتوانی از ۶۴۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تا قرن دوازدهم پس از میلاد مسیح یعنی اوایل قرون وسطی کشف شده اند. نتایج یافته تازه نشان می‌دهد که جلبک دریایی برای هزاران سال یک ماده غذایی رایج در میان مردم اروپا بوده است.

پژوهشگران اشاره کرده اند که این کشف غافلگیر کننده بوده، زیرا به طور سنتی تصور می‌شد که افزایش کشاورزی در دوره نوسنگی منجر به کنار گذشته شدن منابع آبزی شده بود. جلبک دریایی در قرن هجدهم میلادی به عنوان غذای دوره قحطی در نظر گرفته شد.

"کارن هاردی" یکی از نویسندگان مقاله مرتبط با پژوهش اخیر و استاد باستان شناسی ماقبل تاریخ در دانشگاه گلاسکو می‌گوید: "پیش‌تر شواهدی از وجود جلبک دریایی در سایت‌های باستان شناسی پیدا شده بود و ایده‌هایی درباره استفاده از آن به عنوان کود و یا سوخت مطرح شد، اما کاملا مشخص نبود که برای چه موردی استفاده شده است. اکنون، اما شواهد تازه پژوهش‌مان نشان می‌دهد که جلبک‌های دریایی در بسیاری از نقاط اروپا توسط افراد ساکن آن زمان خورده شده بودند. ما از طریق بررسی جرم دندانی این نشانگر‌های زیستی را به دست آوردیم. بنابراین، جای تردیدی وجود ندارد که افراد آن دوره جلبک‌های دریایی را جویده بودند".

این مقاله در نشریه Nature Communications چاپ شده و در آن اشاره شده که چگونه نمونه‌هایی از جرم دندان از بقایای ۷۴ فرد از ۲۸ مکان باستان شناسی در سراسر اروپا از جنوب اسپانیا تا شمال اسکاتلند از حدود ۶۴۰۰ پیش از میلاد مسیح تا قرن دوازدهم میلادی مورد تجزیه و تحلیل قرا گرفتند.

در مجموع ۳۷ نمونه از ۳۳ نفر از این افراد حاوی نشانگر‌های زیستی بودند که به تیم پژوهش اجازه می‌داد آن چه را که خورده بودند کشف کنند. ۲۶ نمونه حاوی مواد شیمایی‌ای بودند که مصرف غذایی جلبک‌های دریایی را نشان می‌داد. در برخی موارد تیم حتی توانست رنگ جلبک دریایی خورده شده را شناسایی کند. برای مثال، به نظر می‌رسد جلبک دریایی قرمز تا اواخر دوره نوسنگی (۲۸۰۰ تا ۳۲۰۰ پیش از میلاد مسیح) در جزایر اورکنی خورده شده بودند.

تیم انجام دهنده این پژوهش اشاره کرده که شواهد نشان می‌دهند اگرچه امروزه جلبک‌های دریایی به ندرت در اروپا خورده می‌شوند، اما تا همین اواخر بخشی از رژیم غذایی اروپایی بودند. البته هنوز مشخص نیست جبلک دریایی تا چه اندازه به عنوان یک غذا از اهمیت برخوردار بوده است قدر مسلم آن که جلبک دریایی به تدریج از رژیم غذایی حذف و تبدیل به غذای دوره قحطی و علوفه حیوانات شد.