تکمیل پازل شکست نتانیاهو

درحالی که عبدالله بوحبیب وزیر خارجه لبنان با اشاره به خطرناک بودن اوضاع در نوار غزه مدعی شده بود که حزب‌الله لبنان به دولت بیروت وعده داده تا زمانی که اسراییل به خاک لبنان تعرض نکند وارد جنگ نخواهد شد، شبکه الجزیره اعلام کرد که اراضی اشغالی در الجلیل و منطقه جبل‌الشیخ هدف حمله موشکی از خاک لبنان قرار گرفته و ۱۲ موشک از خاک لبنان به این مناطق شلیک شده است.

به گزارش اعتماد، همزمان با این حمله شهرک‌های صهیونیست‌نشین منطقه غلاف غزه نیز با موج جدید حملات راکتی از نوار غزه مواجه شدند، سخنگوی ارتش اسراییل اعلام کرد که ۳۰۰ هزار نیروی ذخیره به ارتش فراخوانده شده‌اند. علاوه بر این منابع صهیونیستی اعلام کرده‌اند بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل قرار است دیداری با بنی گانتس رهبر حزب اپوزیسیون اردوگاه رسمی به منظور تشکیل کابینه اضطرای و جنگ داشته باشد. طبق اعلام رسانه‌ها، گانتس آمادگی خود را برای پیوستن به کابینه جنگی اعلام کرد و یاییر لاپید رهبر جناح مخالفان دولت نتانیاهو در پارلمان نیز حمایت خود را از تشکیل چنین کابینه‌ای ابراز داشته است. گفتنی است پیش از این آویگدور لیبرمن از مخالفان دولت نتانیاهو و نیز ایتامار بن گویر وزیر امنیت ملی تندروی دولت نتانیاهو نیز از تشکیل چنین کابینه‌ای حمایت کرده بودند.

آمار کشته و زخمی‌ها تا عصر دوشنبه

این تحولات در داخل سرزمین‌های اشغالی درحالی رقم خورده که مطابق آمار اورژانس غزه تا عصر روز گذشته و به واسطه بمباران‌های مستمر رژیم صهیونیستی، بیش از ۵۱۰ نفر در نوار غزه شهید شده و بالای ۲۷۵۱ نفر نیز مجروح شده‌اند. در سوی مقابل وزارت بهداشت اسراییل نیز اعلام کرده تا روز دوشنبه برآورد‌ها حاکی از آن است که در سرزمین‌های اشغالی هزار کشته، ۱۵۰ مفقود و بیش ۲۳۸۲ نفر مجروح شده‌اند. همچنین یکی از اعضای دفتر سیاسی جنبش حماس فلسطین از اسارت بیش از ۱۰۰ صهیونیست از جمله مقامات عالیرتبه نظامی و انتقال آن‌ها به نوار غزه خبر داده است. علاوه بر این همزمان با ورود درگیری‌ها میان مقاومت فلسطین در نوار غزه و ارتش رژیم صهیونیستی به سومین روز، سازمان ملل روز گذشته از آوارگی بیش از ۱۲۳ هزار فلسطینی ساکن نوار غزه در پی حمله اسراییل به مناطق مسکونی و غیرنظامیان در این منطقه خبر داد.

تازه‌ترین واکنش‌های بین‌المللی

درخصوص آخرین واکنش‌های بین‌المللی به جنگ سه روز اخیر در غزه نیز لازم به ذکر است که شورای امنیت ملی امریکا از کشته شدن ۴ نفر و مفقود شدن دست‌کم ۷ شهروند امریکایی خبر داده است. از سوی دیگر درحالی که چین اعلام کرده جامعه بین‌الملل باید اقداماتی را به منظور کاهش تنش بین اسراییل و فلسطین انجام دهد و پکن امیدوار است در اسرع‌وقت توافق آتش‌بس حاصل شود، جنبش حماس به قطر اطلاع داد که مانعی در اجرای معامله تبادل اسرا با رژیم صهیونیستی که شامل آزادی تمام اسرای زن فلسطینی باشد، نمی‌بیند.

علاوه بر این یک مقام اطلاعاتی مصر تصریح کرده، قاهره که اغلب به عنوان میانجی میان رژیم صهیونیستی و حماس عمل می‌کند، مکررا با اسراییلی‌ها در مورد موضوعی بزرگ صحبت کرده بود، اما مقامات اسراییلی بر کرانه باختری متمرکز شده بودند و تهدید غزه را کم‌اهمیت جلوه دادند.

همچنین در اتفاقی مهم و در شرایطی که علی کریمی مقام، عضو نمایندگی ایران در سازمان ملل در واکنش به ادعا‌های مطرح شده مبنی بر نقش داشتن ایران در حمله مقاومت فلسطین به مواضع رژیم اشغالگر قدس، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس گفت که تصمیمات مقاومت فلسطین خودجوش و مطابق منافع قانونی ملت فلسطین است و ما همدلانه برای حمایت راسخ از فلسطین در کنار آن ایستاده‌ایم، اگرچه، در پاسخ فلسطین نقشی نداریم، نشست غیرعلنی شورای امنیت پیرامون تحولات اخیر در نوار غزه بدون صدور بیانیه‌ای پایان یافت.

روایتی از شکست اطلاعاتی و نظامی اسراییل

در همین رابطه لازم به ذکر است که روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از منابع آگاه، گزارش داده که مقامات اسراییلی چندین درخواست از امریکا از جمله دریافت موشک برای سامانه گنبد آهنین و اطلاعاتی درمورد فعالیت نظامی در جنوب لبنان طی سه روز اخیر کرده‌اند. این درحالی است که روزنامه نیویورک تایمز در تازه‌ترین گزارش خود با عنوان پرسش‌هایی درباره شکست اطلاعاتی اسراییل، آورده است: حمله روز شنبه حماس شکست اطلاعاتی بهت‌آور، نامنظم بودن پدافند هوایی و عدم آمادگی نیرو‌های نظامی اسراییل را به نمایش گذاشت. در واقع اسراییل روز شنبه در شرایطی غافلگیر شد که هیچ کدام از سرویس‌های اطلاعاتی آن هشداری در مورد تحرکات و فعالیت‌های حماس اعلام نکرده بودند.

در ادامه این گزارش با اشاره به اینکه عملیات روز شنبه حماس، دستگاه‌های اطلاعاتی غربی را نیز غافلگیر کرده، نوشت: تل‌آویو و همسایگانش در گذشته سرمایه‌گذاری سنگینی را به روی ردیابی و مسدود ساختن شبکه‌های حماس انجام داده و اغلب محموله‌های اجزای موشک را ردیابی می‌کردند؛ اما سامانه گنبد آهنین نه تنها مغلوب موشک‌های ارزان‌قیمت و در عین حال مرگبار حماس شده، بلکه تلاش‌های حماس برای درهم شکستن شبکه مخبران اسراییل نیز موفق بوده است.

همچنین مجله نیوزویک در گزارش اخیر خود درخصوص جنگ حماس و اسراییل آن را یک چالش فزاینده برای دولت بایدن ذکرکرده است. در واقع هر چند مقامات اسراییلی اعلام کرده‌اند که همچنان قصد عادی‌سازی روابط با عربستان را دارند، نیوزویک در گزارش خود تصریح کرده است: تشدید خشونت‌های جاری میان حماس و اسراییل، به تلاش دولت بایدن برای عادی‌سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی لطمه می‌زند و پیمان سه ساله ابراهیم را به خطر می‌اندازد.

یعنی در شرایطی که دولت بایدن در تلاش است تا عربستان سعودی را هم به پذیرش توافق ابراهیم مجاب کند؛ موضوعی که می‌تواند پیروزی مهمی در سیاست خارجی دولت وی به شمار رود، اما گزارش‌ها حاکی است که ریاض در پی تشدید تنش‌ها در منطقه، مذاکرات عادی‌سازی را متوقف کرده است.

همچنین درحالی که یک دودستگی و شکاف میان دموکرات‌ها بر سر قضیه اسراییل و فلسطین قابل مشاهده است، نیوزویک در ادامه گزارش خود آورده است که داده‌های بازار انرژی نشان می‌دهد حملات غافلگیرکننده روز شنبه حماس به اسراییل سبب افزایش بهای نفت در بازار‌های جهانی شده است. موضوعی که می‌تواند به بازگشت تورم و بی‌نتیجه ماندن تلاش بانک‌های مرکزی و اقتصاد‌های بزرگ

به ویژه امریکا برای مهار افزایش قیمت‌ها منجر شود

همزمان با این موضوع، مجله اکونومیست در تازه‌ترین گزارش خود با عنوان درس‌هایی از حمله حماس به اسراییل، تاکید کرده که این جنگ حاصل شعله‌ور شدن دو دهه سیاست تل‌آویو در قبال فلسطینی‌هاست. اکونومیست در ادامه این گزارش آورده است: به هیچ عنوان نمی‌توان شوک حمله حماس به اسراییل را نادیده گرفت؛ حمله‌ای که با هزاران راکت از طریق زمین، هوا و دریا به جنوب اسراییل انجام شد و ضربه تحقیرآمیزی را به سرویس‌های اطلاعاتی اسراییل وارد کرد. در این میان هر چند که پیش‌بینی تحولات روز‌ها و هفته‌های آینده دشوار است و نتانیاهو نیز مدعی انتقام سخت از حماس شده است، اما به طور قطع فرستادن نیروی زمینی ارتش به غزه علاوه بر اینکه اسراییل را وارد نبرد‌های خونین شهری می‌کند، باعث طولانی‌تر شدن جنگ و گسترش آن به سایر مناطق مانند کرانه باختری و لبنان خواهد شد.

در واقع شواهد نشان می‌دهد که سیاست‌های ۲۰ سال اخیر نتانیاهو در قبال فلسطینی‌ها و امنیت اسراییل دود شده و به هوا رفته است. در گام اول تصویر راهبردی مهار کردن فلسطینی‌ها پشت دیوار‌های امنیتی، دست برتر اطلاعاتی و نیز حفاظت هوایی به وسیله گنبد آهنین شکسته شده و اگر اسراییل بتواند دوباره کنترل اوضاع را به دست بگیرد، به هیچ عنوان تضمینی بر تداوم امنیت شهروندان خود نخواهد داشت.

در گام دوم هم شواهد نشان می‌دهد سیاست نتانیاهو برای تفرقه بینداز و حکومت کن میان گروه‌های فلسطینی از جمله حماس و فتح شکست خورده است. فرض نتانیاهو و اطرافیانش این بود که ایجاد تفرقه میان فلسطینی‌ها، گروه‌های مقاومت، اعتبار تشکیلات خودگردان برای صلح را از بین خواهند برد. حالا با اتفاقات سه روز اخیر، نتانیاهو با چشمان خود مشاهده می‌کند که حماس خود را به عنوان صدای واقعی مقاومت فلسطین معرفی کرده و راهبردی که درنظر داشت طی رقابت میان گروه‌های فلسطینی، از اسراییل محافظت کند با شکست مواجه شده است.

گام سوم نیز این بود که اسراییل می‌تواند موقعیت خود را در خاورمیانه با دنبال کردن دیپلماسی منطقه‌ای تقویت کند، حتی در شرایطی که فلسطینی‌ها را به حال خود رها کرده است. این دیدگاه با امضای توافقنامه ابراهیم بین بحرین، اسراییل و امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۰ و اضافه شدن مراکش و سودان تایید شد. تا چند روز قبل نیز به نظر می‌رسید که عربستان سعودی هم مایل به عادی‌سازی روابط با اسراییل است؛ با این حال روز شنبه حماس نشان داد، فلسطینی‌ها نیز در این میان حرفی‌هایی جدی برای گفتن دارند.

در واقع اقدام حماس بیانگر وقوع رویکرد و تحولات جدید در منطقه است و هیچ کشوری نیز حاضر نیست خود مسوولیت چنین وقایعی را قبول کند؛ لذا نباید مشکلات پیش رو را دست‌کم گرفت و هر چند امروز شواهد نشان می‌دهد که در اسراییل مخالفان دولت در حال ائتلاف و همکاری به منظور تشکیل کابینه جنگ و مقابله با حماس هستند، اما به زودی روز‌های سخت حساب برای آن‌ها شروع خواهد شد. روز‌هایی که طبق گزارش مجله اکونومیست، اگر قرار باشد از این به بعد اسراییلی‌ها در امان باشند به طور قطع باید تفکر سابق که فلسطینی‌ها بخشی از مشکل هستند را به کنار گذاشته و به واقعیت مردمی که در سرزمین فلسطین زندگی می‌کنند، توجه داشته باشند.