چای بخوریم یا قهوه؟

چای و قهوه دو نوشیدنی پر طرفدار در ایران است که هر کدام از این دو نوشیدنی فواید خاصی برای سلامتی دارند.

خواص سلامتی بخش چای را به وجود پلی فنل‌های آن مرتبط می‌دانند. تحقیقات نشان داده است که مصرف ۲ تا ۳ فنجان چای در روز با کاهش خطر مرگ زودرس، بیماری‌های قلبی عروقی، سکته مغزی و دیابت نوع ۲ مرتبط است.

با این حال، ممکن است خطر ابتلا به سرطان مری و معده در اثر نوشیدن چای خیلی داغ افزایش یابد.

پلی فنل‌ها و فلاوونوئید‌های موجود در چای به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و می‌توانند اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد را خنثی کنند. رادیکال‌های آزاد می‌توانند DNA سلول را تغییر دهند و این DNA جهش یافته حتی می‌تواند باعث بالا رفتن کلسترول بد خون شود.

اگرچه که اعتقاد بر این است که چای سبز نسبت به چای سیاه از نظر میزان پلی فنل‌ها غنی‌تر است، اما مطالعات نشان داده به طور کلی انواع مختلف چای دارای مقادیر مشابهی از این ترکیبات شیمیایی (آنتی اکسیدانها) هستند، اما در نسبت‌های متفاوت. برای مثال چای سبز غنی از اپی گالوکاتچین گالات است در حالیکه چای سیاه غنی از تیافلاوین است.

در یک مطالعه اثر اضافه کردن شیر به چای بررسی شده و مشاهده شده با افزودن شیر به چای ظرفیت آنتی اکسیدانی چای کاهش می‌یابد.

افراد مختلف واکنش‌های متفاوتی به قهوه یا کافئین نشان می‌دهند. دوز‌های کم تا متوسط کافئین (۵۰ تا ۳۰۰ میلی گرم) ممکن است باعث افزایش هوشیاری، انرژی و توانایی تمرکز شود؛ در حالی که دوز‌های بالاتر ممکن است اثرات منفی مانند اضطراب، بی قراری، بی خوابی و افزایش ضربان قلب داشته باشد.

به زنان باردار توصیه می‌شود روزانه کمتر از ۲۰۰ میلی گرم کافئین (مقداری که در ۲ فنجان قهوه وجود دارد) مصرف کنند، زیرا کافئین از طریق جفت به جنین منتقل می‌شود و باعث کاهش وزن هنگام تولد و حتی از دست رفتن بارداری (سقط) می‌شود.

شواهد حاکی از اینست که نوشیدن قهوه خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی و سرطان را افزایش نمی‌دهد. در واقع مصرف ۵-۳ فنجان استاندارد قهوه با کاهش خطر ابتلا به چندین بیماری مزمن در ارتباط است. با این وجود ممکن است؛ برخی از افراد مقادیر بالاتر کافئین را به دلیل علائمی نظیر عصبانیت، اضطراب و بی خوابی تحمل نکنند.

قهوه ممکن است بر نحوه رشد سلول‌های سرطانی تأثیر گذار باشد. به عنوان مثال، قهوه ممکن است تولید اسید‌های صفراوی را تحریک کرده و هضم را تسریع کند، که می‌تواند میزان مواد سرطان زا را که بافت روده بزرگ در معرض آن قرار می‌گیرد، کاهش دهد.

مطالعات نشان داده پلی فنل‌های موجود در قهوه از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کند. مصرف قهوه با کاهش سطح استروژن همراه است (هورمونی که با انواع مختلف سرطان مرتبط است)، هم چنین خود کافئین ممکن است در رشد و گسترش سلول‌های سرطانی اختلال ایجاد کند.

مطالعات طولانی مدت نشان داده است که افرادی که قهوه می‌نوشند در مقایسه با افرادی که قهوه نمی‌نوشند کمتر در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستند.

پلی فنول‌ها و مواد معدنی مانند منیزیم موجود در قهوه ممکن است اثربخشی انسولین و متابولیسم گلوکز را در بدن بهبود ببخشند.