(عکس) «قیصر» در حال انقراض ایرانی!

این گونه در خطر انقراض یکی از زیباترین گونه‌های سمندر جهان در منطقه زاگرس ایران می‌باشد و فقط در کشور ایران و در منطقه شهبازان لرستان وجود دارد.

به گزارش خبرآنلاین، سمندر لرستانی یا سمندر کوهستانی امپراتور یا سمندر خالدار قیصری یا سمندر قیصر یا سمندر خالدار امپراتور یا حاجی باریک آو، بومی بخش غربی رشته کوه‌های زاگرس در ایران است. زیستگاه این حیوان محدود به چند نهر در استان لرستان هستند. سمندر لرستانی در نهر‌های سرد کوهستانی زندگی می‌کند. این نهر‌ها در دره‌هایی هستند که ترکیبی از سیستم‌های آب و هوایی گرم و خشک است که با بخش‌های معتدل و مرطوب شمال مخلوط می‌شود.

این مخلوط آب و هوای خنکی را فراهم می‌کند که برای سمندر‌ها مناسب است. نواحی اطراف نهر‌ها جنگل‌های باز است که عمدتاً از درختان بلوط تشکیل شده است. این جنگل‌های باز در خارج از فصل تولید مثل مورد استفاده قرار می‌گیرند.

طول این سمندر‌ها بین ۱۰ تا ۱۴ سانتی متر است. قسمت شکمی بدن و اندام آن‌ها عمدتاً به رنگ قرمز نارنجی تا نارنجی و پشت و شکم آن‌ها دارای اشکال سیاه و سفید است. سمت پشتی آن‌ها سیاه و دارای لکه‌های سفید کم رنگ است و گاهی اوقات رنگ نارنجی تا زرد بسیار روشن دارد. آن‌ها همچنین یک نوار نارنجی دارند که از سرشان به سمت پایین به سمت دم در سمت پشت آن‌ها امتداد دارد.

سمندر‌ها دارای دوشکلی جنسی هستند. نر‌ها در قاعده دم خود دارای برآمدگی هستند، در حالی که ماده‌ها دارای کلواک بدون انسداد هستند. ماده‌ها جرم، طول دم، طول اندام، طول پوزه تا دریچه و طول کل بیشتری دارند. نر‌ها به دلیل غددی که موادی برای اسپرماتوفور ترشح می‌کنند، کلواک بزرگتری نسبت به ماده‌ها دارند.

طول عمر سمندر‌های لرستانی در طبیعت مورد مطالعه قرار نگرفته است، اما گونه‌های مرتبط با آن، یعنی سمندر‌های کردستانی، می‌توانند ۱۴ سال در طبیعت زندگی کنند. این احتمال وجود دارد که سمندر‌های لرستانی عمر مشابهی داشته باشند.

بی مهرگان منبع غذایی اصلی این جانوران هستند. طعمه خاص آن‌ها ناشناخته است، با این حال، سمندر کردستانی وحشی، گونه‌ای از همین جنس، دارای رژیم غذایی سخت پوستان، حشرات و حلزون‌ها است. با توجه به شباهت‌های بین گونه‌ها، محیط‌هایشان رژیم غذایی آن‌ها احتمالاً شبیه به هم هستند.

سمندر‌های لرستانی در محیط خود شکارچی هستند. با این حال، شکارچیان طبیعی آن‌ها ناشناخته هستند. رنگ آمیزی متضاد این سمندر‌ها نشان می‌دهد که ترشحات پوستی ناخوشایند یا سمی دارند، دقیقا همانطور که در میان سایر اعضای خانواده سمندر‌ها رایج است؛ این موضوع شکارچیان را دلسرد می‌کند.

سمندر‌های لرستانی به دلیل بهره برداری تجاری به منظور حیوان خانگی به شدت در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند. این امر باعث شده است که سمندر‌های لرستانی تحت بند اول سایتس طبقه بندی شوند، یعنی حیوانات در معرض انقراض. آن‌ها همچنین توسط سد‌های موجود در منطقه و خشکسالی‌های محلی تهدید می‌شوند.