چه کسی اینترنت را اختراع کرد؟ مانند بسیاری از اختراعات برجسته، کار سختی است که فقط یک نفر را خالق اینترنت بنامیم.
در مورد اغلب اختراعات و اکتشافات مثل لامپ، تلفن و الکتریسیته، معمولا یک نام شناخته شده وجود دارد که همه او را به عنوان مخترع یا مکتشف میشناسند. اما در واقع همیشه تعدادی از دانشمندان و مخترعان هستند که نقش مهمی در یک ابداع و کشف تازه دارند و باید نامشان در کنار آن فرد اصلی ذکر شود. در مورد اینترنت هم همین مطلب صدق میکند.
به گزارش فرادید، پس از گذشت سالیان، افراد زیادی هستند که میتوانند ادعا کنند قبل از تبدیل شدن اینترنت به ابزاری که امروزه میشناسیم و دوستش داریم (و گاهی اوقات از آن میترسیم) در توسعه آن نقش داشتهاند. برخی از نامهای مهم در اختراع اینترنت عبارتند از: تیم بِرنِرز-لی، پل باران، لارنس رابِرتز، جیسیآر لیکلیدِر، لئونارد کلاینراک، وینتون سِرف، رابرتکان و دیگران.
تیم بِرنِرز لی، دانشمند کامپیوتر بریتانیایی، شبکه جهانی وب را اختراع کرد، بخش کلیدی اینترنت که امروزه از آن استفاده میشود. او این ایده را در مارس ۱۹۸۹ مطرح کرد، زمانی که برای CERN کار میکرد.
«شبکۀ جهانگستر» یا بطور ساده «وِب» روی سیستمها و کدگذاریهایی مانند زبان نشانهگذاری فرامتن (HTML) ساخته شده که تا به امروز هم از آن استفاده میشود.
با این حال، وب جهانگستر (WWW) خود اینترنت نیست، بلکه به عنوان یک سیستم مدیریت اطلاعات توسعه یافت که ابرمتن و اَشکال از قبل موجودِ اینترنت و ارتباطات بین شبکهای را به هم پیوند داد.
WWW طراحی شد تا به عنوان شبکهای از اطلاعات آنلاین عمل کند، یعنی از یک رشتهی شبکهمانند از لینکها که با ایجاد HTML، HTTP، URLها و مرورگرهای وب امکانپذیر شد. بِرنِرز-لی بدون تردید مرورگر وب را اختراع کرد و نخستین وبسایت جهان info. cern. ch را در ۲۰ دسامبر ۱۹۹۰ ایجاد کرد که در CERN قابل مشاهده بود.
سال ۱۹۹۱ شبکه جهانی وب برای استفادهی عمومی باز شد و پس از ۳۰ آوریل ۱۹۹۳، با ورود اختراع برنرز-لی به مالکیت عمومی و در پی نوشتن نخستین نسخه HTML توسط خود او، در دسترس عموم قرار گرفت.
همانطور که برنرز-لی گفته است، بیشتر فناوریهای درگیر در وب، مانند هایپرتکست، اینترنت، اشیاء متنی چند-فونتی، همه قبل از اینکه او مجبور شود آنها را کنار هم بگذارد، طراحی شده بودند. برنرز لی سال ۲۰۲۱ گفت که اختراعش را خارج از کنترل میداند.
در ادامه، مراحل و نامهای مهم در توسعهی اینترنت که در نهایت منجر به اختراع تیم برنرز-لی شدند را مرور خواهیم کرد.
لیکلیدر، روانشناس و دانشمند کامپیوتر آمریکایی، مفهوم «شبکه کهکشانی» خود را در آگوست ۱۹۶۲ در مجموعهای از یادداشتها شرح داد. دیدگاه او برای کامپیوترهای متصل به هم در سطح جهانی که در آن هر کسی میتواند به دادهها و برنامههای سایتهای مختلف دسترسی داشته باشد، به تفصیل شرح داده شد.
لیکلیدِر زمانی که برای آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته وزارت دفاع ایالات متحده (DARPA) کار میکرد، وارثان این مفهوم را به ادامهی کارش متقاعد کرد.
کلاینراک، دانشمند کامپیوتر آمریکایی، سال ۱۹۶۴ مقالهای در باب نظریهی راهگزینی بستهی خود در ژوئیه ۱۹۶۱ و کتابی با همین موضوع منتشر کرد. نظریه او این بود که میتوان شبکهی آنلاینی ایجاد کرد که در آن، رایانهها از طریق «بستههای» اطلاعات ارتباط برقرار کنند نه از طریق مدارها.این نظریه به دو کامپیوتر در آزمایشگاه لینکلن MIT اجازه داد برای نخستین بار در سال ۱۹۶۵ با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
باران، یک مهندس لهستانی-آمریکایی، یک شبکه ارتباطی بدون نقطه فرمان مرکزی پیشنهاد کرد و با نیروی هوایی ایالات متحده در RAND در دهه ۱۹۶۰ همکاری کرد تا روشی را توسعه دهد که به نقاط دسترسی شبکه اجازه دهد بدون نیاز به یک نقطه اصلی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، طوری که اگر یکی نابود شد، آنها همچنان به همه چیز دسترسی داشته باشند.
او سال ۱۹۶۷ ایدههایش را در «شبکه آژانس پروژههای تحقیقاتی پیشرفته» یا ARPANET منتشر کرد و برنامههایش را برای شبکه کامپیوتری به تفصیل شرح داد. روز ۲۹ اکتبر ۱۹۶۹ نخستین پیام بین دو کامپیوتر ARPANET از یک مرکز تحقیقاتی UCLA به یک کامپیوتر در دانشگاه استنفورد ارسال شد.
سرف وکان پروتکل کنترل انتقال و پروتکل اینترنت (TCP/IP) را توسعه دادند که به رایانهها اجازه میدهد از طریق شبکههای مختلف با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
پروژههای آنها سال ۱۹۷۴ عمومی شد و هنوز هم از آنها استفاده میشود. بسیاری تاریخ تولد اینترنت را روزی میدانند که ARPANET و شبکه داده دفاعی رسماَ به TCP/IP تغییر یافت، یعنی ۱ ژانویه ۱۹۸۳.
تمام این مطلب به این معناست که تا سال ۱۹۸۳ ارتباطات متقابل بین شبکههای مختلف وجود داشت و سیستم نام دامنه (DNS) راهاندازی شد و به ما چیزهایی مانند. com، edu، net، org، و ... را داد.