اصفهان را از روی این شهر ساخته‌اند

اگر قرار باشد اسم چند شهر تاریخی را پشت هم ردیف کنیم، شیراز، اصفهان، تبریز و یزد اولین گزینه‌هایی هستند که به ذهن می‌آیند، اما برای آن‌ها که ایران را خوب می‌شناسند، نمی‌شود چنین فهرستی درست کرد و اسم شهر قزوین را از قلم انداخت.

به گزارش همشهری آنلاین، قزوین شهر زیبایی است که چندین سال پایتخت شاه طهماسب صفوی بود و در آن سال‌ها و به یمن پایتختی بر زیبایی‌هایش افزوده شد. قزوین همان شهری است که گفته می‌شود معماران شاه عباس صفوی طرح معماری اصفهان را از آن الگو گرفته‌اند.

اهل سفر که باشید تابستان و پاییز قزوین تفاوتی ندارد، اما اگر پاییز به نیمه‌اش رسیده و شما به دنبال یک شهر زیبا و نزدیک می‌گردید، قزوین انتخاب خوبی است. قزوین با یک عالم بنا و ساختمان زیبا رتبه اول را در ثبت آثار، در فهرست ملی دارد. ضمن آنکه اواسط آبان طبیعت پاییزی اطراف شهر هم دست کمی از زیبایی‌های داخل شهر ندارد.

چطور برسیم؟

اگر از تهران قصد دارید به قزوین برسید، دو راه پیش روی شماست: مسیر جاده‌ای و مسیر ریلی

مسیر جاده: از پایتخت تا قزوین حدود ۱۵۰ کیلومتر راه است. اگر می‌خواهید با خودروی شخصی به قزوین برسید، بهترین راه آزادراه تهران– قزوین است. در این مسیر بدون توقف و با رعایت سرعت مجاز یک ساعت و نیم در راه خواهید بود. اگر وسیله شخصی ندارید، می‌توانید با اتوبوس راهی شوید.

از پایانه مسافربری آزادی، هر موقع شبانه‌روز، اتوبوس و تاکسی برای قزوین هست.  

قطار: قزوین در مسیر ریلی تهران ـ آذربایجان قرار دارد. هر روز حدود هفت - هشت قطار تبریز و مراغه از قزوین عبور می‌کند.  

کجا برویم؟

بافت قدیمی قزوین دیدنی است، اما اگر زمان به اندازه کافی ندارید، بهتر است از میان گزینه‌های موجود انتخاب کنید

بهترین کار بعد از رسیدن به قزوین این است که به ساختمان راهنمای گردشگری قزوین در انتهای خیابان نادری شمالی بروید و کتابچه و راهنمای گردشگری شهر را از آن‌ها بخواهید. توصیه ما این است که برای گشت و گذار در قزوین دو روز وقت بگذارید. یک روز کامل را به شهرگردی اختصاص دهید و روز دوم را به طبیعت‌گردی. بیشتر بنا‌های دیدنی قزوین در بافت قدیمی شهر است و این بهانه خوبی است برای پیاده‌روی.  

۱. عمارت چهل ستون یا کلاه فرنگی:‌ می‌توانید شهرگردی را ساعت نه صبح از سبزه‌میدان شروع کنید. عمارت کلاه فرنگی یا چهل ستون در کنار سردر عالی‌قاپو (در بزرگ) تنها کوشک به جا مانده از دوران سلطنت شاه طهماسب است که وسط یک باغ بزرگ قرار دارد.

عمارت اصلی ساختمان هشت گوشی است که تقریبا ۵۰۰ متر مربع مساحت و دو طبقه دارد. نقاشی‌های دیواری طبقه اول نمونه‌ای از هنر نگارگری مکتب قزوین است و تالار طبقه دوم هم با ارسی‌های رنگارنگ از زیباترین مکان‌های دیدنی قزوین است. صبح و بعدازظهر که نور خورشید مایل از پنجره‌های رنگین به داخل بنا می‌افتد، بهترین زمان برای عکاسی از داخل ساختمان است. این عمارت هم‌اکنون موزه خوشنویسی شهر قزوین است که نسخه‌های خطی قدیمی، از جمله آثار میرعماد قزوینی در آنجا نمایش داده می‌شود.

ساعات بازدید موزه هر روز نه صبح تا هفت بعدازظهر است، البته از ساعت یک تا چهار بعدازظهر موزه تعطیل خواهد بود. تا اینجا که آمدید به موزه شهر در شرق عمارت کلاه فرنگی هم سری بزنید. اشیایی که در کاوش‌های دشت قزوین و محدوده استان به دست آمده اینجا نگهداری می‌شود.  

۲. سردر عالی‌قاپو: اگر از سبزه میدان به سمت جنوب حرکت کنید در مسیر رسیدن به عالی‌قاپو چند بنای گراندهتل، ساختمان شهربانی و حیاط نادری را که در حال مرمت است خواهید دید. سردرعالی قاپو در ابتدای خیابان سپه در ضلع جنوبی مجموعه‌ای قرار دارد که از آن به عنوان مجموعه دولتخانه و یکی از سردر‌های این مجموعه یاد می‌کنند. گفته می‌شود این خیابان قدیمی‌ترین خیابان ایران است. ارتفاع این سردر ۱۷ متر است و کتیبه‌ای از کاشی معرق و به خط ثلث علیرضا عباسی دارد. این مجموعه در حال حاضر در دست مرمت است، اما می‌توانید از بیرون نگاهی به آن بیندازید.  

۳. آب انبار: قزوین آب انبار‌های زیادی دارد، اما آب انباری که سر راه باشد و نیازی به کج کردن مسیر نباشد، آب انبار مسجد جامع است. آب انبار مسجد جامع روبه‌روی ورودیه مسجد جامع قرار دارد، برای رسیدن به ته آب‌انبار باید ۳۷ پله پایین بروید. آب انبار از نه‌ونیم صبح تا چهار بعدازظهر باز است، فقط حواستان باشد که دمای آب‌انبار از دمای بیرون کمتر است. اگر سنتان بالاست یا سابقه درد زانو دارید پیشنهاد می‌کنیم تا محل جمع شدن آب نروید. البته در حال حاضر این آب‌انبار هم مثل بقیه آب‌انبار‌های شهر خالی است.  

۴. مسجد جامع یا عتیق: از طرف غرب خیابان سپه به سمت جنوب که حرکت کنید بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پیاده‌روی مناره‌ها و ورودی مسجد جامع یا عتیق را می‌بینید. مقصوره کهن یا طاق هارونی، قدیمی‌ترین بخش مسجد است که به دهلیز ورودی شرقی آن متصل است و توسط هارون‌الرشید، یکی از خلفای عباسی ساخته شده است. گنبد آجری دوپوسته فیروزه‌ای رنگ و شبستان جنوبی مسجد را نباید از دست داد. بعد از تماشای این مسجد زیبا که حدود نیم ساعت از شما وقت می‌گیرد، حتما چند دقیقه در حیاط مسجد بنشینید و صحن زیبا و رفت وآمد عابران را تماشا کنید.  

۵. بقعه شاهزاده حسین: اگر از روی نقشه نگاهی بیندازید، می‌بینید که از آب انبار تا بقعه شاهزاده حسین که مردم قزوین به آن سلامگاه می‌گویند ۱۲ ـ ۱۰ دقیقه بیشتر راه نیست. شاهزاده حسین ارج و قرب زیادی برای مردم قزوین دارد؛ چراکه گفته می‌شود از فرزندان امام‌رضا (ع) است.

این بنا آثاری از دوره شاه طهماسب، شاه صفی و ناصرالدین‌شاه دارد و اگر به معماری علاقه دارید، حتما به این آثار دقت کنید. صحن بزرگ امامزاده با ۵۲ ایوانچه کاشی‌کاری شده و این کاشی‌کاری‌های دوره قجری، جان می‌دهد برای عکاسی؛ به‌خصوص بعد از غروب که مهتابی‌ها صحن را رنگارنگ می‌کنند.  

۶. خانه امینی‌ها: از سلامگاه تا رسیدن به خانه امینی‌ها ۲۰ دقیقه‌ای راه هست. باید به خیابان اصلی (منتظری) برسید و از خیابان اصلی به سمت غرب حرکت کنید تا به چهارراه مولوی بروید. خانه امینی‌ها ۱۶ عمارت تودرتو داشته که چهار حیاطش که تا امروز هم باقی مانده روزگاری توسط یکی از بزرگان قزوین ساخته شد و امروز بخشی از آن تبدیل به حسینیه شده؛ این بنا از زیباترین خانه‌های معماری سبک قزوین است. زیباترین بخش خانه سه تالاری است که در موازات یکدیگر ساخته شده و با ارسی‌های زیبا از هم جدا می‌شوند. در طول روز هر وقت برای بازدید بروید نگهبان در را برایتان باز می‌کند..  

۷. بازار: قبل از ناهار و تعطیل شدن بازار بهتر است سری هم به آنجا بزنید. خیابان مولوی را به سمت شمال بروید تا به خیابان امام‌خمینی (ره) برسید. بنای اولیه بازار مربوط به دوره صفویه است؛ اما بیشتر بنا‌های کنونی آن در دوره قاجار ساخته شده. اگر بخواهید همه بازار را بگردید نصف روز وقت لازم است. چون طلا، پارچه، فرش و... هرکدام راسته خودشان را دارند. به بازار که آمدید بد نیست از روی نقشه سراغ مسجدالنبی (مسجد شاه)، سرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچه‌های روباز و سرپوشیده و راسته قیصریه هم بروید. فراموش نکنید که بازار روز‌های تعطیل و موقع اذان ظهر هم تعطیل است.  

۸. کلیسای کانتور: برای رفتن به کلیسای کانتور اگر نزدیک سبزه‌میدان هستید به سمت شرق بروید؛ یعنی خیابان طالقانی. از بازار تا کلیسا با تاکسی ۱ دقیقه در راه خواهید بود. باید داخل کوچه دارایی شوید و به سمت بن‌بست ثبت احوال، بین مدرسه و حیاط اداره ثبت احوال بروید. حالا برج کلیسا معلوم است. کلیسای کانتور که به «برج ناقوس» هم معروف است، در زمان جنگ‌جهانی دوم توسط روس‌ها ساخته شده؛ خیلی کوچک و نقلی است. ساعت بازدید این کلیسا هر روز از ساعت ۹:۳۰ تا ۴ بعدازظهر است.  

۹. خیابان خیام: اگر قصد خرید سوغاتی دارید، بعد از ظهر زمان خوبی برای رفتن به خیابان خیام است و مراکز خرید شهر است. خیابان خیام در نزدیکی کلیسای کانتور قرار دارد. می‌توانید گشتی در این خیابان بزنید و اگر هم قصد خوردن عصرانه یا شام را دارید، اینجا پر از رستوران و غذاپزی است.

از دست ندهید

این سه پیشنهاد در مسیر پیاده‌روی ما نیست، اما حیف است که بدون دیدن آن‌ها شهر را ترک‌کنید

حمام بلور (موزه سنگ‌شناسی): این موزه در مسیر پیاده‌روی ما نیست، حمام بلور در خیابان تبریز، کوچه شهید حبیب یزدی یا محله آخوند قرار دارد. ساخت این حمام به دوره صفویه برمی‌گردد که با سربینه، بنه، گرمخانه، کانال، خزینه و آتشدان تبدیل به موزه سنگ‌شناسی شهر شده.  ساعت بازدید از آن ۹ صبح تا یک و بعدازظهر‌ها از ۴:۳۰ تا ۷ است.  

حمام قجر یا موزه مردم شناسی: این حمام از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین حمام‌های قزوین است که در خیابان عبید زاکانی، کنار بازارچه مسجد آقا کبیر قرار دارد. حمام قجر به دستور یکی از سرداران شاه عباس و به دستور شاه ساخته شده و به آن «حمام شاهی» هم می‌گفتند. بعد از عبور از در اصلی که رو به جنوب باز می‌شود، از راه‌پله‌های مارپیچ به سربینه بروید که حوض بزرگ و زیبایی دارد. در حال حاضر اینجا موزه مردم‌شناسی قزوین است.  

دروازه‌های شهر قزوین: قزوین در گذشته هشت دروازه با نام‌های رشت، باغ‌شاه، درب کوشک، تبریز، تهران، شیخ آباد، امامزاده حسن و خندقبار داشت که امروزه فقط دو دروازه درب کوشک و دروازه تهران قدیم سالم مانده‌اند. اولی در خیابان نادری‌شمالی قرار دارد و دومی در خیابان تهران قدیم. اگر با اتوبوس سفر می‌کنید دروازه تهران قدیم را حتما می‌بینید.  

نکات طلایی

لباس گرم را فراموش نکنید.  

اگر قصد پیاده روی در شهر را دارید حتما کوله خود را سبک کنید.  

خوردن حلیم، قیمه نثار و باقلوا را دست ندهید.  

حافظه دوربین خود را خالی کنید، جا‌های زیادی برای عکس گرفتن در قزوین وجود دارد.  

به ساعات بازدید اماکن گردشگری توجه کنید تا با در بسته مواجه نشوید.  

دیدن طبیعت و زیبایی‌هایش را در این فصل از دست ندهید.  

اگر به سمت نیاق و قلعه می‌روید کفش مناسب برای کوهنوردی را از یاد نبرید.  

اگر اهل هتل رفتن نیستید و وسایل برپاکردن کمپ هم دارید، می‌توانید در پارک دهخدا چادربزنید.

خارج از شهر

اگر دوست دارید طبیعت پاییزی قزوین را ببینید، یک روز را برای رفتن به خارج شهر برنامه‌ریزی‌کنید

غیر از الموت که اصولا یک برنامه‌ریزی جداگانه را می‌طلبد، نقاط دیگری هم برای دیدن وجود دارد:

پارک جنگلی فدک: پارک جنگلی فدک و منطقه باراجین در شمال قزوین است. کوهنورد‌ها معمولا برای رفتن به ارتفاعات شجاع الدین و کافر میدان از این مسیر استفاده می‌کنند. اگر برای روز جمعه برنامه‌ریزی کرده‌اید، مینی‌بوس‌هایی از صبح زود تا ساعت ۸ در میدان میرعماد یا همان دروازه درب کوشک ایستاده‌اند. بعد از رسیده به امام‌زاده می‌توانید در طبیعت اطراف آنجا بمانید یا به ارتفاعات باراجین بروید. روز‌های غیر تعطیل تنها راه رسیدن به اینجا وسیله شخصی است.

ایوان سنگی نیاق: یکی از نقاط دیدنی اطراف قزوین ایوان سنگی نیاق است که در ۱۷ کیلومتری شمال قزوین در مغرب روستای نیاق قرار دارد. جدای از زیبایی‌های طبیعی این منطقه، نیم طاقی زیبای سنگی با ارتفاع هشت متر اینجا را معروف‌تر کرده. اگر وسیله شخصی ندارید برای رفتن به روستای نیاق بهتر است از آژانس استفاده کنید.

چه بخریم؟

معروف‌ترین خوردنی‌ای که می‌توانید سوغات بیاورید باقلواست

صنایع دستی: بازارچه دائمی صنایع دستی در قسمت غربی عمارت تاریخی خانه داعی که زیر نظر اداره میراث فرهنگی است قرار دارد، همیشه باز است و می‌توانید برای خریدصنایع دستی قزوین مثل سوزن‌دوزی، گلابتون دوزی، ابریشم‌دوزی، گلیم و جاجیم به این بازارچه بروید.

باقلوا: باقلوای قزوین از سوغات معروف این شهر است که در شیرینی‌فروش‌های شهر پخته می‌شود. شیرینی فروشی پرستو در چهار راه فردوسی از شیرینی فروشی‌های قدیمی شهر است که باقلوای خوبی دارد.

چه بخوریم؟

قیمـه نثـار معـروف‌تـرین غذای قزوینی‌هاست و در غذاخوری‌ها می‌توانید از آن سراغ بگیرید

قیمه نثار: این غذا با برنج و گوشت و خلال بادام و پسته و پیاز داغ درست می‌شود و طعم خوبی دارد که باید حتما امتحان کرد. رستوران اقبالی از بهترین رستوران‌های قزوین است که در خیابان امام خمینی (ره)، سه راه خیام قرار دارد.

حلیم: اگر دوست دارید، طعم یکی از حلیم‌فروش‌های خوب قزوین را بچشید صبح زود خودتان را به چهار راه نظام وفا برسانید و به حلیم فروشی سحر سری بزنید.

منبع: سرزمین من