بورس به دور از افت‌وخیز پرهیجان

نماگر اصلی بورس در هفته‌ای که گذشت حدود ۶ درصد افت داشت و به این ترتیب فاصله شاخص کل بورس از روز‌های خوب میانه اردیبهشت به بیش از ۱۸ درصد رسید. با توجه به نقش پررنگ سیاستگذار و همچنین نقش منفعل سازمان بورس در اتفاقات منفی تحمیلی اخیر به بازار سرمایه، این فرضیه که قرار نیست بازار سهام رشد شارپی را تجربه کند در بین کارشناسان پررنگ‌تر از پیش است.

به گزارش دنیای اقتصاد، اگرچه این موضوع که تلاش سیاستگذار در راستای متعادل نگه داشتن بازار سرمایه بوده و در همین راستا بورس احتمالا افت شدیدی را تجربه نخواهد کرد نیز محتمل است، اما بازار سرمایه این روز‌ها در حالی مجددا به سقف تاریخی خود در سال ۹۹ رسیده است که سایز بازار‌ها با آن نقطه فاصله زیادی دارد.

کارشناسان امیدوارند رشد قیمت‌های جهانی و همچنین انتشار گزارش‌های عملکرد مطلوب سه‌ماهه صنایع، بورس را در هفته جاری از افت شدیدی که هفته گذشته تجربه کرد برهاند و روند متعادل و اندکی مثبت بر بازار غالب شود. اما به طور کلی آنچه در این تعادل دستوری از دست می‌رود اعتمادی است که بازگرداندن آن به تالار شیشه‌ای کار بسیار دشواری است.

بورس محکوم به رکود است

علی عصاری، تحلیلگر بازار سرمایه، در این خصوص گفت: هفته‌ای که گذشت هفته‌ای بد با ۵ کندل منفی بود و هر چه به آخر هفته نزدیک می‌شدیم بدنه کندل بلندتر می‌شد، به طوری که در دو روز معاملاتی پایانی هفته اخیر منفی‌های بیشتری دریافت شد. عرضه‌ها به شدت زیاد بود و روند حمایتی به جایی رسید که سال ۹۹ بود. می‌توان گفت تقریبا بیشتر نماد‌ها حتی پایین‌تر از سقف سال ۹۹ بودند و نسبت به شاخص کل زیان بیشتری را متحمل شدند. وی ادامه داد: جالب‌تر اینکه شاخص کل در ابتدای هفته دو درصد منفی خورد، اما اکثر سهام که با ترس مواجه بودند منفی‌های بیشتری دریافت کردند.

به نظر می‌رسد دلیل عمده این موضوع وجود عرضه اولیه‌ها و همچنین صندوق‌هایی که در دو روز ابتدایی معاملاتی نقدینگی موجود در بورس را جمع‌آوری کردند باشد؛ اما با توجه به معاملاتی که بعد از ساعت ۱۲:۳۰ روز چهارشنبه در صندوق‌ها و به خصوص صندوق‌های اهرمی دیده می‌شد احتمالا شرایط در این هفته مقداری بهتر باشد.

باید توجه داشت که شاخص نه قرار است به قدری ریزش کند که داستان سال ۹۹ تکرار شود و نه آن‌قدر افزایشی شود که عده‌ای سود ببرند. گویی بازار سرمایه محکوم است که مانند سایر بازار‌ها در رکود به سر ببرد و این رکود در بازار سرمایه به معنی نوسان‌های کوتاه‌مدت، کندل‌های کوتاه‌مدت منفی و بلافاصله چند مثبت است و این نوسانات ساده فقط بهشت نوسان‌گیرهاست و هیچ دلیل منطقی برای سهامداری در این بازار نیست.

بازی سازمان بورس در زمین حریف

عصاری اظهار کرد: مجددا به بازاری برگشتیم که شاید خرید و فروش‌های روزانه و هفتگی داشته باشیم. به‌نظر روال هفته جاری مقدار کمی بهتر از هفته گذشته خواهد بود و اگر مجددا رمق بازار با عرضه اولیه‌ها و صندوق‌ها گرفته نشود می‌توانیم مثبت‌های محدودی را در ابتدای هفته داشته باشیم و مجدد به روال قبل برگردیم. در این میان سازمان بورس هم توانایی و پتانسیل حل مشکلات بورس را ندارد.

البته اتفاقاتی که بر سر بازار سرمایه آمده از سمت نهاد‌های بالادستی است، اما سازمان بورس نیز به‌شدت منفعل است و انگار در زمین حریف بازی می‌کند. در این میان شکایت سازمان بورس به دادستانی درباره ارسال اطلاعات گمراه‌کننده به سهامداران نیز بیشتر حرکتی نمادین بود.

این تحلیلگر ادامه داد: سیاست کلی این است که قرار نیست بورس حرکت مثبت یا منفی شدیدی داشته باشد و به نظر می‌رسد این موضوع را ریاست سازمان بورس هم می‌داند و این سیاست به آن‌ها نیز دیکته شده است، اما در منفعل بودن ریاست سازمان در خصوص بازار سرمایه شکی وجود ندارد. به طور کلی امیدواریم ارزش معاملات افزایش پیدا کند تا حداقل بازار به کما نرود و ترسی که در بازار هست مسری نشود.

دولت، متهم ردیف اول

مهدی رضایتی، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه، نیز تمامی اتفاقات منفی اخیر را نشات‌گرفته از تصمیمات نابجای دولت دانست و گفت: در هفته گذشته دولت به صورت مداوم اخبار بدی به بازار مخابره کرد و باعث شد بی‌اعتمادی مجددا بر بازار سرمایه حاکم شود و سرمایه‌گذارانی که در جو مثبت اواخر سال گذشته به سمت بورس آمدند از آن فراری شوند. بعد از ۲ سال و نیم رکود، بدبینی نسبت به بازار اندکی رفع شده بود، اما تصمیمات اخیر دولت باعث شد بی‌اعتمادی مجددا نسبت به بازار شکل بگیرد.

در کنار این اتفاقات، افت نسبی دلار و اصلاحی که کامودیتی‌ها داشتند نیز به اصلاح شدید بازار دامن زد؛ اما مهم‌ترین دلیل ریزش‌های اخیر بی‌اعتمادی‌ای است که دولت در سهامداران ایجاد کرده است. مصوبات متعدد، اخبار بد و… باعث شد خریداران عقب بنشینند و حضور فروشنده‌ها پررنگ شود.

وی ادامه داد: تا زمانی که شرایط فراهم و اعتماد سهامداران مجددا به بازار جلب نشود بعید است بازار روند روبه‌رشد بگیرد، اما در مجموع طی دو روز اخیر به دلیل تصمیمات فدرال رزرو کامودیتی‌ها مقداری رونق گرفتند. گزارش‌های سه‌ماهه نیز در راه است، صنایع داخلی و ریالی گزارش‌های عمدتا خوبی دارند. این دو امیدواری می‌تواند جو مثبتی در بازار ایجاد کند؛ اما در مجموع بازار در رکود، قدرت خریدار کم و ارزش معاملات پایین است و بازار به شوک مثبتی نیاز دارد تا اعتماد برگردد. این شوک می‌تواند رشد نرخ دلار، لغو مصوبات اخیر، اخبار مثبتی در خصوص صنایع خودرویی و اتفاقاتی از این دست باشد.

این تحلیلگر بازار سرمایه در خصوص نقش سازمان بورس در وضعیت اخیر نیز گفت: سازمان بورس دنباله‌رو است و دست بازی برای تصمیم‌گیری ندارد. به همین دلیل هم هست که دولت همواره مسائلی از قبیل کسری بودجه را در اولویت قرار می‌دهد و جبران آن از روند بازار اهمیت بیشتری دارد. در این میان سازمان بورس هم توانایی مقابله ندارد و و نهایتا چند بیانیه بی‌تاثیر منتشر می‌کند. سازمان بورس در ریزش بورس از سقف سال ۹۹ مقصر است.

موضوع این است که سازمان می‌خواهد بورس را به تعادل برساند تا رشد شارپی در این بازار نداشته باشیم. بعد از عرضه‌هایی که صورت گرفت و دستوراتی که در خصوص عرضه بیش از تعهد به بازارگردان‌ها داده شد ترس دوباره در بازار ایجاد شد و در نتیجه به سقف سال ۹۹ رسیدیم. در حالی بعد از دو سال و نیم دوباره به همان نقطه برگشته‌ایم که بازار‌های موازی از جمله دلار رشد زیادی داشتند.

رضایتی ادامه داد: اما درحال‌حاضر سودآوری شرکت‌ها رشد داشته و در مجموع می‌توان گفت شرایط با سال ۹۹ که عده‌ای به حباب در بازار اعتقاد داشتند متفاوت است. بازار درحال‌حاضر در نقطه ارزندگی است و خیلی از صنایع از نقطه ارزندگی خود فاصله دارند و در نقاطی به مراتب پایین‌تر از ارزش واقعی خود معامله می‌شوند. به همین دلیل این شرایط پایدار نخواهد ماند، اما رشد به یک محرک نیاز دارد.

رشد بازار جهانی، اخبار منفی برجامی و افزایش قیمت دلار، ازسرگیری تجدیدارزیابی‌ها و… می‌تواند برای رشد بورس محرک باشد؛ اما در مجموع ریزشی مانند آنچه در سال ۹۹ اتفاق افتاد به دور از انتظار است و احتمالا بازار در همین حوالی به تعادل می‌رسد. در هفته جاری گزارش‌های سه‌ماهه منتشر می‌شود و انتظار می‌رود چند شرکت گزارش‌های خوبی ارائه کنند و صنایع خود را مثبت کنند. احتمال اینکه بازار به تعادل برسد و به سمت مثبت حرکت کند وجود دارد.