دیدار تزار با یاغی در کرملین

پس از گمانه‌زنی‌های فراوان در خصوص اینکه از سرنوشت دقیق یوگنی پریگوژین رهبر گروه واگنر خبری در دست نیست، روز گذشته خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از سخنگوی کاخ کرملین اعلام کرد که پریگوژین به همراه فرماندهان گروه واگنر به مدت سه ساعت با ولادیمیر پوتین دیدار و گفتگو کرده‌اند.

به گزارش اعتماد، به گفته دیمیتری پسکوف، پوتین در هشتم تیر ماه با دعوت از ۳۵ نفر از جمله رهبر و تمامی فرماندهان گروه واگنر در کرملین به مدت سه ساعت با آن‌ها دیدار کرده و هر چند جزییات این نشست محرمانه است، اما محور مذاکرات در خصوص ارزیابی شورش این گروه بوده است. در واقع سخنگوی کرملین تصریح کرده، تنها چیزی که می‌توانیم بگوییم این است که رییس‌جمهور ارزیابی از اقدامات گروه واگنر در خط مقدم در طول عملیات ویژه نظامی و همچنین ارزیابی خود را از رویداد‌های ۲۴ ژوئن ارایه کرد. پوتین به توضیحات فرماندهان گوش داد و گزینه‌های شغلی پیشنهاد کرد و در مقابل فرماندهان واگنر نیز به پوتین گفتند که حامیان سرسخت او بوده و آماده ادامه جنگ برای روسیه هستند.

این اتفاق از آنجا حایز اهمیت است که گروه واگنر به عنوان یک نیروی تاثیرگذار در جنگ اوکراین، روز ۲۴ ژوئن و به‌طور ناگهانی نیرو‌های خود را وارد خاک روسیه کرده و به سرعت پس از تصرف شهر روستوف به سمت مسکو حرکت کرد. این اتفاق به قدری غیرمنتظره بود که بسیاری از ناظران و تحلیلگران را شگفت‌زده کرد و از آن روز تاکنون گمانه‌زنی و اظهارنظر‌های مختلفی در خصوص پیامد‌های این شورش از سوی تحلیلگران و رسانه‌ها مطرح شده است. در واقع هر چند که شورش گروه واگنر، طی چند ساعت و با میانجیگری الکساندر لوکاشنکو، رییس‌جمهوری بلاروس پایان یافته و یوگنی پریگوژین، رهبر گروه واگنر فرمان عقب‌نشینی به نیروهایش را صادر کرد، اما چنین اقدامی آنچنان حایز اهمیت بود که بسیاری از کارشناسان در ساعت‌های اولیه این شورش، احتمال وقوع جنگ داخلی در روسیه و حتی سرنگونی پوتین را نیز بعید ندانسته بودند.

چرا پیشروی برق‌آسای نیرو‌های واگنر که به ۲۰۰ کیلومتری مسکو رسیده بودند، این گمانه را تقویت می‌کرد که به احتمال فراوان بخشی از مقامات نظامی و امنیتی روسیه با چنین اقدامی هماهنگ بوده‌اند. یعنی سوال مهم این بود که چطور نیرو‌های امنیتی روسیه از تحرکات نظامی گروه واگنر در مرز‌های جنوبی اوکراین با خبر نبوده و چه عاملی باعث شد که آن‌ها بدون مقاومتی از سوی نیرو‌های زرهی و حتی هوایی روسیه به سرعت به سمت مسکو پیشروی کنند؟

اهمیت دیدار پوتین با پریگوژین

در هر صورت همان‌طور که گفته شد، با میانجیگری رییس‌جمهوری بلاروس این شورش پایان یافته و قرار شد یوگنی پریگوژین که اختلافاتی اساسی با وزیر دفاع و فرمانده ارتش روسیه از قبل داشته فرمان عقب‌نشینی به نیروهایش را صادر کند. پس از این ماجرا پریگوژین که هدف خود از ورود به خاک روسیه را نوعی راهپیمایی اعتراضی اعلام کرده بود، قرار شد که به بلاروس برود. اما خبر‌ها حاکی از آن بود که نشانه‌ای از ورود او به بلاروس نیست و مشخص نبود دقیقا کجاست؟ سپس طبق گفته برخی مقامات اعلام شد که رهبر گروه واگنر در شهر سن‌پترزبورگ است. در نهایت ماجرا نیز پس از گذشت دو هفته از شورش واگنر کاخ کرملین اعلام کرده که این رهبر شورشی با پوتین دیدار کرده است.

اهمیت این دیدار از آنجا ناشی می‌شود که پوتین در واکنش به شورش گروه واگنر، چنین اقدامی را خنجر از پشت عنوان کرده و گفته بود عاملین این موضوع را به شدت مجازات می‌کند. اما در نهایت طی توافقی که حاصل شد پرونده جنایی علیه پریگوژین به دلیل شورش مسلحانه کنار گذاشته و اعلام شد که نیروی‌های واگنر به سبب خدماتی که به روسیه در جنگ اوکراین کرده‌اند با مجازاتی روبه‌رو نخواهند شد.

با این حال به گفته اغلب ناظران، همچنان تبعات و پیامد‌های شورش واگنر در روسیه ادامه داشته و حتی گفته می‌شود در این راستا، تحولاتی اساسی در ارتش این کشور رقم خورده است. به‌طوری که همزمان با شورش واگنر، ژنرال سرگئی سوروویکین، ملقب به ژنرال آرماگدون که سابقه ریاست و معاونت نیرو‌های روسیه در جنگ اوکراین را بر عهده داشته در انظار عمومی ظاهر نشده و گفته می‌شود که به سبب نقشی که در شورش واگنر داشته در بازدداشت به سر می‌برد.

علاوه بر این در یک اقدام مهم دیگر نیز برخی رسانه‌های غربی مدعی هستند، ژنرال والری گراسیموف، رییس ستاد کل ارتش روسیه هم از سمت خود در فرماندهی جنگ اوکراین برکنار شده و قرار است میخاییل تپلینسکی جایگزین او شود. در واقع گزارش‌ها حاکی از آن است که گراسیموف همچنان ریاست ستاد کل نیرو‌های مسلح روسیه را بر عهده خواهد داشت، اما ۶ ماه پس از انتصابش به عنوان فرمانده ارتش در جنگ اوکراین از سوی پوتین از این سمت برکنار شده است. هر چند که هنوز این خبر به صورت رسمی تایید نشده، اما از آنجا حایز اهمیت است که گراسیموف نیز پس از شورش واگنر در انظار عمومی ظاهر نشده و به تازگی و در روز گذشته یک ویدیو از او در میان نیرو‌های روسی منتشر شده است.