در حالی که همه ما تغییرات طبیعی ناشی از افزایش سن را تجربه خواهیم کرد، برخی افراد ممکن است سریعتر از دیگران پیر شوند. استعمال دخانیات، قرار گرفتن در معرض نور خورشید، کمبود خواب و سطوح بالای استرس همگی میتوانند روند پیری را تسریع کنند؛ به همین دلیل محققان به کشف عوامل مختلفی ادامه میدهند که ممکن است به ما کمک کنند ترمز پیری را بکشیم.
به نظر میرسد یکی از این عوامل هیدراتاسیون باشد. در مطالعه سال ۲۰۲۳ که در نشریه eBioMedicine منتشر شده است، محققان وضعیت سلامت بیش از ۱۱ هزار شرکتکننده در سنین ۴۵ تا ۶۶ سال را در یک دوره ۲۵ ساله بررسی کردند تا تعیین کنند که آیا هیدراتاسیون ممکن است در کند کردن روند پیری نقش داشته باشد یا خیر.
گروه تحقیق به عنوان نشانگر زیستی هیدراتاسیون (یا کمبود آن)، سطوح سدیم سرم خون شرکتکنندگان را اندازهگیری کردند. در حالی که سدیم برای متعادل نگه داشتن سطح مایعات حیاتی محسوب میشود، بر اساس نتایج تحقیقات منتشر شده، وجود سطوح بالای سدیم در خون با کمآبی بدن مرتبط است که میتواند منجر به وضعیتی به نام هیپرناترمی شود. یافتههای مطالعه نشان داد کسانی که سطح سدیم سرم بالاتری داشتند، از نظر بیولوژیکی پیرتر از سن تقویمی خود بودند.
این گروه در تحقیقات خود بیان کرد که محدوده طبیعی سطح سدیم سرم بین ۱۳۵ تا ۱۴۶ میلیمول در لیتر (mmol/l) است و مشخص شد شرکتکنندگانی که سطح سدیم آنها از ۱۴۲ میلیمول در لیتر فراتر رفته بود، ۳۹ درصد بیشتر مستعد ابتلا به بیماریهای مزمن بودند و ۵۰ درصد بیشتر احتمال داشت که علائم پیری بیش از سن تقویمی خود را نشان دهند (که به عنوان سن بیولوژیکی آنان شناخته میشود).
خطر بیشتر بیماری مزمن و مرگ زودرس در ارتباط با افزایش سن بیولوژیکی مشاهده شد. در حالی که هنوز نیازمند تحقیقات بیشتر هستیم، گروه تحقیق خاطرنشان کرد که کمآبی یک عامل اصلی در افزایش سطح سدیم سرم خون است که متعاقبا اهمیت هیدراتاسیون کافی را برجسته کرد.
ترمز پیری را با روشی ساده بکشید
با این حال ننوشیدن آب کافی تنها عاملی نیست که میتواند با افزایش سن، تعادل مایعات را از بین ببرد. تغییرات طبیعی بدن نیز مانند افزایش خروجی ادرار از کلیهها با افزایش سن نگه داشتن مایعات را برای آن سختتر میکند. افراد مسن داروهای بیشتری مصرف میکنند که برخی از آنها میتوانند از دست دادن مایعات را تشدید کنند. به طور متوسط در حالی که مایعات ۶۰ درصد از وزن بدن یک فرد جوان را تشکیل میدهد، این عدد در افراد مسن به ۴۵ درصد کاهش مییابد.
در حالی که تغییرات مرتبط با افزایش سن در بدن ممکن است به طور کامل قابل پیشگیری نباشد، متخصصان خاطرنشان کردند که ما میتوانیم برخی از عوامل سبک زندگی را برای کاهش خطر مشکلات سلامتی با افزایش سن تغییر دهیم. به عنوان مثال رژیم غذایی میتواند سطح سدیم را در بدن افزایش دهد. این امر خطرات بالقوهای برای سلامتی به همراه دارد اگر ما غذاهای شور را بیش از حد مصرف کنیم. علاوه بر کمآبی، مصرف بیش از حد نمک میتواند خطر افت فشار خون، بیماری قلبی و افزایش وزن را صعودی کند؛ بنابراین انجام اقدامات حفاظتی مانند به حداقل رساندن مصرف نمک و نوشیدن مقدار زیادی آب میتواند به حفظ سلامت ما با افزایش سن کمک کند.
برای اطمینان از هیدراته ماندن کافی، کارشناسان مرکز بهداشت دانشگاه پزشکی نبراسکا ایالات متحده آمریکا توصیه کردند به محض بیدار شدن از خواب و قبل از هر وعده غذایی در طول روز یک لیوان آب بنوشید. اگر آب معمولی مورد علاقه شما نیست، به جای آن آب گازدار یا سلتزر (آبی که تحت فشار به آن دیاکسید کربن میافزایند) را امتحان کنید. اینها در مقایسه با نوشابه یا قهوه که به دلیل داشتن کافئین به عنوان دیورتیک (پیشابزا یا ادرارآور) عمل میکنند و میتوانند خطر کمآبی بدن را افزایش دهند، گزینههای آبرسانی بیشتری هستند. به طور کلی به مردان توصیه میشود که روزانه تقریبا ۱۶ فنجان و زنان ۱۱ فنجان آب بنوشند.