با گسترش و ارتقاء صنعت چاپ و بسته بندی در ایران که میتوان با اندک هزینهای یک کارگاه جمع و جور بسته بندی در یک انباری یا زیر زمین راه انداخت، خیلی از تولید کنندگان مشروبات الکلی تقلبی به چاپ و تولید بسته بندیهای جعلی مشروبات الکلی روی آورده اند.
عصر ایران نوشت: این یک خاطره واقعی از یک گرافیست جوان در تهران است:
"با من تماس گرفتند و گفتند: شماره شما را از فلانی گرفته ایم؛ گفته اند کارتان حرف ندارد!
- ممنون، ایشون لطف دارند؛ چه خدمتی از دستم بر میاد؟
- یه طرحی است که میخواستم عین اون رو برام بزنید.
- در خدمتم؛ چه طرحی؟
- الان براتون تو واتساپ میفرستم. فقط میخوام دقیقاً مثل اون باشه. هزینه اش هم هر چی باشه تقدیم میکنم.
چند ثانیه بعد، یک تصویر برایم فرستاد: لیبل بطری یک برند معروف مشروبات الکی بود!
تعجب کردم. دوباره تماس گرفت.
بهش گفتم: من نمیتونم اینو بزنم.
- چرا؟ این که سخت نیست؛ پولشم هر چی باشه همین الان براتون کارت به کارت میکنم.
- بحث سختی و آسونی نیست؛ شر میشه برام. من دنبال دردسر نیستم. فردا میگیرنتون منم میشم همدست شما. من این کارو نمیکنم.... "
این تنها یک سکانس کوتاه از پشت پرده تولید مشروبات الکلی تقلبی در ایران است. با گسترش و ارتقاء صنعت چاپ و بسته بندی در ایران که میتوان با اندک هزینهای یک کارگاه جمع و جور بسته بندی در یک انباری یا زیر زمین راه انداخت، خیلی از تولید کنندگان مشروبات الکلی تقلبی به چاپ و تولید بسته بندیهای جعلی مشروبات الکلی روی آورده اند.
آنها چنان حرفهای تقلب میکنند که کمتر کسی متوجه جعلی بودن بستهها و شیشهها و قوطیها میشود.
هم اکنون برخی تولید کنندگان بطریهای شیشهای در کار تولید بطریهایی شبیه بطریهای برندهای معروف مشروبات الکلی هستند و افرادی نیز این بطریهای خالی را از چین وارد میکنند. حتی قوطیهای فلزی را نیز شبیه سازی میکنند.
برخی افراد نیز بطریها و قوطیهای واقعی مشروبات الکی مصرف شده را خریداری و با مشروب تقلبی پر و با یک دستگاه ارزان قیمت، پلمب میکنند!
حتی صفحاتی در شبکههای اجتماعی درست کرده اند برای خرید و فروش بطریهای مصرف شده: فروشندگان، کسانی هستند که مصرف کرده اند و خریداران نیز افرادی اند که میخواهند با مشروبات تقلبی پر کنند به اسم محصول اصل خارجی به مردم بفروشند.
بطریهای خالی مشروبات الکلی برای پر کردن شان با محصولات تقلبی، خرید و فروش میشوند.
زباله گردهای زیادی نیز با تولید کنندگان مشروبات الکلی تقلبی قرارداد شفاهی دارند برای پیدا کردن شیشههای مشروب از سطلهای آشغال و فروش شان به آنها. هر بطری بسته به نوع برندش، صدها هزار تومان قیمت دارد!
خیلی از مصرف کنندگان حتی حدس هم نمیزنند شیشه مشروبی که خریداری کرده اند، همین چند روز پیش داخل یکی از سطلهای آشغال سر کوچه بوده است!
در واقع شبکه گسترده و سه لایهای وجود دارد تا در نهایت چند سی سی مشروب تقلبی در بهترین و شیکترین شکل به اسم مشروب خارجی به دست مصرف کننده برسد:
لایه اول: برخی طراحان گرافیست و فعالان عرصه چاپ و تکثیر و تولید کنندگان و وارد کنندگان بطری و قوطی و حتی زباله گردها و دلالان بطری هستند که قرار است شکل کار را باور پذیر کنند.
لایه دوم: تولید کنندگان مشروبات تقلبی اند که با ارزانترین مواد ممکن و با الکل معمولی، دانههای قهوه، طعم دهنده ها، رنگهای خوراکی و یک سری مواد دیگر نوشیدنیهایی به اسم برندهای خارجی تولید میکنند که، چون تحت هیچ استانداردی تولید نمیشوند، حتی اگر به فجایعی مانند مرگ و کوری نینجامند، آثار مخرب تری نسبت به محصولات اصلی روی کلیه و کبد مصرف کنندگان دارند.
ظاهر مشروبات الکلی تقلبی کشف شده شباهت عجیبی به محصولات خارجی دارند، اما در بدترین و غیربهداشتیترین شرایط تولید میشوند
و لایه سوم: شبکه عرضه است، شامل برخی سوپرمارکتها و افرادی موسوم به ساقی که تلفنی و شبکهای کار میکنند تا این مواد مضر و گاه مرگبار در سریعترین زمان و البته با بیشترین قیمت به دست مصرف کننده بی خبر از همه جا برسد!
مجموع این عوامل باعث میشود که معمولاً کسی متوجه فیک بودن محصول نشود و اگر هم کسی هم بفهمد، با توجه به ممنوعیت تجارت مشروبات الکلی در ایران، معمولاً دردسر پیگیری را به خود نمیدهد، آن هم زمانی که نه شاهدی هست، نه فاکتوری و نه هیچ سند و مدرک دیگری!
تازه خیلیها هم زمانی متوجه میشوند که بعد از خوردن مشروبات تقلبی دچار مسمومیت شده اند و اگر زنده بمانند سر از بیمارستان و اتاق دیالیز در میآورند یا نابینا میشوند و این در حالی است که موقع نوشیدن به سلامتی هم، تصور میکردند محصولی را مصرف میکنند که در فلان کشور اروپایی تولید و به ایران قاچاق شده و اصل اصل است؛ غافل از این که در انباریِ یک باغ در حاشیه شهرشان تولید و بسته بندی شده است!
خیلی از کسانی که مشروبات الکی مصرف میکنند، از خرید مشروبات دست ساز خودداری میکنند، چون احتمال خطر میدهند؛ در حالی که مشروبات الکی بسته بندی شده که بسیار هم شیک و شکیل عرضه میشوند، به همان اندازه دارای ریسک هستند، حتی اگر فروشنده بگوید: "یه کسی هست که اینا رو از فلان سفارت میگیره، یا خودمون از مرز رد میکنیم، یا برامون از ترکیه مسافری میارن و ...! "
اغلب این حرف ها، دروغهایی برای یک سود نجومی هستند. آنها در این تجارت، سود دهها برابری میکنند و تنها ریسک شان این است که یکی از قربانیها یا بازماندگانش پیگیری کنند.
گذشته از بحثهای دینی که درباره هر کسی به خودش مربوط است، از منظر سلامتی با قطعیت میتوان گفت که نخوردن مشروبات الکلی در ایران، تنها راه صفر کردن ریسک است چرا که کسی نمیداند "این بطری با طرح برجسته و چاپ طلایی و حروف لاتین و بارکد و پلمب حرفهای و چوب پنبهای که زیر زر ورقی زیبا پنهان شده"، ساخت پاریس فرانسه است یا مثلاً رباط کریم در اطراف تهران و داخلش مشروب ۱۲ ساله است یا سمی که ۱۲ روز قبل پر شده است"؛ کپی برابر اصل و گاه به قیمت جان!