عکسی دیده نشده از گروه ۱۰۰ نفره سوار قزاق خراسان در دوره قاجار

قوای قزاق در سال ۱۲۵۸ و به دستور ناصرالدین شاه قاجار درپی قراردادی بین ایران و روسیه تزاری تشکیل شد. ماجرای تشکیل این تیپ نظامی هم از این قرار است که ناصرالدین شاه در سفر دوم خود به اروپا با واحد‌های کازاک روس روبرو شد و از ترتیبات، انضباط و قابلیت این واحد‌ها خوش اش آمد.

به گزارش فرادید، پس از آنکه ناصرالدین شاه به ایران بازگشت، تصمیم گرفت واحد‌هایی شبیه به کازاک روس شکل بدهد؛ بنابراین از روسیه تزاری درخواست کرد تا گروهی از افسران کزاک را برای آموزش نیرو‌ها به ایران بفرستند.

روسیه ترازی نیز پذیرفت و گروهی از افسران به سرپرستی سرهنگ دومونتویچ را راهی ایران کرد. پس از رسیدن آن‌ها به ایران، شاه قاجار عده‌ای از سواران قفقازی‌تبار مهاجر رابه کزاک‌ها سپرد تا تحت آموزش قرار بگیرند.

پس از مدتی کزاک‌های روسی، یک تیپ قزاق ایرانی آموزش دادند که بعدا بدون اجازه به لشکر ارتقا یافت. جالب است بدانید که این تیپ ابتدا تحت فرماندهی سرهنگ دومونتویچ روس قرار داشت. پس از او هم ژنرال ولادیمیر کاساگوفسکی و سرهنگ چرنوزوبوف فرمانده شدند.

قوای قزاق؛ از به توپ بستن مجلس شورای ملی تا کودتای ۱۲۹۹
پس از او هم در دوره محمدعلی شاه، فرماندهی تیپ قزاق به کلنل لیاخوف روسی رسید. درست در همین دوره بود که واحد‌های توپخانه و مسلسل سنگین به تیپ قزاق اضافه شد و مجلس شورای ملی توسط لیاخوف و نیروهایش به توپ بسته شد.

با تضعیف دولت ایران در آستانه جنگ جهانی اول، دولت روسیه واحد‌های قزاق را گسترش داد و در تبریز، استرآباد، رشت، اصفهان و کرمانشاه، همدان، ارومیه و مشهد واحد‌هایی ایجاد کرد. بعد هم بدون اجازه دولت ایران، تیپ را به لشکر ارتقا داد.

در پایان دوره قاجار نیز کلنل استاروسلسکی به فرماندهی لشکر رسید. در همین اوضاع و احوال بود که ژنرال آیرونساید انگلیسی طرح کودتای ۱۲۹۹ را برنامه ریزی کرد و با راهنمایی‌های او رضا خان که در آن روزگار فرماندهٔ آتریاد همدان بود، با کمک قزاق‌ها تهران را تصرف کرد.

گروه ۱۰۰ نفره سوار قزاق خراسان در دوره قاجار