تورم افسار گسیخته مواد غذایی در پرجمعیتترین کشور خاورمیانه که حدود نیمی از ۱۰۴ میلیون نفر آن در نزدیکی خط فقر یا زیر خط فقر زندگی میکنند درد عمیقی ایجاد میکند
فرارو- در روزهای اخیر تیتر اکثر سایتهای خبری، افشای قصد مصر برای فروش موشک به روسیه بوده است. با این وجود، واقعیت آن است که مهمترین پرسش در مورد مصر این نیست که آیا ژنرال "عبدالفتاح السیسی" قصد تسلیح روسیه را داشته یا خیر بلکه موضوع این است که او چگونه میخواهد مردم کشورش را سیر کند.
به گزارش فرارو به نقل از بلومبرگ؛ رژیم تحت فرمان او با گزارش روزنامه "واشنگتن پست" درباره تلاش مخفیانه قاهره به منظور تامین مهمات نظامی مورد نیاز مسکو مخالفت کرده است. با این وجود، سیسی نمیتواند چالش بسیار جدیتری را که در مقابل خود میبیند انکار کند: تورم افسار گسیخته مواد غذایی درد عمیقی را بر پرجمعیتترین کشور خاورمیانه وارد میسازد جایی که حدود نیمی از جمعیت ۱۰۴ میلیون نفری آن نزدیک یا زیر خط فقر زندگی میکنند.
در روزی که "واشنگتن پست" داستان خود را با استناد به سند اطلاعاتی درز کرده پنتاگون منتشر کرد، آژانس آمار دولتی مصر گزارش داد که قیمت سالانه مصرف کننده در ماه مارس ۳۲.۷ درصد افزایش یافته که سریعترین رشد قیمت در تقریبا شش سال گذشته بوده است. این جهش با افزایش خیره کننده ۶۲.۹ درصدی قیمت مواد غذایی و نوشیدنی همراه بوده است.
این وضعیت تا حدی به دلیل تاثیرات طولانی جنگ روسیه علیه اوکراین است: مصر بزرگترین وارد کننده گندم در جهان، به غلات هر دو کشور وابسته است. با این وجود، کاهش ارزش پوند مصر که در سال گذشته در برابر دلار آمریکا به نصف کاهش یافت، بر شدت این مشکل افزوده است.
خبر بدتری نیز در راه است: تحلیلگران کاهش ارزش بزرگ دیگری را در هفتههای آینده پیش بینی میکنند. اگرچه قاهره متعهد شده که به سمت نرخ ارز منعطف حرکت کند و این تعهد سال گذشته به دریافت وام ۳ میلیارد دلاری از صندوق بین المللی پول کمک کرد، اما مقامهای دل نگران مصری در تلاش برای کنترل کاهش ارزش پوند مصر بودهاند. کاهش ارزشی که چهارمین کاهش ارزش واحد پول ملی آن کشور از مارس ۲۰۲۲ میلادی به این سو محسوب میشود.
از نظر برهه زمانی، بروز این تحولات نیز مصر در وضعیت نامناسبی به سر میبرد: ما به هفته آخر رمضان نزدیک میشویم دوره ۳۰ روزهای که خانوادهها به طور سنتی لباسهای نو خریداری میکنند، هدیه میخرند و ضیافتهای شبانه برگزار مینمایند.
سیسی نیز نمیتواند انتظار کمک از سوی حامیان تاریخی مصر در میان کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را داشته باشد. عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی به صراحت اعلام کرده اند که مانند گذشته پولی را به اقتصاد مصر تزریق نمیکنند. همانند سایر سرمایه گذاران آنان نیز میخواهند پیش از انجام سرمایه گذاریها ببینند که ارزش پوند مصر در کجا قرار میگیرد. آنان مانند صندوق بینالمللی پول از سیسی میخواهند به وعده اش مبنی بر کاهش نقش ارتش در اقتصاد، شفافتر ساختن امور مالی شرکتهای دولتی و ارتقای نقش بخش خصوصی پایبند باشد.
او پیشتر از کشورهای عربی خلیج فارس درخواست کمک مالی میکرد و با پاسخ مثبت مواجه میشد، اما اکنون صرفا میتواند صبر کند و ببیند پاسخ آنان چه خواهد بود. اکنون حتی صندوق بین المللی پول نیز اجرای برنامه ۴۶ ماهه خود در مورد مصر که برای ۱۵ مارس برنامه ریزی شده بود را به تعویق انداخته است. در نتیجه سیسی میتواند بگوید که حتی آن نهاد مالی نیز اذعان کرده که قاهره به کاهش سرعت اصلاحات نیاز دارد.
اعراب خلیج فارس میتوانند به سیسی فرصت بیش تری بدهند تا وضعیت اقتصادی در داخل مصر را سر و سامان دهد. با این وجود، دممکن است تنها استراحتی موقت باشد. مقامهای دولت او در تلاش برای یافتن دلار در نقاط دیگر هستند و به اقدامات ناامید کنندهای، چون برقراری مجدد ساعت تابستانی روی آورده اند؛ ظاهرا به این امید که صرفه جویی در انرژی منجر به آزادسازی گاز طبیعی بیش تری برای صادرات شود.
در همین حال، شهروندان معمولی مصری باید خود را برای افزایش مجدد تورم در نتیجه تضعیف واحد پول ملیشان آماده کنند. مواد غذایی و نوشیدنی تقریبا یک سوم هزینه ماهانه یک خانواده متوسط را تشکیل میدهد و افزایش قیمتها نارضایتی از رژیم را تعمیق میبخشد.
نیازی ندارد به سیسی یادآوری کنیم که "حسنی مبارک" آخرین ژنرالی که پیش از او مصر را اداره میکرد بر اثر اعتراضات مردمی به سبب افزایش قیمت مواد غذایی و گسترش فساد سرنگون شد.
نرخ تورم قیمت مواد غذایی در زمان بهار عربی ۲۰۱۱ تنها ۱۸.۹ درصد بود. با چنین وضعیتی آیا مشکل مصر فروش موشک به روسیه است؟
اگر آن گونه بود سیسی بسیار خوش شانس به نظر میرسید که گرفتار شدن در فروش تسلیحات بزرگترین مشکل او باشد، این در حالیست که او با مشکلات عمیق تری مواجه است.