متخصص تغذیه و رژیم درمانی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به اینکه یکی از عوامل مهم در افزایش کیفیت اسپرم حفظ وزن مناسب است، گفت: بر اساس آخرین تحقیقات، به ازای هر ۹ کیلوگرم اضافه وزن، ۱۰ درصد خطر ابتلا به ناباروری در مردان افزایش پیدا میکند.
دکتر غزاله اسلامیان با اشاره به اینکه وضعیت تغذیه زوجها از ماهها قبل از اقدام به بچهدار شدن برکیفیت اسپرم، بلوغ تخمک و کیفیت نطفه تشکیل شده و لانه گزینی جنین تأثیرگذار است، اظهار کرد: پدر هم درست مثل مادر باید پیش از اقدام به بارداری توصیههای بهداشتی را رعایت و از نظر تغذیه و وزن بررسی شود.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم تغذیه و صنایع غذایی دانشگاه افزود: کیفیت اسپرم به ویژه تعداد کل اسپرمها و تعداد اسپرمهای متحرک، در مردان چاق در مقایسه با مردان دارای وزن مناسب، پایینتر است.
وی با تاکید بر اینکه افت کیفیت اسپرمها و اختلالات در ترشح هورمونهای جنسی در مردان چاقی که مبتلا به بیماریهای مزمن مانند دیابت هستند، بیشتر است، گفت: چاقی با افزایش التهاب و ایجاد مشکلات هورمونی منجر به اختلال در فرآیند تولید اسپرمها و در نتیجه کاهش کیفیت اسپرم میشود.
متخصص تغذیه و رژیم درمانی خاطرنشان کرد: کاهش وزن صحیح در مردان دارای اضافه وزن و چاق یکی از الزامات مهم قبل از اقدام به فرزندآوری است.
وی ادامه داد: در صورتیکه به دلیل شرایط سنی پدر و مادر، زمان کافی برای کاهش وزن و رسیدن به وزن مناسب وجود ندارد، توصیه میشود حدود سه ماه قبل از اقدام به فرزندآوری، ابتدا پنج تا ۱۰ درصد وزن فعلی را کاهش داده و سپس اقدام به بارداری کنید.
به گفته این عضو هیئت علمی دانشگاه افراد بر اساس نمایه توده بدنی (BMI) میتوانند با تقسیم وزن (بر حسب کیلوگرم) بر قد (برحسب متر) به توان ۲، دریابند که از نظر وزنی در چه وضعیتی قرار دارند.
دکتر اسلامیان توضیح داد: نمایه توده بدن بین ۱۸.۵ تا ۲۴.۹ بهعنوان محدوده نرمال، بین ۲۵ تا ۲۹.۹ اضافه وزن، بین ۳۰ تا ۳۴.۹ چاقی درجه یک، بین ۳۵ تا ۳۹.۹ چاقی درجه دو و اعداد بالاتر از ۴۰ چاقی خطرناک است، البته این شاخص برای افراد ورزشکار مناسب نیست و حتما باید بر اساس شاخصهای دیگری مانند اندازه گیری دور کمر، توده عضلانی و توده چربی توسط متخصص، ارزیابی شوند.
کاهش وزن غیر اصولی احتمال ناباروری را مضاعف میکند
وی پرهیز از رژیمهای غیر اصولی و خودسرانه را خواستار شد و تاکید کرد: مردان چاقی که برای کاهش وزن از رژیمهای غیراصولی پیروی میکنند، در نتیجه گرسنگی سلولی به سراغشان میآید، اسپرمها نیز این گرسنگی سلولی را تجربه خواهند کرد و کاهش کیفیت اسپرم هم به دلیل اضافه وزن و هم به دلیل کاهش وزن غیر اصولی دوچندان میشود.
وی توصیه کرد: مردان چاق با مراجعه به متخصصان تغذیه، پس از ارزیابی وضعیت تغذیه و با دریافت یک رژیم غذایی کاهش وزن متعادل و متنوع، متناسب با نیازهای خود و همچنین اصلاح عادات غلط غذایی میتوانند نقش مهمی در افزایش سلامت فرزند خود داشته باشند.
وی خطاب به پدران آینده ادامه داد: با انتخاب بشقاب غذایی سالم، اولین گام برای دستیابی به وزن مطلوب برای خود و همچنین سلامت فرزند آینده بردارند. نصف بشقاب غذای مصرفی را باید میوهها وسبزیهای تازه تشکیل دهند، یک چهارم آن، از انواع منابع پروتئینی (ترجیحاً گوشتهای سفید مانند مرغ و ماهی و یا جایگزینهای گیاهی آن مانند حبوبات) و یک چهارم باقی مانده از انواع غلات کامل (سبوسدار) باشد همچنین لبنیات کمچرب، روغنهای گیاهی سالم و مایعات نیز به میزان نیاز، بخش دیگری از این برنامه غذایی را تشکیل میدهد.
منبع: بهداشت نیوز