در خاورمیانه هوش مصنوعی و دیگر فناوریهای نوظهور به بخشی از ابزارهای پلیسی روزمره تبدیل شده اند
فرارو- امواج مغزی که میتواند دروغ را تشخیص دهد؛ دوربینهای مینیاتوری که داخل لیوانهای یکبار مصرف سرو قهوه قرار میگیرند و دوربینهای فیلمبرداری عظیمی که بیش از یک کیلومتر زوم میکنند تا چهرهها و پلاکها را ثبت کنند در یک کنفرانس که درباره مسائل پلیسی در دبی برگزار شده بود؛ به فروش رفت.
به گزارش فرارو به نقل از نیویورک تایمز؛ دور از چشم عموم این رویداد نگاهی نادر به ابزارهایی ارائه کرد که اکنون در اختیار مجریان قانون در سراسر جهان هستند: نظارت بهتر و سختتر برای شناسایی، نرم افزار تشخیص چهره که به طور خودکار افراد را در شهرها رصد میکند و از رایانهها برای نفوذ به گوشیهای تلفن همراه استفاده مینمایند.
پیشرفت در عرصه هوش مصنوعی، پهپاد و فناوریهای تشخیص چهره تجارتی در عرصه نظارتی و پلیسی در ابعاد جهانی ایجاد کرده است. نرم افزارهای هک اسرائیلی، ابزارهای تحقیقاتی آمریکایی و الگوریتمهای بینایی رایانهای چینی همه را میتوان خریداری نمود و با یکدیگر ترکیب کرد تا یک کوکتل جاسوسی با اثر بخشی خیره کننده ایجاد شود.
این رویداد با افزایش هزینههای کشورهای خاورمیانه مانند امارات متحده عربی میزبان کنفرانس و پذیرنده تهاجمی فناوریهای امنیتی نسل بعدی به این موضوع اشاره کرد که چگونه ابزارهای نظارت انبوه که زمانی تصور میشد تنها در چین گسترده بودند در حال گسترش هستند. افزایش استفاده از فناوریها نشان دهنده آغاز عصری پلیسی است و پرسشهایی را در مورد تاثیرات آن بر حریم خصوصی افراد و نحوه اعمال قدرت سیاسی ایجاد میکند.
بخشی از این نظارتها میتوانند برای بهبود وضعیت یک شهر مورد استفاده قرار گیرند. با این وجود، روی دیگر سکه آن است که میتواند بینشی باورنکردنی از زندگی روزمره مردم در اختیار شما به عنوان قدرت سیاسی قرار دهد. فناوریهای نظارتی میتوانند تاثیری ناخواسته داشته باشند و به ابزاری برای سرکوب واقعی شهروندان تبدیل شوند.
نمایندگان پلیس با یونیفورمهای رسمیشان از سراسر جهان در کنفرانس دبی به دنبال پهپادهایی بودند که قابلیت جستجو از راه دور را دارند. سازندگان دوربین چینی نرم افزاری را برای شناسایی زمان تجمع جمعیت به نمایش گذاشتند. شرکتهای آمریکایی مانند دل و سیسکو غرفههایی داشتند که خدمات پلیسی را ارائه میدادند.
شرکت اسرائیلی سلبرایت سیستمهایی را برای نفوذ به گوشیهای تلفن همراه به نمایش گذاشت. شرکتهای دیگر عینکهای تشخیص چهره و نرم افزار تحلیل احساسات را فروختند که در آن الگوریتمی خلق و خوی افراد را از روی حالات چهره تعیین میکند.
سرلشکر "خالد ناصر الرزوقی" مدیر اداره کل هوش مصنوعی پلیس دبی میگوید: "امروزه نیروهای پلیس به اسلحههایی که قابل حمل باشد فکر نمیکنند ما به دنبال ابزارهای ساخته شده با استفاده از فناوری هستیم".
با این وجود، استفاده از فناوریهای تازه توسط پلیس علاوه بر آن که میتواند به مقابله با حملات تروریستی و جرایم جنایی کمک کند قادر است به تکیه گاه غیردموکراتیک قدرت سیاسی تبدیل شود.
عفو بینالملل و سایر گروههای حقوق بشری از برخورد دولت امارات با منتقدان فعالان سیاسی انتقاد کرده اند. آنان اشاره کردهاند که دولت امارات از نرم افزار جاسوسی تلفن پگاسوس استفاده کرده است. آزادی بیان و حق اعتراض در امارات به شدت محدود شده است. دولت امارات، اما میگوید این کار را برای مقابله با افراط گرایی مذهبی انجام میدهد.
یک شرکت فناوری مستقر در امارات به نام Presight AI که در ارتباط با رهبری آن کشور است نرم افزاری تقریبا مشابه محصولاتی را میفروشد که در میان پلیس چین محبوب هستند. در این کنفرانس نرم افزارهای آن شرکت که استفاده از دوربین و هوش مصنوعی با قابلیت شناسایی افراد، ذخیره دادههای مربوط به ظاهر آنان و ردیابی مسیرشان را شامل میشدند به معرض نمایش درآمدند.
"مارک اُ. جونز" نویسنده کتاب "استبداد دیجیتال در خاورمیانه" و استاد دانشگاه حمد بن خلیفه در قطر میگوید که فقدان شفافیت و نظارت بر نحوه استفاده از فناوریهای نظارتی ظرفیت بالقوه سوء استفاده را باز میکند.
او میافزاید: "منطقه بسیار امنیتی شده و تحت حکمرانی حاکمان فعلی امارات تمرکز بیش از حد معمول بر روی امنیت و دستیابی به فناوریهای مورد استفاده در این حوزه وجود دارد".
استفاده از دوربینها در دبی و ابوظبی رایج هستند. در دبی که آزادتر است دوربینها در گوشهها و زوایای ساده خیابانها قرار گرفته اند و در ابوظبی مرکز محافظه کارانهتر قدرت سیاسی امارات دوربینها بر منظره شهر تسلط دارند.
مقامهای امارات میگویند نصب دوربینها بخشی از یک کارزار چند ساله برای تبدیل شدن به یک رهبر جهانی در فناوری پلیس است اگرچه این امارات با جمعیتی در حدود ۳.۵ میلیون نفر پروندههای ارتکاب جرم بسیار کمی دارد.
در سالیان اخیر مقامهای اماراتی برای مشاهده پیشرفتهای مرتبط با فناوری پلیسی از چین، کشورهای اروپایی و ایالات متحده بازدید به عمل آورده اند. امارات کارشناسانی را از شرکتهای مشاوره KPMG و Gartner برای کمک به این روند استخدام کرده است. دبی سیستمهای تشخیص چهره را از شرکتهای چینی از جمله هایک ویژن و هواوی خریداری کرده است. مقامهای پلیس امارات میگویند بهترینها را انتخاب میکنند و چینیها در عرصه بینایی رایانه و تشخیص چهره بهترین فناوریها را ارائه میدهند.
پلیس دبی سیستمهای نسل بعدی کنترل و نظارت را در آسمان خراشها و مراکز خرید مراکز شهر نصب و عملیاتی کرده است. یکی از این سیستمها یک برنامه تشخیص چهره در سطح شهر به نام "عیون" است که میتواند هویت هر فردی را که از کنار دست کم ۱۰ هزار دوربین عبور میکند شناسایی نماید و به پایگاه دادهای از تصاویر از گمرک فرودگاه و کارتهای شناسایی ساکنان شهر انتقال و پیوند دهد. پلیس دبی هم چنین از صاحبان کسب و کارها خواسته ویدئویی از سیستمهای امنیتی خود را به یک پایگاه داده متمرکز دولتی ارائه دهند.
پلیس دبی اعلام کرده از زمانی که افراد وارد فرودگاه آن شهر میشوند تا هنگام خروج کل شهر توسط فناوریهای نظارتی تحت نظر است. یکی از ابزارهای پیشرفته نرم افزار پیش بینی پلیس بود که توسط مهندسان دبی با یادگیری ماشینی ساخته شده و مشخص میسازد که دزدها ممکن است سرقت را از کجا انجام دهند. مقامهای اماراتی میگویند میزان دقت ۶۸ درصدی آن فناوری دو برابر یک مدل قدیمی است. در داخل برخی از خودروهای گشت نرم افزار نقشه برداری مسیرهای خاصی را به افسران برای رانندگی بر اساس دادههای جرم ارائه میدهد.
الگوریتم دیگری که بر اساس سوابق تصادفات خودرو ساخته شده تقریبا ۴۰۰۰ راننده خطرناک در دبی را پیش بینی میکند که از طریق پیامک یادآوریهایی را دریافت میکنند تا با دقت رانندگی کنند. اکثر افرادی که در امارات بد رانندگی میکنند رانندگان مرد مسن اماراتی و پس از آن مردان مسنتر از کشورهای جنوب آسیا بوده اند (تشخیص ملیت توسط الگوریتم صورت میگیرد).
در نمایشگاه پلیس دبی مقامهای وزارت کشور امارات که بر امنیت دولتی نظارت میکند و به تمام دوربینهای پلیس دسترسی دارد نشان دادند که چگونه با تبلت میتوانند عنبیه شرکت کنندگان در کنفرانس را اسکن کنند و اطلاعاتی را در مورد زمان ورود آنان به امارات و عکسهای گمرکی تازه شان به دست آورند. هم چنین هدستی نمایش داده شد که گفته میشود زمانی که بخشی از مغز مرتبط با خاطرات فعال میشود را شناسایی میکند چیزی که یکی از مقامهای آن وزارتخانه گفتند در بازجوییها برای تعیین این که آیا مظنون دروغ میگوید یا خیر مفید است.
سپهبد "عبدالله خلیفه المری" فرمانده کل پلیس دبی که در میان غرفههای کنفرانس قدم میزد با اشاره به توانایی تازه به نمایش گذاشته شده گفت این قابلیتها ابزاری برای دستیابی به یک هدف دیرینه و آرمان شهر کشوری بدون جرم هستند. او افزود: "ما حریم خصوصی مردم را نقض نمیکنیم. ما صرفا در حال نظارت هستیم".
نمایشگاه دبی