bato-adv
کد خبر: ۶۱۶۳۰۱

درس‌های تنش‌زدایی ایران و عربستان پس از هفت سال

درس‌های تنش‌زدایی ایران و عربستان پس از هفت سال
ماجرای حمله به سفارت عربستان و تنش‌زدایی میان دو کشور بعد از هفت سال، در درون خود یک درس مهم را به ما می‌آموزد که آن‌هم عبارتست از: «ارتباط عمیق مسائل داخل کشور به سیاست خارجی.» طی دو هفته گذشته از یک سو سفر رافائل گروسی به تهران در روز‌های ۱۲ و ۱۳ اسفند و از سوی دیگر، اعلام رسمی تنش‌زدایی میان ایران و عربستان در ۱۹ اسفند، به وضوح اثبات کرد که چگونه وضعیت داخل کشور به سیاست خارجی پیوند خورده است
تاریخ انتشار: ۱۴:۴۹ - ۲۰ اسفند ۱۴۰۱

فرارو- با گذشت بیش از هفت سال تنش حداکثری در مناسبات، دیروز جمعه (۱۰ مارس / ۱۹ اسفند)، کشور‌های ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دو جانبه توافق کردند. این توافق با صدور بیانیه‌ای سه جانبه در پکن با امضای علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، «مساعد بن‌محمد العیبان» وزیر مشاور و عضو شورای وزیران و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی و «وانگ ئی» عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست و رییس دفتر کمیسیون مرکزی امور خارجی حزب و عضو شورای دولتی جمهوری خلق چین اعلام شد.

به گزارش فرارو، توافق تاریخی تهران و ریاض پس از ۴ روز مذاکرات فشرده نمایندگان دو کشور با میانحی‌گری دولت چین در پکن امضا شد. توافق اخیر در شرایطی حاصل شد که از اوایل سال گذشته (۱۴۰۰) مذاکرات میان هیات‌های دو کشور به میزبانی بغداد آغاز شده بود. تا اردیبهشت ۱۴۰۱ پنج دور مذاکرات میان طرفین برگزار شد که سه دور آن غیر علنی و دو دور پایانی به صورت رسمی بود.

آخرین دور مذاکرات دو کشور به میزبانی بغداد در اردیبهشت سال جاری (۱۴۰۱) برگزار شد. در حالی‌که مقرر شده بود، دور جدید مذاکرات در تابستان یا اوایل پاییز برگزار شود، تحت تاثیر ناآرامی‌های داخلی ایران و فضای متشنج بین‌المللی، گفتگو‌های جدید با تعلیق مواجه شد. با این وجود، پس از قریب به ۱۰ ماه تعلیق، این‌بار این نقش سازنده و ویژه شی جین‌پینگ رئیس جمهوری خلق چین بود که بانی صلح بزرگ تهران و ریاض شد.

بر اساس توافق حاصل شده، جمهوری اسلامی ایران و پادشاهی عربستان سعودی توافق کرده‌اند ظرف حداکثر دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفته و سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌ها را بازگشایی کنند. این توافق در سطح داخلی و بین‌المللی، واکنش‌های بسیار گسترده‌ای را به همراه داشته، اما فراتر از پرداختن به واکنش‌ها، نوشتار حاضر بر درس‌های تنش‌زدایی میان تهران و ریاض پس از هفت سال تنش حداکثری متمرکز است. درس‌هایی که برای خوانش گذشته، تحلیل زمان حال و سیاست‌گذاری در آینده حائز اهمیت هستند.

نخست) هفت سال تنش حداکثری با عربستان و تقویت ائتلاف ضد ایرانی در منطقه

اولین و مهم‌ترین درس هفت سال تنش حداکثری میان ایران و عربستان را می‌توان تقویت ائتلاف ضدایرانی در منطقه مورد ارزیابی قرار داد. بر خلاف رویکرد طرفداران حمله به سفارت نه تنها این اقدام زمینه‌ساز تقویت جایگاه و نفوذ ایران در منطقه یا تغییر رفتار سعودی‌ها نشد، بلکه هزینه‌های بیهوده را بر دستگاه دیپلماسی کشور تحمیل کرد.

در سطح ابتدایی، حمله خودسر‌ها به سفارت عربستان سعودی در تهران ۱۲ دی ماه ۱۳۹۴ (۲ ژانویه ۲۰۱۶) علاوه بر قطع مناسبات دیپلماتیک تهران با ریاض، تنش در مناسبات ایران با جهان عرب را به همراه داشت. بسیاری از کشور‌های عربی نیز در همراهی با ریاض سفرای خود را از تهران خارج کردند.

در عرصه میدانی و فراتر از مجادلات لفظی داخلی نیز حمله به سفارت ریاض در تهران، به مبنایی برای آغاز عصری از تنش حداکثری در مناسبات دو کشور تبدیل شد. ریاض با مدیریت طیف جوان یا جناح تندرو‌ها به رهبری محمد بن سلمان، در پرونده‌های مهم منطقه‌ای همچون یمن، لبنان، سوریه، عراق و... رویکرد تقابل حداکثری با منافع تهران را در پیش گرفت. محمد بن سلمان با بهره‌گیری از تمامی ابزار‌ها اعم از ابزار‌های نظامی، دیپلماسی و دلار‌های نفتی، تلاش داشت به هر طریق ممکن دست بالا را در برابر ایران و نیرو‌های تحت‌الحمایه‌اش در منطقه داشته باشد. این تقابل حداکثری هزینه‌هایی ناخواسته و اضافی را بر دستگاه دیپلماسی کشور تحمیل کرد.

در سطح موازنه قوا نیز همراه شدن عصر تنش حداکثری در مناسبات ایران و عربستان با روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا چالش‌های بزرگی را برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشت. طی سال‌های بعد از ۲۰۱۷ زمینه‌سازی برای ایجاد ناتو عربی و ایجاد ائتلاف عربی – عبری با ماهیت ضدایرانی در دستور کار کشور‌های منطقه قرار گرفت.

فراتر از این تاثیر، تنش در مناسبات با عربستان زمینه‌ساز تنش‌زدایی و نزدیکی فزآینده مناسبات اعراب با اسرائیل را به همراه داشت. بدون تردید، عصر جدید روابط تهران- ریاض به پیشرانی مهم در گام برداشتن اعراب در مسیر عادی‌سازی مناسبات با اسرائیل بود؛ لذا به جرات می‌توان گفت بر خلاف تصورات تندروها، نخستین درس این است که تنش با قدرت‌های منطقه‌ای نه تنها عاملی برای افزایش نفوذ و قدرت نیست، بلکه بستری برای تحمیل هزینه‌های اضافی بر دستگاه دیپلماسی خواهد بود.

دوم) گذار منافع ملی از دریچه تعامل و نه حمله به سفارتخانه‌ها

هفت سال قطع مناسبات ایران با عربستان سعودی نشان داد که از بستر تنش و تقابل با جهان خارج منافع ملی تامین نخواهد شد. حمله به سفارتخانه‌های خارجی در سال‌های بعد از انقلاب همواره همراه با تحمیل هزینه‌های گزاف بر کشور بوده و در تضاد با منافع ملی کشور قرار داشته است. در نخستین مورد، در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ حمله به سفارت آمریکا در ایران اتفاق افتاد که از آن به عنوان «تسخیر لانه جاسوسی» یاد می‌شود.

دومین حمله به سفارتخانه یک کشور خارجی مستقل در ۸ آذر ۱۳۹۰ در جریان حمله به سفارت انگلستان در تهران اتفاق افتاد. حتی در این مقطع باغ سفارت بریتانیا در منطقه قلهک مورد حمله قرار گرفت و ۶ کارمند انگلیسی به گروگان گرفته شدند. نتیجه این اقدام نیز محکومیت بین‌المللی ایران و افزایش فشار‌های بین‌المللی با محوریت سخت‌گیری هر چه بیشتر در اجرای تحریم‌های شورای امنیت علیه کشورمان بود.

آخرین نمود بزرگ چنین اقدامی نیز با فاصله‌ای ۴ ساله از ماجرای سفارت بریتانیا، مورد حمله قرار گرفتن سفارت عربستان بود که این نیز آن‌چنان که مورد اشاره قرار گرفت، هزینه‌هایی سنگین را برای کشور در سطح منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به همراه داشت.

سوم) ارتباط عمیق سیاست خارجی با وضعیت داخل ایران

ماجرای حمله به سفارت عربستان و تنش‌زدایی میان دو کشور بعد از هفت سال، در درون خود یک درس مهم دیگر را به ما می‌آموزد که آن‌هم عبارتست از: «ارتباط عمیق مسائل داخل کشور به سیاست خارجی.» طی سالیان متمادی، جریان مخالف غرب و توافق برجام، این استدلال را مطرح می‌کردند که بحران‌ها و مشکلات داخلی ایران ارتباطی به مسائل سیاست خارجی ندارد و اگر مدیران لایق و انقلابی بر مسند قدرت قرار بگیرند، همه مشکلات رفع خواهند شد. آن‌ها تاکید داشتند که علت تداوم مشکلات یک دست نبودن جریان حاکمیت و قدرت در کشور است.

در شهریور ۱۴۰۰ رویای دیرینه‌ای جناح به واقعیت پیوست و حاکمیت یک دست در کشور شکل گرفت. بر خلاف تصورات ابتدایی، نه تنها این موضوع به عاملی برای حل مشکلات و بحران‌ها در کشور تبدیل نشد بلکه در بیش از یک سال و نیم گذشته دایره مشکلات در سطوح مختلف نیز افزایش پیدا کرد. در چینی وضعیتی، طی دو هفته گذشته از یک سو سفر رافائل گروسی به تهران در روز‌های ۱۲ و ۱۳ اسفند و از سوی دیگر، اعلام رسمی تنش‌زدایی میان ایران و عربستان در ۱۹ اسفند، به وضوح اثبات کرد که چگونه وضعیت داخل کشور به سیاست خارجی پیوند خورده است.

بعد از این دو اتفاق، طی روز‌های اخیر به وضوح شاهد کاهش نرخ دلار از محدوده ۵۵ هزار تومان به کانال ۴۵ هزار تومان در بازار آزاد هستیم. شوک اول را سفر ایجابی گروسی به تهران و عدم صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی وارد کرد و شوک دوم، تنش‌زدایی در مناسبات ایران و عربستان در پکن بود. این دو رخداد، این گزاره را اثبات می‌کند که ارتباطی عمیق و ناگسستنی میان سیاست خارجی و مسائل داخلی ایران وجود دارد.

چهارم) ضرورت مراقبت از تندروی

دیگر آموخته هفت سال تنش و قطع مناسبات میان ایران و عربستان در مقام دو قدرت مهم منطقه‌ای در خاورمیانه، می‌تواند این باشد که باید در آینده بیشتر مراقب تندروی و تندرو‌ها بود. طی سال‌های گذشته حتی از سوی مقام‌های رسمی دولت نیز انتقاداتی جدی نسبت به جریان‌ها و افرادی که فراتر از اراده عمومی و رسمی به سفارت خانه‌ها حمله می‌کنند، مطرح شده است.

تندروی در هر حالت آن قابل نکوهش و مظنون است. تندروی چه در قالب ضدیت با غرب یا در قالب نزدیکی به غرب، قابل نقد خواهد بود. این‌که یک جریان خود را سینه چاک در گرایش به یک باور نشان داده و هزینه‌های گزاف را بر کشور تحمیل کند، ضروریست محدود شود.

bato-adv
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۰۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
این یک شکست بزرگ در سیاست نابخردانه خارجی طیف اصولگرا است که فکر می کنند دبدون روابط بین الملل بخصوص سیاست تخاصم با همسایه باعث اقتدارشان میشود و امروز بعد از 7 سال زیان اقتصادی و روابط بین الملل به کشور با توسری و تحکم چین مجبور شدند خفت دست دادن با بن سلمان را بپذیرند و از هراس اعتراضات داخلی و خارجی ذلیلانه پای میز مذاکره و آشتی بنشینند وقتی تیتر روزنامه کیهان در آن روز و امروز را کنار هم میگذاریم عمق حماقت خودنمایی می کند.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۰۰ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
در دو دقیقه یک رابطه حسنه را از ریشه خراب می کنید بعد هفت سال تلاش می شود تا دوباره نصف نیمه درست بشود. شق القمر شده.!!!!!!!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۶:۵۹ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
یه روز حمله به سفارت عربستان یه روز آشتی ، کلا مردم ایران و سر کار گذاشتن
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۶:۵۲ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
همه این خسارت‌ها و تباهی زندگی مردم ناشی از طرح آتش به اختیار است که به یک عده معلوم الحال جرات و جسارت می دهد که ملت را سالها در کنج عزلت وبدبختی نگه دارد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۵:۵۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
جواب ۷ سال عمرتلف شده جوان ایرانی ،7سال پاشیده شدن خانواده ها،7 سال حسرت بچه ها، 7سال سرخوردگی کارآفرین ، 7 سال استرس حقوق بگیر رو کی میده؟
آقایونی که پاشدید برای حب دنیا رفتید تسخیر سفارت ؛ چه جوابی دارید به وجدان خودتون بدید( البته اگه دارید)
به هرحال روز قیامت نزدیکه و این حقالناسی که تباه کردید جبران کردنی نیست . حداقلش من یکی نمیبخشم .
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۴۰
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۵۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
بزرگترین درسی که به ما می آموزد این است که هر کسی با همراهی نهادهای حاکمیتی، سفارت نوردی کند در این مملکت به نان و نوایی می رسد. ولو که پخمه و بی مصرف باشد.
صادق
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۵۸ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
خدا لعنت شان کند که کشور را همیشه با وقفه و تنش مواجه می سازند تا همه چیز را به نام خود رقم بزنند. همین ها بودند که با فتنه آتش به اختیار سفارت عربستان خبیث را آتش زدند و دولت روحانی را با چالش سیاسی مواجه کردند . حالا...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۰۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
چرا خبیث؟؟؟؟؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۵۲ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
صادق خان، اگر عربستان خبیث است، چرا با التماس و واسطه کردن این کشور و آن کشور، رفتید برای آشتی؟!؟!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۰۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
متاسفانه هنوز زبان دنیا را یاد نگرفتید و یا عمدا سرنا را از سر گشاد آن میزنید. عزیز دل این قدرت داخلی است که سیاست خارجی شما را تنظیم میکند با هزینه کردن در سیاست خارجی نمیتوانید داخل را تنظیم کتید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۲۴ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
اگر قرار بود درسی گرفته شود از سفارت امریکا گرفته می شد
مهدی
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۲۸ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
خدا لعنت کند کسانی که از این به بعد از این کار درس نگیرند و باز هم با آزمون و خطا اداره کردن کشور به ملت هزینه تحمیل کنند
مسعود
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۳۲ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
بزرگترین درسی که گرفتیم این بود که یه آدم بی دین دست دو مسلمان را در دست هم گذاشت
m
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۰۸ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
آفرین .مشکل اصلی همین بوده ومتاسفانه خواهدبود
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۰۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
بهترین کامنت در طول تاریخ+++
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۳۵ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
در زندگی فردی هم -هر چقدر اعضا خانواده با هم خوب و هماهنگ باشن- اما اگر با در و همسایه و همشهریها درگیری و اختلاف داشته باشی نمی تونی عادی زندگی کنی حالا تعمیش بده به کشورداری!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۴۶ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
چشم نخورید,تازه برگشتید به هفت سال قبل با این تفاوت که این کدورت فقط به صورت ظاهر از بین رفته
ارش
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۴۷ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
خلاصه واسه عده ای خوب شد کلی پست گرفتند ولی ملت رو چند سال به عقب بردند الان دارن پز توافق میدن!!!
ناشناس
United Arab Emirates
۱۵:۵۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
خدا لعنت کند بانیان و آمرین و عاملین حمله به سفارت و کنسولگری عربستان را که از آن پس مردم و کشور به فلاکت و تباهی افتادند . لعنت خدا بر آنها
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۵۴ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
دوست نشدن
انرژی روسیه از بازار حذف شده
اگه سمت آرامکو رو بزنه قیمت نفت سرسام آور میشه.
میخوان فعلا یمنی ها آروم باشن، با ایران الکی رفیق شدن
امين ميرزائى
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۱۹ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
حسينِ شريعتمدارى رو با مجتبى پورمحسن مبادله کنین !!!!!!!!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۵ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
آن پست فطرت هایی که حمله کردند یک روز از سوراخ موش خارج میشوند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۶ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
با سلام
حالا فقط بخاطر ارتباط مجدد با کشور عربستان این چنین نوسان در قیمت ارز و طلا ایجاد شده ، فکرش را بکنید اگر با بقیه کشورها هم در مورد بعضی موارد توافق حاصل شود چه اتفاقی در عرصه اقتصادی برای وضعیت بهتر صورت گیرد، که نتیجه اش قطعا بهبودی شرایط زندگی مردم و رفاه کشور خواهد بود.
البته امروزه بیشتر کشورهای خاورمیانه بخاطر تنگنای اقتصادی و عقلانیت کمتر به دنبال درگیری هستند، حتی حکومت طالبان با آن همه تندی ، فعلا درگیر مشکلات شدید اقتصادی و مواجهه با تحریم جامعه جهانی میباشد.
در کل تعامل در عرصه سیاست خارجی بخاطر منافع کشور با حفظ کرامت کشور ، از تقابل و درگیری بهتر خواهد بود.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۳۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
درود بر شما....
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۴۴ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
نفع یک عده کاسب تحریم و برادران قاچاقچی در فتنه انگیزی و ملتهب نگهداشتن اوضاع داخلی و روابط خارجی کشور است.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۶ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
آن ...که باعث حمله بودند یک روز مثل ...باید جواب پس بدهند که میلیاردها دلار به کشور ضربه زدند و زندگی مردم را تباه کردند
سید علی قاضی
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۰۵ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
چقدر ضربه خوردیم از عدم تدبیر در سیاست کشور
امید
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۵۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
یه عده نادان به سنگ توی چاه انداختند که بیرون آوردنش هفت سال طول کشید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۲۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
آخ آخ
جواب خون به ناحق ريخته شيخ نمر رو كي مي خواد بده
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۵۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
یمن
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۵۰ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
بابا شیخ نمر نه خودش نه خونش برای کسی اهمیت نداشت. بهانه بود برای این که روی حسن روحانی را کم کنند و براش تنش آفرینی کنن که البته هم موفق بودن. حالا خوشحالن انگار که مسبب حمله به سفارت عربستان دولت حسن روحانی بود.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۲۴ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
بعد از رای روسیه به تروریستی بودن انصار اله یمن توافق ایران و عربستان می تواند ضربه سهمگین دیگری بر پیکر این گروه شبه نظامی باشد
سینا
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۳۵ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
چه خوب است که کسانی که در حمله به سفارت خانه نقش داشتند و یا حمایت لجستیکی و تبلیغاتی کردند از دور مسئولیت خارج شوند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۵۶ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
علاوه بر این باید این گروه هزینه های تحمیل شده به مملکت را بپردازند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۱۴ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
آفرین به رییسی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۵۰ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
سلام
موقتی هست تا یمن را تابستان میگیرندش مام امتیاز
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۴۸ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
دوستان رئیسی و قالیباف، خودشون به سفارت حمله کردن، رابطه با عربستان قطع شده، حالا بعد هفت سال که سینه خیز رفتن و همه را واسطه کردن برای برقراری رابطه، می گن آفرین به رئیسی!!! خوب از اول حمله نمی کردید برادر.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۵۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
تکلیف شعار مرگ بر سعودی خبیث در نماز جمعه ها چه میشود؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۱۳ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
اونوقت اون دستانی که باعث برهم خوردن این روابط در این هفت سال و به تبع ان مشکلات زیادی که برای مردم ایجادشده نیز باید شناسایی و پاسخگوی این مسایل باشند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۳۱ - ۱۴۰۱/۱۲/۲۱
آغاز روابط را نباید با دوستی و همراهی اشتباه گرفت. نه ایران و نه عربستان در سیاست‌های کلی همگرایی ندارند و هر دو مشکلات عمیق سیاسی، اعتقادی و ملی نژادی با هم دارند ولی به هر حال عاقل با کمترین هزینه بیشترین سود را می‌برد. ۲۲ بهمن بیشترین تاثیر را در این نرمش نشان دادن عربستان داشت. اتحاد ملت مسلمان ایران بزرگترین داشته ماست و نباید در هیچ شرایطی ضعیف شود.
bato-adv
bato-adv
bato-adv
bato-adv
پرطرفدارترین عناوین