همدستی سه نامدار برای اجرای طرح ممتحن‌الدوله در لوکیشنی تاریخ‌ساز

این مدرسه و مسجد مشهور که شاهد وقایع متعددد تاریخی بوده یکی از آثار دیدنی تهران به شمار می‌رود. مدرسه ناصری، مدرسه میرزا حسین‌خان سپهسالار و مدرسه عالی شهید مطهری از جمله نام‌هایی است که پس از نام اصلی‌اش و در مرور ایام برای نامیدن این بنای تاریخی استفاده شده است.

به گزارش همشهری آنلاین، مسجد یا مدرسه سپهسالار از بنا‌های برجسته دوران قاجار، در مجاورت ساختمان قدیمی مجلس شورای ملی، در خیابان بهارستان واقع شده و نخستین و بزرگ‌ترین مسجد و مدرسه عالی در تهران به شمار می‌رود. معماری اصیل ایرانی و آمیزه‌ای از معماری بنا‌هایی همچون مسجد جامع اصفهان، مدرسه چهارباغ اصفهان و مسجد ایاصوفیه استانبول از ویژگی‌های بارز آن است.

از «میرزا حسین‌خان سپهسالار قزوینی»، صدر اعظم ناصرالدین‌شاه، به عنوان بانی این مسجد و مدرسه باشکوه نام می‌برند. او در سال ۱۲۵۸ ساخت این مسجد را آغاز کرد، اما اجل مهلتش نداد و در سال ۱۲۶۰ دار فانی را وداع گفت. پس از آن برادرش «میرزا حسن‌خان» کار تکمیل بنا را برعهده گرفت و در نهایت این بنا توسط نایب‌التولیه‌های وقف تکمیل و ساخته شد. طراح مسجد سپهسالار، «مهدی‌خان ممتحن‌الدوله شقاقی» بود و ساخت آن ۵ سال زمان برد. استاد «حسن معمار قمی»، حاج «ابوالحسن معمار» و استاد «جعفرخان معمارباشی» از معمارانی بودند که ساخت این بنا را بر عهده گرفتند.

پیش‌تر‌ها در این مدرسه، علوم اسلامی تدریس می‌شد و بعد از افتتاح دانشگاه تهران به دانشکده علوم معقول و منقول تغییرکاربری داد. بعد از شهادت استاد مطهری، این مدرسه به نام ایشان نام‌گذاری شد تا یاد و خاطره این عالم بزرگوار همیشه در یاد‌ها زنده بماند. یادآوری کنیم که این مدرسه و مسجد تاریخی تهران در سال ۱۳۱۵ در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

نمایی دیگر از بنای مسجدسپهسالار