۵ ارث اجدادی برای انسان‌های امروز / اینکه تمام ما اجداد مشترکی داریم به چه معناست؟

فرارو- بسیاری از ما پس از گذراندن وقت با اقوام در تابستان به محل کار یا مدرسه باز می‌گردیم. گاهی اوقات ممکن است تعجب کنیم که چگونه با برخی از این افراد که ظاهرا هیچ شباهتی با آنان نداریم (مخصوصا با یکی از بستگان آزاردهنده) نسبت خویشاوندی داریم. با این وجود، از نظر تکاملی اگر به اندازه کافی در زمان به عقب بازگردیم تمام ما اجداد مشترکی داریم. این بدان معناست که بسیاری از ویژگی‌های بدن ما به هزاران یا حتی میلیون‌ها سال پیش در شجره نامه بزرگ زندگی مان باز می‌گردند.

به گزارش فرارو به نقل از کانورسیشن؛ در زیست شناسی اصطلاح "همسانی" به شباهت یک ساختار بر اساس نسب از یک جد مشترک مربوط می‌شود. به شباهت‌های دست انسان، بال خفاش و باله نهنگ فکر کنید. تمام آن اندام‌ها عملکرد‌های تخصصی دارند، اما پایه طرح بدنی استخوان‌ها مشابه است. این متفاوت از ساختار‌های "مشابه" مانند بال در حشرات و پرندگان است. اگرچه عملکرد مشابهی دارند با این وجود، بال‌های سنجاقک و بال‌های طوطی به طور مستقل به وجود آمده‌اند و منشاء تکاملی یکسانی ندارند.

در اینجا پنج نمونه از ویژگی‌های باستانی آورده شده که شاید تعجب کنید اگر بدانید که امروزه هنوز هم در انسان‌ها دیده می‌شوند:

۱- یک قدم جلوتر

چه چیزی از ما انسان ساخته است؟ این پرسش ذهن پژوهشگران و دانشمندان را به خود مشغول ساخته است. امروزه تشخیص این که چه کسی یک انسان است و چه کسی نیست نسبتا ساده به نظر می‌رسد، اما با نگاهی به سوابق فسیلی تشخیص این تمایز دشوارتر می‌شود.

آیا بشریت با خاستگاه گونه‌های‌مان یعنی هوموساپینس‌ها از ۳۰۰ هزار سال پیش آغاز می‌شود؟ آیا باید خاستگاه بشر را ریشه دار در بیش از سه میلیون سال پیش در دوره نیاکانی، چون "لوسی" (اُسترالوپیتکوس آفارنسیس) (Australopithecus afarensis) از شرق آفریقا بدانیم؟ و یا حتی بیش از آن به جدایی مان از بوزینه‌های بزرگ بازگردیم؟

فارغ از هر خطی که برای مشخص کردن تولد بشریت روی شِن بکشید یک نکته مسلم است. عمل عادت به راه رفتن روی دو پا یکی از بزرگترین قدم‌های اجداد ما بود. تقریبا هر قسمت از اسکلت ما تحت تاثیر تغییر از چهار دست و پا راه رفتن تا ایستادن قرار گرفت. چنین انطباق‌هایی تراز و اندازه استخوان‌های پا، استخوان‌های لگن، زانوها، پا‌ها و ستون مهره‌ها را شامل می‌شوند.

نکته مهم این است که ما از روی جمجمه‌های فسیلی می‌دانیم که افزایش سریع اندازه مغزمان مدت کوتاهی پس از آغاز راه رفتن به صورت عمودی رخ داده است. این امر مستلزم تغییراتی در لگن بود تا به نوزادان با مغز بزرگتر اجازه دهد در کانال زایمانی پهن تری جابجا شوند.

لگن پهن شده ما یک ویژگی همولوگ (هم ساخت شناسانه) است که با چندین دودمان از انسان‌های اولیه و هم چنین تمام کسانی که امروزه زندگی می‌کنند مشترک می‌باشد. سپس مغز‌های بزرگ مان به انفجاری از هنر، فرهنگ و زبان دامن زدند مفاهیم مهمی در هنگام بررسی آن چه ما را انسان می‌سازند.

۲- یک سوراخ در سرتان

علاوه بر این که کره چشم شما در مدار خود قرار دارد ممکن است تعجب کنید اگر بدانید سوراخ‌های بزرگ دیگری در جمجمه خود دارید. یک پنجره واحد در هر طرف جمجمه انسان یافت می‌شود که ما را با اجداد مشترک خود از بیش از ۳۰۰ میلیون سال پیش متحد می‌کند. حیواناتی که این پنجره را در جمجمه خود دارند به عنوان سیناپسید (هم کنان) شناخته می‌شوند. این واژه به معنای "قوس جوشی" است که به قوس استخوانی در زیر سوراخ جمجمه در پشت هر چشم اشاره دارد. امروزه تمام پستانداران از جمله انسان‌ها سیناپسید هستند (اما خزندگان و پرندگان این طور نیستند).

دیگر سیناپسید‌های معروف دوران ماقبل تاریخ "دیمترودون" را شامل می‌شوند که اغلب به اشتباه شناسایی شده اند. این خزنده باستانی با بال پشتی معمولا با دایناسور اشتباه گرفته می‌شود. با این وجود، با اندام‌های پراکنده و منفرد گیجگاهی متعلق به دودمانی است که گاهی اوقات به عنوان خزندگان پستاندار شناخته می‌شود اگرچه ما اصطلاح دقیق‌تر سیناپسید را ترجیح می‌دهیم.

۳- ده انگشت دست و ده انگشت پا

این الگوی پنج رقمی در دست یا پای انسان که به عنوان " اندام پنتاداکتیل " شناخته می‌شود در اکثر دوزیستان، خزندگان، پرندگان و پستانداران یافت می‌شود. با این وجود، ماهی‌ها فاقد انگشتان دست و پا هستند. بنابراین، باید پرسی اولین بار تکامل چه زمانی رخ داد؟ مطالعه‌ای تازه اولین اعدادی را که در یک باله ماهی حفظ شده اند را تشریح کرده است.

در این مطالعه از روش تصویربرداری قدرتمند برای بررسی درون فسیل ۳۸۰ میلیون ساله‌ای به نام Elpistostege از کبک در کانادا استفاده شد تا قدیمی‌ترین انگشتان ماهی آشکار شوند. تا حدودی تعجب آور بود که اولین ماهی‌ای که تعداد انگشتان دست از آن تکامل یافت هنوز پرتو‌های باله را در اطراف خود حفظ کرده بود در نتیجه این استخوان‌ها در خارج روی بدن حیوان قابل مشاهده نبوده اند.

اولین چهارپایان (حیوانات چهارپایی با ستون فقرات که در نهایت از آب بیرون رفتند و به خشکی رسیدند) که از نظر تعداد اعداد مورد آزمایش قرار گرفتند گاهی اوقات با شش، هفت یا هشت عدد یافت شدند. این چهارپایان اولیه احتمالا هنوز در آب زندگی می‌کردند. زمانی که چهارپایان واقعا زمینی شدند اندام پنج رقمی وارد شدند. این ترتیب به احتمال زیاد به عنوان یک راه حل عملی برای تحمل وزن در خشکی بوجود آمده است.

۴- طولانی در دندان

آیا هنگام مسواک زدن ذهن شما به هم می‌ریزد؟ خب، آیا تا به حال به این فکر کرده اید که سفید‌های مرواریدتان (دندان ها) از نظر تکاملی چقدر سن دارند؟ در سال ۲۰۲۲ میلادی تیمی از دیرینه شناسان دندان‌های ماهی فسیلی جدا شده از سنگ‌های سن سیلورین در استان گوئیژو در چین را مورد بررسی قرار دادند. این کشف قابل توجه حداقل سن دندان‌ها را ۱۴ میلیون سال بیش از یافته‌های پیشین عقب انداخت. این بدان معناست که اکنون قدمت دندان‌های ما به ۴۳۹ میلیون سال پیش باز می‌گردد. آن ماهی یک مهره دار فک دار بسیار اولیه ((Qianodus duplicis بود. آن ماهی تنها از دندان‌های تخصصی جدا شده اش قابل شناسایی بود.

چرخش یک ردیف دندان پدیده‌ای عجیب است که در آن دندان به صورت مارپیچی روی خود پیچ می‌خورد و در ماهی مذکور وحود داشت. مشهورترین نمونه آن در هلیکوپریون یکی از گونه‌های اولیه کوسه‌ها موجوداتی با آرواره‌های بسیار عجیب وجود داشته است. با این وجود، دندان‌های ماهی فک‌دار چینی دارای تعدادی ویژگی است که در دیگر مهره داران فک دار مدرن یافت می‌شود که ارتباط آنان را در درک تکامل دندان‌های مان برجسته می‌سازد.

۵- رشد ستون فقرات

"رشد ستون فقرات" به معنای جسور شدن و اعتماد به نفس است. اولین حیواناتی که دقیقا این کار را انجام دادند مطمئنا ۵۰۰ میلیون سال پیش به قدری شجاع بودند که به دریا‌های خطرناک باستانی سفر کنند. نخستین تکامل در این باره در حیوانات کرم مانند در قالب نوتوکورد (طناب پشتی) رخ داد (طناب استوانه‌ای شکلی است که در بدن جنین تمام جانوران شاخه طنابداران (مازه داران) دیده می‌شود.

این طناب کوچک عصبی توخالی روی طرف پشتی جنین قرار دارد و محور طولی جنین را مشخص می‌کند و به مغز ختم می‌شود). در واقع، نوتوکورد میله‌ای ساخته شده از غضروف است که در امتداد پشت بدن قرار دارد. نوتوکورد امکان اتصال بلوک‌های ماهیچه‌ای تقسیم بندی شده و دم بلندی را فراهم کرد که فراتر از مقعد گسترش می‌یابد.

تمام حیواناتی که دارای نوتوکورد هستند در شاخه طنابداران قرار می‌گیرند و از آب دزدک دریایی گرفته تا مرغ دریایی را شامل می‌شوند و بیش از ۶۵۰۰۰ گونه زنده را در بر می‌گیرند. برای آن که درکی از اولین طنابداران داشته باشیم امروزه می‌توانیم به حیواناتی مانند نیزک (lancelet) نگاه کنیم. نیزک‌ها قدری شبیه ماهی‌های ریز و ابتدایی بدون باله هستند و با موج دار کردن بدن شان از یک سمت به سمت دیگر شنا می‌کنند. در مرحله بعد جمجمه داران با سر‌های خوب سازماندهی شده قرار می‌گیرند. سپس نوتوکورد‌ها با ستون فقرات در بالغین (مهره داران) جایگزین شده در این دسته بندی قرار خواهند گرفت.

یک ستون فقرات از استخوان‌های تکه تکه شده (مهره ها) ساخته شده است که در یک الگوی به هم پیوسته خاص در کنار هم قرار می‌گیرند. ما چند فسیل وسوسه انگیز داریم که نشان دهنده اولین نمونه‌های شناخته شده از مهره داران هستند مانند Metaspriggina شناخته شده از کانادا یا Haikouichthys از چین در سنگ‌هایی با قدمت بیش از ۵۰۰ میلیون سال.

بنابراین، از مغز بزرگ و لگن پهن شما گرفته تا راه رفتن عمودی، جمجمه با یک دهانه و قوس استخوانی، انگشتان دست، انگشتان پا، دندان‌ها یا نخاع انسانی مان ما ویژگی‌های باستانی بسیاری در بدن خود داریم. بنابراین، به قول "مایا آنجلو" شاعر شاید لازم به یادآوری باشد که ما بیش‌تر شبیه هم هستیم تا بی شباهت به یکدیگر.