استاد بازی‌ها: هنری کیسینجر و هنر دیپلماسی خاورمیانه‌ای

مارتین ایندیک می‌گوید: وقتی از کیسینجر پرسیدم که آیا با رئیس جمهور قبل از اتخاذ تصمیم «دفکون ۳» مشورت کرده است یا خیر، او از این مسوولیت طفره رفت [که یعنی مشورت نکرده است]. او به من [مارتین ایندیک]گفت: «هیگ در حال رفت وآمد به جلسه بود. فرض من این بود که او رئیس جمهور را مطلع کرده است.» کیسینجر در خاطرات خود می‌آورد که «من نمی‌دانستم که هیگ در ساعات اول صبح چه مکالمه‌ای با نیکسون داشت.» چرا از هیگ نپرسیده بود. پاسخی که به من داد این بود که «دوره بسیار عجیبی بود.»

رئیس جمهور کلینتون در دسامبر ۱۹۹۸ تجربه مشابهی را از سر گذراند. رای نهایی در کمیسیون قضایی مجلس درباره اینکه آیا او به دلیل ممانعت از اجرای عدالت، کتمان ادله و شهادت دروغ در پرونده رابطه اش با «مونیکا لوینسکی» استیضاح شود یا خیر، چند ساعت پس از آن صادر شد که کلینتون واشنگتن را به همراه همسر، دختر و تیم صلح خود به سوی یک ماموریت خاورمیانه‌ای برای نجات «موافقت نامه وای ریور» ترک کرد؛ موافقت نامه‌ای که عرفات و نتانیاهو در اکتبر ۱۹۹۸ در «ایست روم» امضا کرده بودند.

دو ماه بعد از آن زمان، این موافقت نامه شروع به از هم پاشیدن کرده بود، زیرا هر دو طرف از اجرای آن سر باز می‌زدند. اگرچه برخی در واشنگتن به سرعت از سفر کلینتون به غزه و اسرائیل به عنوان تلاشی برای منحرف کردن توجهات از دردسر‌های سیاسی اش انتقاد کردند، اما هدف او افتتاح فرودگاه بین‌المللی غزه و رسیدگی ویژه به تشکیل «شورای ملی فلسطین» (PNC) به عنوان یک توافق دنباله دار برای موافقت نامه «وای» بود.

این دیدار زاییده افکار «ناتان شارانسکی»، نماد یک مهاجر یهودی از شوروی بود که به عنوان وزیر صنعت در کابینه نتانیاهو خدمت می‌کرد. در «وای»، او استدلال کرده بود که تنها راه برای متقاعد کردن اسرائیلی‌ها به اینکه فلسطینی‌ها در مورد آشتی صادق هستند، این بود که از هیات نمایندگی خود بخواهند از بند‌هایی در معاهده خود صرف نظر کنند که خواستار نابودی اسرائیل بود. عرفات به همین منظور با تشکیل «شورای ملی فلسطین» در غزه موافقت کرد و از کلینتون دعوت کرد تا شاهد این رویداد باشد.

هیچ رئیس جمهور آمریکایی هرگز آن نوار زمینیِ کوچک و فقرزده در سواحل مدیترانه شرقی که بین جنوب غربی اسرائیل و شبه جزیره سینای مصر واقع شده را بازدید نکرده بود. این یک موقعیت کاملا مناسبتی در یک بعدازظهر درخشانِ زمستانیِ مدیترانه‌ای بود که کلینتون و عرفات روبان را بریده و ترمینال فرودگاه را افتتاح کردند. دو سال بعد، در جریان انتفاضه دوم، این فرودگاه ویران شد و باند هوایی فرودگاه به تلافی حمله مرگبار فلسطینیان به سربازان اسرائیلی توسط بولدوزر‌های ارتش اسرائیل پاره پاره شد.

نویسنده: مارتین ایندیک

ترجمه: محمدحسین باقی