از یک کاوشگر اقمار یخی مشتری گرفته تا یک سفر شش روزه خصوصی به ماه و بازگشت آن به سیاره زمین سال ۲۰۲۳ میلادی دوره طلایی جدیدی از پرتابهای فضایی را در برابر ما قرار میدهد.
فرارو- سال ۲۰۲۲ میلادی سال پرحادثهای برای اکتشافات فضایی با موفقیتهایی از جمله تکمیل ماموریت آرتمیس ۱ ناسا، افتتاح تلسکوپ فضایی جیمز وب و تکمیل ایستگاه فضایی تیانگونگ چین بود.
به گزارش فرارو به نقل از آسیا تایمز، سال ۲۰۲۳ سال شلوغ دیگری خواهد بود. در اینجا پنج مورد از هیجان انگیزترین ماموریتهایی که باید مراقب آن باشید ذکر شدهاند:
در ماه آوریل، آژانس فضایی اروپا (ESA) قرار است کاوشگر اقمار یخی مشتری (Juice) را به فضا پرتاب کند که اولین ماموریت رباتیک اختصاصی اروپا به مشتری خواهد بود. قرار است کاوشگر اقمار یخی مشتری پس از انجام یک مسیر پرواز باورنکردنی در منظومه شمسی در جولای ۲۰۳۱ میلادی به این سیاره برسد. این کاوشگر در ماموریت خود وارد مداری به دور مشتری خواهد شد و پروازهای متعددی را در اقمار یخی بزرگ آن انجام خواهد داد: اروپا، گانیمد و کالیستو.
پس از چهار سال پرواز در ماه کاوشگر اقمار یخی مشتری وارد مدار گانیمد بزرگترین قمر منظومه شمسی میشود و اولین فضاپیمایی خواهد بود که به مدار قمر سیاره دیگری میرسد.
اقمار یخی مشتری جالب هستند زیرا اعتقاد بر این است که تمام آن اقمار میزبان اقیانوسهایی از آب مایع در زیر سطوح یخ زده خود میباشند. به طور خاص، قمر اروپا به عنوان یکی از محتملترین اقامتگاهها در منظومه شمسی برای حیات فرازمینی در نظر گرفته میشود.
کاوشگر اقمار یخی مشتری به ده ابزار علمی از جمله رادار نفوذ کننده در یخ برای مطالعه اقیانوسهای داخلی مجهز خواهد شد. چنین استفادهای از رادار اولین گام عملی در نقشه برداری از اقیانوسهای زیرسطحی است و راه را برای ماموریتهای عجیب و غریب آینده با وسایل نقلیه زیردریایی هموار میکند که برخی از آن وسایل پیشتر ارائه شده اند. بازه زمانی راه اندازی آن از ۵ آوریل تا ۲۵ آوریل ادامه خواهد داشت.
اگرچه هیچ تاریخی توسط شرکت هوافضای اسپیس ایکس اعلام نشده اما انتظار میرود اولین پرواز آزمایشی مداری فضاپیمای فوق سنگین استارشیپ در اوایل سال ۲۰۲۳ میلادی انجام شود. استارشیپ بزرگترین فضاپیمایی خواهد بود که قادر به حمل انسان از زمین به مقاصد در فضا است. البته ایستگاه فضایی بین المللی بزرگتر میباشد اما در فضا مونتاژ شده است. این قدرتمندترین پرتابگر خواهد بود که تا به حال پرواز کرده و قادر است ۱۰۰ تن محموله را به مدار پایین زمین برساند.
استارشیپ نام جمعی برای یک سیستم دو جزئی متشکل از فضاپیمای استارشیپ که خدمه و محموله را حمل میکند و موشک «سوپر هِوی» است. اجزای راکت پیش از جدا شدن و بازگشت به زمین در یک فرود کنترل شده استارشیپ را تا ارتفاع ۶۵ کیلومتری بالا میبرد. سپس بخش بالایی استارشیپ از موتورهای خود استفاده میکند تا بقیه مسیر را به سمت مدار هدایت کند.
چندین پرواز آزمایشی کوتاه از بخش استارشیپ از سیستم با درجات مختلف موفقیت انجام شده اند. با این وجود، در پرواز آتی اولین باری خواهد بود که از کل سیستم برای رسیدن به فضا به عنوان یک واحد استفاده میشود. این اولین پرواز مداری در ابتدا قرار بود در سپتامبر ۲۰۲۲ میلادی انجام شود اما چندین بار به تعویق افتاد.
پروژه مدتها مورد انتظار «ماه عزیز» (Dear Moon) که عموم مردم را به یک سفر شش روزه به دور ماه میبرد و باز میگرداند قرار است توسط استارشیپ پرتاب شود و در ابتدا انجام آن برای سال ۲۰۲۳ برنامه ریزی شده بود. تاریخ دقیق آن به آزمایشهای موفقیتآمیز استارشیپ بستگی دارد با این وجود، از سال ۲۰۱۸ میلادی در باره آن سخن گفته شده است. این اولین پرتاب واقعی گردشگری فضای عمیق خواهد بود.
«یوساکو مائزاوا» کارآفرین تجاری ژاپنی وظیفه تامین مالی این پروژه را برعهده دارد و مسابقهای را برای انتخاب هشت نفر از افراد (و تعداد نامعلومی از خدمه) که او را در سفر همراهی خواهند کرد راه اندازی نمود و قرار است هزینه کامل سفر آنان را پرداخت کند. برندگان و معیارهای انتخاب افراد فاش نشدهاند اگرچه گمان میرود که مهمانان ممکن است هنرمندان و افراد مشتاق فضا باشند.
این ماموریت تغییر بزرگی را در نحوه تفکر ما در مورد فضا رقم خواهد زد زیرا پیشتر تنها فضانوردانی که با معیارهای فوق العاده سخت گیرانه انتخاب میشدند میتوانستند به اعماق فضا بروند. موضوع مهم آن است که یک سفر کامل چند روزه فضایی چه از نظر سلامتی و چه از نظر مهندسی خطرات شدیدی را به همراه دارد.
موفقیت یا شکست ماموریت «ماه عزیز» میتواند بر این موضوع تاثیر بگذارد که گردشگری فضای عمیق به اتفاق بزرگ بعدی تبدیل خواهد شد یا در سطح یک رویا باقی خواهد ماند.
هدف ناسا از ماموریت رباتیک در سیارک بنو که به زمین نزدیک است بدست آوردن نمونههایی از آن سیارک و بازگرداندن آن به زمین برای تجزیه و تحلیل است. کاوشگر اُسیریس-رکس (OSIRIS-Rex) اکنون با بیش از یک کیلوگرم نمونه سیارک گرانبها به سرعت در حال بازگشت به زمین است. کپسول از فضاپیما جدا میشود وارد جو زمین میشود و با چتر نجات در بیابانهای یوتا در تاریخ ۲۴ سپتامبر فرود خواهد آمد.
بازگشت نمونه سیارک پیشتر تنها یکبار در جریان ماموریت هایابوسا ۲ توسط آژانس فضایی ژاپن در سال ۲۰۲۰ میلادی به دست آمده بود. «بنو» (Bennu) یک دنیای تقریبا الماس شکل است که ابعاد تنها نیم کیلومتری دارد اما از ویژگیهای بسیار جالبی برخوردار است. اعتقاد بر این است که این سیارک در ۱۰ میلیون سال اول منظومه شمسی از یک سیارک بسیار بزرگتر جدا شده است.
برخی از مواد معدنی کشف شده در آن توسط آب تغییر یافتهاند که بدان معناست که بدن پدر و مادر باستانی بنو دارای آب مایع بوده اند. هم چنین، بنو دارای مقدار زیادی فلزات گرانبها از جمله طلا و پلاتین است. در نهایت، بنو به عنوان یک جسم بالقوه خطرناک با احتمال بسیار اندک برخورد به زمین در قرن آینده طبقهبندی میشود.
در حالی که اسپیس ایکس برجستهترین شرکت پرتاب فضایی خصوصی است بسیاری از شرکتهای فضایی در سایر نقاط جهان نیز در حال توسعه مجموعه پرتابگرهای خود میباشند. برای مثال، Skyroot Aerospace که موشک ویکرام – اس (Vikram-S) را در ماه نوامبر ۲۰۲۲ میلادی با موفقیت پرتاب کرد به زودی اولین شرکت خصوصی هندی خواهد بود که ماهواره پرتاب میکند.
موشک به ارتفاع ۹۰ کیلومتری رسیده است فاصلهای که باید بهبود یابد تا مجموعهای از ماهوارهها در مدار قرار گیرند. اولین پرتاب ماهواره Skyroot برای سال ۲۰۲۳ برنامه ریزی شده که هدف آن کاهش هزینههای رقبای پرتاب فضایی خصوصی با تولید موشکهای پرینت سه بعدی در عرض چند روز است.
در صورت موفقیتآمیز بودن، این ماموریت میتواند مسیری را برای انجام ارزانتر ماموریتهای علمی فراهم کند و امکان انجام تحقیقات سریعتر را ممکن میسازد. واضح است که علاقه به بخش فضایی هم چنان بالاست. با پیشرفتها و پرتابهای جسورانهای که قرار است در سال ۲۰۲۳ انجام شود ما وارد مرحله جدیدی شبیه به «دوران طلایی» پرتابهای فضایی در دهههای ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی میشویم.