عمر ۱۵۰ ساله یا حتی بیشتر؛ حالا گوگل میخواهد به این رویا جامه عمل بپوشاند و مدت هاست شرکت "کالیکو" را برای طول عمر انسان و شاید هم غلبه بر مرگ تأسیس کرده است، شرکتی با فعالیتهایی کاملاً محرمانه!
کالیکو لبز (Calico Labs) که توسط گوگل پشتیبانی میشود، یک شرکت پژوهش و توسعه با ماموریتی مشخص است: مبارزه با روند پیری.
به گزارش عصر ایران، این شرکت امیدوار است که مسیرهای بیولوژیکی پیری و بیماریهای مرتبط با آن را کشف کرده و درمانهایی را توسعه دهد که به انسان اجازه میدهد برای مدت طولانیتری زندگی کند.
کالیکو رویکردی بین رشتهای را برای کشف دارو اتخاذ کرده، از فناوری و محاسبات پیشرفته استفاده میکند و همچنین زمانی که نیازهای شرکت با فناوری و رویکردهای موجود برآورده نمیشود، گزینههای جدید را ابداع میکند. اگرچه کالیکو دارای فناوریهای پیشرفته و تیم از متخصصان حرفهای است، اما همکاری با گروههای دانشگاهی و شرکتهای داروسازی برای فراگیری موارد جدید در دستور کار خود دارد.
مجله تایم در سال ۲۰۱۳ مقالهای را با عنوان "گوگل در برابر مرگ" (Google vs. Death) منتشر کرد که به فعالیت شرکت کالیکو در زمینه درک مفهوم پیری و چگونگی مقابله با آن اختصاص داشت. کالیکو در حال حاضر یکی از شرکتهای تابعه آلفابت محسوب میشود که در زمینه پژوهش و توسعه سلامت، علوم زندگی و زیستفناوری فعالیت میکند.
کالیکو در ۱۸ سپتامبر ۲۰۱۳ با همکاری شرکت گوگل و توسط بیل ماریس، کارآفرین آمریکایی، تاسیس شد. آرتور دی. لوینسون، به عنوان مدیرعامل، یکی از نامهای کلیدی دیگر در کالیکو محسوب میشود.
لری پیج، همبنیانگذار شرکت گوگل، در سال ۲۰۱۳ به ماموریت بلندپروازانه شرکت کالیکو برای درک بهتر بیولوژی پیری و درمان پیری به عنوان یک بیماری اشاره داشت، اما جزئیات دقیقی درباره فعالیتهای این شرکت منتشر نمیشوند.
در واقع، نام کالیکو همانند یک دژ نفوذناپذیر به نظر میرسد. اخبار زیادی درباره جزئیات فعالیتهای این شرکت در مطبوعات منتشر نشده و تنها برخی توضیحات کلی درباره همکاری با آزمایشگاهها و شرکتهای داروسازی دیگر در دسترس هستند که آنها نیز بر هدف پژوهش درباره پیری و بیماریهای مرتبط با آن تاکید دارند. افرادی که در کالیکو، یا موسسات همکار با آن فعالیت میکنند و حتی افرادی که دیگر در این شرکت کار نمیکنند تمایلی به ارائه پاسخ به پرسشها درباره روند فعالیتهای شرکت نشان نمیدهند.
به رغم سرمایه گذاری قابل توجه گوگل به عنوان یکی از شناخته شدهترین شرکتهای جهان در کالیکو و این که همواره خود را به عنوان شرکتی پیشتاز در زمینه شفافیت اطلاعاتی معرفی کرده و به ارتباطات آزاد باور دارد، اما بنابر دلایلی در پروژه کالیکو شاهد روند دیگری هستیم!
اریک توپول، یک متخصص قلب که در زمینه پیری به مطالعه میپردازد، برخی از دانشمندان مشغول به کار در پروژه کالیکو را از مدتها پیش از آغاز این پروژه میشناسد. به گفته وی، آنها بیش از حد مرموز هستند. این افراد حتی دعوت توپول برای سخنرانی در برنامهای که در رابطه با پزشکی ژنومیک بود را رد کرده و اشاره داشتند که نمیتوانند راجع به فعالیتهایی که انجام میدهند، صحبت کنند.
توضیحات کمی برای مرموز بودن فعالیتهای کالیکو وجود دارد. از میان آنها میتوان به این اشاره کرد که شاید کالیکو منتظر یک کشف بزرگ است. یک مقاله در سایت MIT Technology Review، که در ماه دسامبر ۲۰۱۶ منتشر شد و در آن هم جزئیات خاصی راجع به دانش ضد پیری کالیکو مطرح نشده بود، به همین نکته اشاره داشت:
به گفته دیوید بوتشتاین، نماینده ارشد علمی کالیکو، بهترین پیش بینی میتواند این باشد که کالیکو در ۱۰ سال آینده، کشفیات بسیار مهمی برای ارائه خواهد داشت. این دوره زمانی طولانی میتواند پاسخهای منفی پروژه به انجام مصاحبه را توجیه کند. تا مدتها هیچ دستاورد مهمی، به جز پیشرفتهای جزئی علمی، برای اعلام وجود نخواهد داشت. مشکل همین است.
به گفته توپول، پژوهش پنهانی مربوط به گذشته است. دنیا به سمتی متمایل شده است که ارزش تفکر باز، شفافیت و اجتناب از تفکر انحصاری را به خوبی به نمایش بگذارد.
البته توضیحات دیگری هم برای پنهانکاری کالیکو وجود دارد. در گذشته، اخباری حاکی از همکاری کالیکو با شرکت داروسازی C ۴ Therapeutics به منظور تولید داروهایی برای بیماریهای مرتبط با پیری نظیر سرطان منتشر شدند. تمرکز کالیکو بر توسعه دارو تا اندازهای میتواند پنهانکاری شرکت را توجیه کند. (شرکتهای دارویی به طور معمول محصولات خود را به صورت پنهان میسازند تا در رقابتها پیشتاز باقی بمانند.).
اما محققان این توجیه را باور نمیکنند. به گفته نیر بارزیلای، متخصص ژنتیک و یکی از پژوهشگران پیشتاز در مورد پیری در کالج پزشکی آلبرت انیشتین، پژوهشگران در کالیکو از مدلهایی مانند مخمرها، نماتودها، و موشهای صحرایی برهنه استفاده میکنند. استفاده از این مدلها برای توسعه داروها متداول نیست. یافتن درمان با هدف اصلی شرکت، یعنی درمان پیری به عنوان یک بیماری ژنتیکی به جای جست و جو برای درمانهای بیماریهای مرتبط با افزایش سن هماهنگی ندارد.
یک دلیل احتمالی دیگر برای عدم شفافیت کالیکو آن است که پنهانکاری قانون شرکت باشد. آرتور دی. لوینسون، مدیر عامل کالیکو، فردی است که در شرکت اپل نیز پست مدیریت داشته و رابطه نزدیکی هم با استیو جابز، بنیانگذار فقید اپل داشته است. لوینسون به رویکردهای پنهانی در پژوهش و توسعه و اداره یک کسب و کار شهرت دارد.
گوگل پس از تسخیر دنیای مجازی، گسترش دامنه فعالیتهای خود را دنبال میکند. یافتن چشمه حیات و راز افزایش طول عمر و سلامت به خودی خود موضوع جذابی محسوب میشود. بر همین اساس، پروژه کالیکو، شرکتی که روی سلامت و به طور خاص پیری متمرکز است با پشتیبانی گوگل شکل گرفت.
لری پیج، همبنیانگذار شرکت گوگل، در گفتوگویی اختصاصی با مجله تایم در سال ۲۰۱۳ به این نکته اشاره داشت که در برخی صنعت ها، یک تا دو دهه زمان میبرد تا ایدهای محقق شود. بحث سلامت بی تردید یکی از همین صنعتها محسوب میشود، از این رو ما باید روی چیزهای مهمی متمرکز شویم تا در ۱۰ یا ۲۰ سال آینده به اهدافمان برسیم.
گوگل در تجزیه و تحلیل و کار با دادههای بزرگ مهارت دارد و احتمال آن میرود که روند پژوهشیاش منجر به کشفیات جدیدی در حوزه سلامت شود. لری پیج در بیانیهای در همان سال اعلام کرد که آنچه کالیکو در پی آن است به نفع بشریت خواهد بود. به گفته وی، بیماری و پا به سن گذاشتن ما و خانواده، همه ما را متأثر خواهد کرد و من باور دارم که کالیکو میتواند سطح کیفی زندگی میلیونها انسان را ارتقا دهد.
در بیانیه لری پیج این گونه آمده بود که بسیار هیجان زده هستم که شما را با کالیکو آشنا میکنم، شرکتی جدید که روی سلامت و تندرستی تمرکز خواهد کرد و به طور خاص پیری و بیماریهای مرتبط. کالیکو کوتاه شده «شرکت زندگی کالیفرنیا» (California Life Company) و نام گونهای گربه است (به دلیل اینکه گربه ۹ جان دارد و کالیکو سعی خواهد داشت تا زندگی بشر را گسترش دهد.)
ما روی موارد بزرگی سرمایهگذاری کرده ایم. برای من همیشه ناراحتکننده بوده است که چرا شرکتهای بزرگ با داشتن چنین پتانسیل در دسترسی، تنها مشغول انجام یک کار خاص هستند. در حالت ایدهآل، اگر شما نیرو و منابع در دسترس بیشتری داشته باشید، میتوانید کارهای بزرگتری انجام دهید و در پی آن معماهای متنوعی را حل میکنید. این فلسفه همیشگی من بوده است.
به عقیده دانشمندان اگر انسانها بتوانند ۱۵۰ سال یا حتی بیشتر عمر کنند، خیلی چیزها فرق خواهد کرد. در حالی که چنین مثالی خلاف قاعده همیشگی و غیرعادی است، به نظر میرسد هر چه فرصت بیشتری در اختیار بشر باشد، این بر عادتهای زندگی زناشویی تأثیر خواهد گذاشت.
در سال ۱۹۵۰، سن ازدواج مردان آمریکایی ۲۳ سال و زنان ۲۰ سال بود. امروزه با افزایش انتظارات، سن ازدواج مردان به ۲۸ سال و زنان به ۲۶ سال رسیده است. مطمئناً این رقم با پیشرفت در علم پزشکی و بچهدار شدن در سنین بالا افزایش خواهد یافت. توانایی بچهدار شدن در سنین بالا به معنای آن است که بین بچههای یک خانواده دههها فاصله بیفتد. ممکن است در آینده زنی در سن ۲۲ سالگی بچهدار شود و در ۶۲ سالگی بچه دومش را به دنیا بیاورد.
این رابطه سنتی میان خواهر و برادرها را به هم خواهد زد و بیشتر شبیه به رابطه میان عمو یا عمه و برادرزاده خواهد شد. در این صورت، پویایی در محل کار نیز تغییر خواهد کرد. سناریویی را تجسم کنید که در آن جوانی ۲۵ ساله در کنار پیرمردی ۱۰۰ ساله همکاری و رقابت پایاپایی داشته باشد. اختلاف فرهنگی میان این دو کارمند اگر چه زیاد، اما به خودی خود افزایش انعطافپذیری شرکت را در پی خواهد داشت. افزون بر این، هر چقدر انسانها کار و پول بیشتری هزینه کنند، اقتصاد رشد بیشتری خواهد داشت.
از دست رفتن ارزش زمان و درک واقعی لحظات یکی دیگر از پیامدهای دیگر پروژه کالیکو است. در مقابل، گفته شده است که افزایش زمان برای حضور در کنار عزیزان و دوستان، فرصتهایی برای خلق نوآوری، کاوش، آموزش و کمک به دیگران فراهم کرده و غنای زندگی را ارتقا خواهد بخشید. البته در این میان تناقضهایی دیده میشود. آیا عمر بیشتر فرصت حضور در کنار عزیزان را افزایش میدهد، یا به گفته برخی کارشناسان تنوعطلبی بشر فرصت دید و بازدید را از انسان خواهد گرفت؟
در سال ۲۰۱۴ شرکت کالیکو وارد یک مشارکت پژوهشی با شرکت زیستفناوری AbbVie شد تا درمانهای جدید برای بیماری مرتبط با افزایش سن مانند سرطان و تخریب عصبی را کشف و به بازار عرضه کند. این دو شرکت همکاری خود را در سال ۲۰۱۸ و برای سه سال دیگر تمدید کردند.
در ماه ژوییه ۲۰۲۱، همکاری دو شرکت کالیکو و AbbVie بار دیگر و برای پژوهش و توسعه اولیه تا سال ۲۰۲۵ و برای پیشبرد پروژههای همکاری در فاز IIa تا سال ۲۰۳۰ تمدید شد. شرکت AbbVie پشتیبانی توسعه علمی و بالینی و همچنین دانش تجاری برای هدایت فعالیتهای توسعهای و تجاریسازی آینده را ارائه میکند.
از زمان آغاز همکاری، دو شرکت کالیکو و AbbVie بیش از ۲۰ برنامه برای بیماریها در زمینه ایمونو-آنکولوژی و تخریب عصبی ایجاد کرده اند. جزئیات دقیق درباره برنامههای این دو شرکت در دسترس نیست.
در سال ۲۰۱۴، کالیکو همکاری با موسسه وسیع امآیتی و هاروارد (Broad Institute of MIT and Harvard) را نیز آغاز کرد تا به درک بهتری از بیماریهای مرتبط با افزایش سن دست یابد و نتایج را به درمانهای جدید تبدیل کند. این همکاری از تخصص موسسه وسیع امآیتی و هاروارد در زمینه ژنتیک و بیولوژی، و فناوری جدید کشف دارو برای درک مکانیزمهای پیری و توسعه درمانهای جدید برای بیماریهایی که به طور معمول با آن مرتبط هستند، استفاده میکند.
در اواخر سال ۲۰۱۵، شرکت کالیکو همکاری با موسسه علوم زیستی کمی کالیفرنیا (QB ۳) برای انجام پژوهشی درباره طول عمر و بیماریهای مرتبط با افزایش سن را آغاز کرد. این همکاری بر شناسایی و پشتیبانی از پروژههای پژوهشی موسسه QB ۳ در زمینه مکانیزمهای پیری متمرکز بود.
در دسامبر ۲۰۲۰، یک داروی آزمایشی توسط دانشمندان دانشگاه کالیفرنیا توسعه یافت و با مجوز شرکت کالیکو ساخته شد. پژوهشگران دریافتند این دارو در زمینه معکوس کردن کاهش حافظه و انعطافپذیری ذهنی مرتبط با افزایش سن در موشها موثر بوده است.
این دارو به نام ISRIB در مطالعات آزمایشگاهی نشان داده بود که در بازگرداندن عملکرد حافظه ماهها پس از آسیب مغزی، معکوس کردن اختلالات شناختی در سندرم داون و پیشگیری از کاهش شنوایی مرتبط با سر و صدا موثر است.