چگونه از بروز «سوختگی» در کودکان پیشگیری کنیم؟

کودکان یکی از گروه‌های در معرض خطر سوختگی محسوب می‌شوند و بر این اساس باید در خانه، مراسم‌ها و حتی جشن تولد‌ها مراقب بود تا از طریق وسایل اشتعال‌زا آسیب نبینند.

گفته می‌شود که سالانه در کشور ۳۰۰ هزار بیمار سوختگی داریم که ۳۰ هزار نفر از این تعداد سوختگی‌های جدید داشته و بستری می‌شوند که حدود ۳۰۰۰ نفر از آن‌ها نیز جان خود را از دست می‌دهند. از ۲۷ هزارنفر باقی مانده نیز هنگام ترخیص حدود ۴۰ تا ۵۰ درصدشان دچار درجات مختلف از کار افتادگی می‌شوند. بر این اساس سالانه حدود ۱۳ هزارنفر، فرد از کار افتاده به جامعه اضافه می‌شود، چون از بروز سوختگی جلوگیری نمی‌کنیم.

در عین حال طبق آمار‌ها بیشترین بروز سوختگی در کشور در سنین ۱۳ تا ۲۵ سال رخ می‌دهد. این آمار‌های ترسناک از سوختگی، نیاز به آموزش جهت پیشگیری از آن را ضرورت می‌بخشد. در عین حال هم بر اساس گزارش‌ها میزان بروز سوختگی در ایران بیش از دنیا است و به گفته متخصصان علت آن، این است که رعایت ایمنی در ایران موضوعی فراموش شده است و وسایل گازسوز، خودروها، سماور، فضای آشپزخانه‌ها و... اصلا استاندارد نیستند.

باید توجه کرد که کودکان نیز یکی از گروه‌های در معرض خطر سوختگی محسوب می‌شوند و در نتیجه باید هر نوع مواد شیمیایی موجود در منزل اعم از انواع جرم‌گیر، لوله‌بازکن و ... را دور از دسترس کودکان قرار دهید و در زمان استفاده از این مواد نیز مراقب کودکان باشید.

نکاتی در مورد سوختگی و پیشگیری از آن

- مایعات داغ

مایعات داغ (آب جوش) شایع‌ترین عامل سوختگی در کودکان است. شایع‌ترین مکان‌های وقوع سوختگی با مایعات داغ، آشپزخانه، سفره یا میز غذا و حمام است. بر این اساس از بازی کردن کودکان کنار بخاری‌برقی یا چراغ خوراک‌پزی به‌ویژه وقتی کتری و قوری روی آن قرار دارد و نامتعادل است، خودداری کنید.

همچنین هنگام آشپزی و انجام پخت‌وپز کنار اجاق‌گاز یا نوشیدن مایعات داغ، کودک خود را در آغوش نگیرید. هنگام حمل نوشیدنی‌های داغ مراقب کودکان باشید.

ظروف حاوی مایعات داغ (فنجان چای، ظرف حاوی غذا و ...) را در وسط میز قرار دهید و توجه داشته باشید که حمل ظروف حاوی مایعات داغ، چای و غذا توسط کودکان می‌تواند حادثه‌آفرین باشد.

هنگام پخت‌وپز غذا (به‌خصوص در مناسبت‌ها و نذری‌ها) مراقب باشید کودکان اطراف دیگ‌های غذا بازی نکنند.

- وسایل گازسوز

آموزش در کنار استانداردسازی و رعایت نکات ایمنی، مؤثرترین شیوه پیشگیری از سوختگی است. وسایل گازسوز باید استاندارد و دارای ترموکوبل باشند و توسط افراد متخصص نصب و حداقل یک‌بار در سال چک شوند. باید توجه کرد که نشت گاز از پیک‌نیک، کپسول گاز یا شیلنگ اجاق‌گاز، یکی از شایع‌ترین علل سوختگی‌های با شعله است.

 - مواد قابل اشتعال

هرگز برای روشن کردن منقل از مواد سریع‌الاشتعال مانند الکل و بنزین استفاده نکنید. همچنین اجازه ندهید کودکان در نزدیکی منقل کباب یا گودالی که به این منظور درست شده، آتش‌بازی کنند.

از نگهداری مواد آتش‌زا مانند بنزین، نفت، الکل و ... در منزل خودداری کنید.

در مراسم‌ها و جشن تولد‌ها کبریت، فندک و مواد آتش‌زا را دور از دسترس کودکان خود قرار دهید. هرگز شمع روشن را در مجاورت پرده، مبل و هر چیز قابل اشتعال قرار ندهید. در عین حال در جشن تولد‌ها و سایر مراسم‌ها، روی شعله شمع خم نشوید، ممکن است مو‌ها یا لباس شما آتش بگیرد.

باید توجه کرد که برف‌های شادی، جزء مواد سریع‌الاشتعال هستند، هنگام تولد و جشن‌ها مراقب باشید شعله شمع با آن برخورد نداشته باشد، زیرا به‌سرعت آتش می‌گیرد.

بادکنک‌های حاوی گاز هلیوم نیز می‌توانند در اثر حرارت نظیر شعله شمع منفجر شوند و به شما آسیب بزنند.

هر نوع مواد شیمیایی موجود در منزل (انواع جرم‌گیر، لوله‌بازکن و ...) را دور از دسترس کودکان قرار دهید و در زمان استفاده از آن‌ها مراقب کودکان باشید.

- سوختگی ناشی از برق‌گرفتگی

باید توجه کرد که کارگران ساختمانی، شایع‌ترین قربانیان برق‌گرفتگی در ایران به شمار می‌روند.

در عین حال وسایل برقی برای تهیه غذا یا چای‌ساز را روی کابینت و دور از دسترس کودک خود قرار دهید. سیم وسایل برقی را پشت وسیله جمع کنید تا کودک با کشیدن سیم آن، سبب واژگونی وسیله و محتویات آن بر روی خود نشود. پریز‌های برق دور از دسترس کودکان باشد و بر روی آن‌ها از محافظ پلاستیکی استفاده کنید. وسایل فلزی مانند میخ و سنجاق و ... را در نزدیک پریز‌های برق قرار ندهید.

سیم برق وسایلی مانند سشوار و شارژر موبایل باید از دسترس کودکان دور بوده و حتماً از برق خارج شوند. جویدن سیم برق توسط کودکان علت شایع برق‌گرفتگی در کودکان زیر دو سال در منازل است.

بنابر اعلام دانشگاه علوم پزشکی تهران، برای کمک به فردی که دچار برق‌گرفتگی شده، هرگز به وی دست نزنید، بلکه توسط وسایل چوبی و یا پلاستیکی جریان برق را قطع کنید.