مهاجران کرد قربانیان نژادپرستی در پاریس ۲۰۲۲

۱۰ سال پس از آنکه سه فرانسوی کردتبار در شهر پاریس به قتل رسیدند، یک خیابان آن‌سو‌تر از محل آن فاجعه مردی ۶۹ ساله به سوی سه شهروند کردتبار دیگر این کشور آتش گشود تا جهان بار دیگر شاهد تراژدی ترور و آزار مهاجران باشد. دادستان پاریس می‌گوید یک مرد ۶۹ ساله فرانسوی روز جمعه به مرکز فرهنگی «احمد کایا» متعلق به کرد‌ها و یک سالن آرایش رفته و به روی حاضران آتش گشود تا سه نفر کشته و سه نفر مجروح شوند.

به گزارش اعتماد، این تیراندازی‌ها که پیش از ظهر به وقت محلی انجام گرفت، وحشت بسیاری را در منطقه ۱۰ پاریس که منطقه‌ای پرجمعیت است و مغازه‌ها و رستوران‌های زیادی در آن وجود دارد، باعث شد. این آرایشگاه نیز متعلق به کرد‌های مقیم پاریس بوده است. به گفته دادستان، از میان سه نفری که در این حادثه مجروح شده‌اند یک نفر در بخش مراقبت‌های ویژه بستری است و دو نفر نیز جراحات جدی و سختی داشته‌اند که پزشکان در تلاش برای نجات آن‌ها هستند. فرد مهاجم نیز از ناحیه صورت زخمی شده است.

خبرگزاری فرانسه به نقل از شاهدان عینی نوشته است که فرد مهاجم «عمدا» مرکز فرهنگی کرد‌ها را به عنوان هدف انتخاب کرده و پس از تیراندازی در آنجا به سالن آرایشی در همسایگی مرکز فرهنگی رفته و پس از آن از سوی پلیس دستگیر شده است. رومین، کارگر رستورانی در همان نزدیکی می‌گوید: «ما یک مرد مسن و سفیدپوست را دیدیم که وارد مرکز فرهنگی کرد‌ها شد و چند ثانیه بعد صدای شلیک گلوله آمد. او سپس به سرعت از آنجا خارج شده و به آرایشگاهی رفت که در کنار ساختمان مرکز فرهنگی کرد‌ها قرار دارد.»

الکساندر، شاهدی که چند متر آن سو‌تر از محل حادثه در یک کافه نشسته بود ماجرا را این‌گونه در گفتگو با میدل‌ایست‌آی روایت می‌کند: «ما اصل موضوع را ندیدیم، اما دقیقا پس از پایان تیراندازی به محل حادثه شتافتیم و در آرایشگاه دیدیم دو نفر زخمی به روی زمین افتاده‌اند. در آن لحظه چند نفر، فرد تیرانداز را تعقیب می‌کردند و ما او را دیدیم که مردی مسن بود.» اسلحه‌ای که وی در این تیراندازی استفاده کرد یک کلت «بسیار کارکرده»‌ام ۱۹۱۱ از سلاح‌های سازمانی نیرو‌های مسلح امریکا که تا اواسط دهه ۹۰ میلادی استفاده می‌شد. الکساندر کوربارد، شهردار منطقه ۱۰ پاریس اعلام کرده فرد مهاجم، زخمی و اکنون در بیمارستان بستری است.

انگیزه این حمله چه بود؟

براساس داده‌هایی که پلیس فرانسه در اختیار رسانه‌ها قرار داده، فرد مهاجم که یک مرد ۶۹ ساله و سفیدپوست است، در گذشته راننده قطار بوده. در پرونده او دو بار اقدام برای قتل دیگران - یک بار در سال ۲۰۱۶ و یک بار در سال ۲۰۲۱ - ثبت شده است.

خبرگزاری فرانسه گزارش داده او در ۸ دسامبر سال ۲۰۲۱، با چاقو به دست‌کم دو فرد مهاجر حمله کرده و تلاش کرده آن‌ها را به قتل برساند. در پی این حمله، او به اتهام خشونت مسلحانه از پیش برنامه‌ریزی شده با انگیزه نژادپرستانه بازداشت و به زندان محکوم شد.

دادستان پاریس گفته این فرد به تازگی از زندان آزاد شده بود. دادستان پاریس تاکید کرده «بررسی انگیزه‌های نژادپرستانه» بخش مهمی از تحقیقات پلیس فرانسه درباره این حمله را تشکیل خواهد داد و افزوده است که درباره این مساله از شاهدان و کسانی که از ماجرا آگاهی دارند هم سوال خواهد شد. چپ‎گرایان در فرانسه، این حمله را به هواداران جریان راست افراطی در این کشور منتسب می‌کنند.

ماتیلدا پانوت، از رهبران پارلمانی حزب چپ‌گرای فرانسه تسلیم ناپذیر روز گذشته انگشت اتهام را به سوی احزاب راست افراطی نشانه گرفت و گفت که این حمله قطعا یک «حمله نژادپرستانه» بوده است. جرالد دارونین، وزیر کشور فرانسه هم می‌گوید، این مرد ۶۹ ساله به وضوح به دنبال هدف قرار دادن خارجی‌ها بوده است، اما مشخص نیست که او عمدا این مرکز فرهنگی کرد‌ها را هدف قرار داده باشد.

یک وکیل مرکز فرهنگی «احمد کایا» هم به رویترز گفته است هر سه قربانی این حمله مسلحانه کرد بودند. مقام‌های فرانسوی تاکید دارند «هنوز هیچ نشانه‌ای از عضویت یا همکاری مهاجم با گروهی افراطی یا خطرناک وجود ندارد.» در سال ۲۰۱۳ جسد سه زن فعال کرد - از جمله سکینه جانسیز، یکی از موسسان حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) - در پاریس در حالی پیدا شد که با شلیک گلوله کشته شده بودند. یک شهروند ترکیه‌ای فرانسه به دست داشتن در این قتل‌ها متهم شد، اما برخی به ردپای سرویس امنیتی ترکیه نیز اشاره کردند.

چه کسانی در این حمله کشته شدند؟

آگیت پولار از کرد‌های فعال در فرانسه می‌گوید «امینه کارا» یکی از کشته‌شدگان این حادثه «رهبر جنبش زنان کرد در فرانسه» بود ولی درخواست او برای پناهندگی سیاسی در فرانسه رد شده بود. دو نفر قربانی دیگر عبدالرحمن قزل و میر پرور نام داشتند که یکی پناهنده سیاسی و دیگری هنرمند بود.

همدردی مکرون

رییس‌جمهور فرانسه به دنبال حمله مسلحانه به مرکز فرهنگی «احمد کایا» متعلق به جامعه کرد‌های مقیم پاریس که سه کشته بر جای گذاشت، در توییتی نوشت، کرد‌های فرانسه هدف یک حمله «شنیع» قرار گرفته‌اند. امانوئل ماکرون نوشته است: «کرد‌های فرانسه در قلب پاریس هدف یک حمله شنیع قرار گرفتند. با قربانیان، مجروحان و خانواده‌ها و عزیزان‌شان ابراز همدردی می‌کنم.» این همدردی در شرایطی صورت گرفته است که بسیاری از فعالان سیاسی مرکزگرا یا چپ‌گرا در فرانسه به دلیل سپردن وزارت کشور به یک فرد با تفکراتی نزدیک به جریان راست افراطی از مکرون انتقاد می‌کنند و می‌گویند دولت هم در این اقدامات مهاجرستیزانه شریک است.

اعتراضات کرد‌ها

کرد‌های مقیم پاریس معتقدند این حمله یک حمله عمدی به شهروندان کرد بوده است. ساعاتی پس از دستگیری ضارب، تعدادی از کرد‌های پاریس در محل حادثه تجمع کرده و طبق گزارش پلیس، میز رستوران‌ها و سطل‌های زباله را به خیابان آوردند.

روز جمعه چند ساعت پس از این حمله مسلحانه ژرالد دارمنن، وزیر کشور فرانسه خود را به محل حادثه رساند. همزمان معترضان کرد با پرتاب اشیا با پلیس درگیر شدند و پلیس نیز برای متفرق کردن آن‌ها از گاز اشک‌آور استفاده کرد. اعضای جامعه کردنشین فرانسه می‌گویند که اخیرا از پلیس فرانسه هشدار‌هایی مبنی بر احتمال وقوع حمله به آن‌ها دریافت کرده‌اند.

تظاهرات‌کنندگان کرد در تجمع خود از آزادی او انتقاد کردند و یکی از آن‌ها گفت: واضح است که کرد‌ها هدف این حمله بوده‌اند. اینجا مانند سفارت کرد‌ها در پاریس است، مکانی برای برگزاری رویداد‌های فرهنگی، بحث‌های سیاسی، کمک به مهاجران و مکانی برای تمامی کرد‌ها کنار هم.

مراد رونی که از فعالان کردزبان پاریس است، ادامه داد: بعد از این حمله، ما به هیچ‌وجه در پاریس احساس امنیت نداریم. احساس می‌کنیم که نظام قضایی فرانسه از ما محافظت نمی‌کند. برخی از تجمع‌کنندگان هم فریاد «اردوغان تروریست» سر داده و به رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری ترکیه اشاره کردند. اعتراضات روز شنبه نیز ادامه یافت. یورونیوز نوشته است تجمع روز شنبه در پاریس با به آتش کشیدن اشیا و همچون واژگون کردن یک خودرو همراه بود و به خشونت کشیده شد.

درخواست رهبران اقلیم کردستان از کرد‌ها

اقلیم کردستان در بیانیه‌ای که روز شنبه منتشر شد خواهان حفظ آرامش کرد‌ها شده است. در بیانیه رسمی کابینه دولت کردستان عراق آمده: «حمله به شهروندان کرد در پاریس را به‌شدت محکوم می‌کنیم و به خانواده‌های قربان تسلیت می‌گوییم و برای مجروحان آرزوی شفای عاجل می‌کنیم.» در این بیانیه از کرد‌های ساکن اروپا خواسته شده که آرامش خود را حفظ و خویشتنداری کنند. دولت کردستان عراق تاکید کرده که به نهاد‌های دولتی فرانسه و دستگاه قضایی این کشور در اتخاذ تدابیر لازم برای حفاظت از شهروندان کرد و برخورد با مهاجمان و دست‌اندرکاران این حمله اعتماد کامل دارد.