کشف طراحی‌های اسرارآمیز در یک کتاب ۱۲۰۰ساله

محققان خطوط ناخوانا و طراحی‌های جالبی را کشف کرده‌اند که ۱۲۰۰ سال پیش احتمالاً توسط زنی از طبقه‌ی اشراف روی یک نسخه‌ی خطیِ قرون‌وسطایی ثبت شده است.

به گزارش فرادید، محققان نوشته‌ها و طرح‌های اسرارآمیزی را کشف کرده‌اند که بیش از ۱۲۰۰ سال پیش روی یک نسخه‌ی خطی قرون‌وسطایی ثبت شده است. این علامت‌گذاری‌های پنهان که بدون جوهر حک شده‌اند، در برگه‌های یک کتاب قرون وسطایی در کتابخانه‌ی دانشگاه آکسفورد در انگلستان پیدا شده‌اند.

محققان عقیده دارند این نقوش اثر یک زن تحصیلکرده از طبقه بالای جامعه و متعلق به زمانی است که تنها طبقه‌ی اشراف سوادِ خواندن و نوشتن داشتند. بسیاری از این خطوط شامل نام زنانه‌ی قدیمی ایدبِرگ (Eadburg) می‌شود که محققان تصور می‌کنند هویت فردی است که خطوط و طرح‌ها را کشیده است.معنای طرح‌هایِ تقریباً نامعلومِ صفحات مشخص نیست، اما در یک مورد، این طرح‌ها فردی را به تصویر کشیده‌اند که دستانش را به سمت فرد دیگری که یک دستش را بالا برده، دراز می‌کند طوری که انگار می‌خواهد جلوی او را بگیرد. به عقیده‌ی محققان، ایدبِرگ نامش را به این دلیل نوشته است که بر عبارات خاصی از متنِ کتاب (نسخه‌ی لاتینِ «اعمال رسولان» که در جنوب انگلستان بین ۷۰۰ و ۷۵۰ پس از میلاد تهیه شد) تاکید کند.

جِسیکا هاجکینسون؛ دانشجوی دکترای تاریخِ دانشگاه لِستِر که این دست‌نوشته‌ها و طرح‌ها را یافته است به لایوسایِنس گفته است: «ما هم‌اکنون در پنج برگِ مختلفِ این نسخه‌ی خطی، پنج جا نام کامل ایدبِرگ را شناسایی کرده‌ایم. اَشکال خلاصه‌شده‌ی دیگرِ این نام از جمله E، EAD و EADB در حاشیه‌های این برگ‌ها و ۱۰ برگ دیگر تا به حال پیدا شده‌اند.»

هاجکینسون حین مطالعه‌ی این نسخه‌ی دست‌نویسِ کمیاب در کتابخانه‌ی وِستون که بخشی از کتابخانه‌های بادلیان در دانشگاه آکسفورداست، نام ایدبِرگ را دید که قبل از آن علامت صلیب (یا جمع) بود.

سپس این نسخه با فناوری تصویربرداریِ توسعه‌یافته توسط پروژه‌ی آنالیز و ثبت میراث فرهنگی در آکسفورد (ARCHiOX) و با همکاری بنیاد فاکتوم (یک گروه غیرانتفاعی مستقر در اسپانیا با هدف حفظ آثارهنری قدیمی با فناوری دیجیتال) بررسی شد. هزینه‌ی این پروژه از سوی ائتلاف هلن هاملین در انگلستان پرداخت شد.

محققان راز واژگان و طرح‌های اسرارآمیز روی این نسخه‌ی دست‌نویس کمیاب را با استفاده از روشی به نام ضبط فوتومِتریک استریو فاش کردند. در این روش، نسخه‌ی دست‌نویس تحت شرایط نوری مختلف بررسی شد تا یک مدل ۳ بعدی از سطح آن ساخته شود. این روش می‌تواند علامت‌گذاری‌هایی را هویدا کند که عمق‌شان یک-پنجمِ عرض یک تاری موی انسان است. این تحلیل، پرده از راز طرح‌های سنجیده‌ای برداشت که ایدبِرگِ مرموز از خود به جای گذاشته است.

به گفته‌ی هاجکینسون، چنین علامت‌گذاری‌هایِ بدون جوهری که «قلم سوزنی» نامیده می‌شوند در نسخه‌های دست‌نویس دیگری هم پیدا شده‌اند، اما معمولاً متشکل از علائمِ ضربدرِ ساده‌ای هستند که بر بخش‌هایی از متن تاکید می‌کنند. اما اضافاتِ ایدبِرگ به این نسخه‌ی دست‌نویس «غیرعادی و هیجان‌انگیز» است و شامل تکرار نام یک زن و یک سری طراحی‌های خیره‌کننده می‌شود. امکان دانستنِ اینکه آیا خودِ ایدبِرگ این نقوش و خطوط اسرارآمیز را کشیده وجود ندارد، اما محتمل‌ترین سناریو همین است. هاجکینسون می‌گوید: «در حال حاضر پاسخِ این سوال را به طور قطع نمی‌دانیم. من برای درکِ بهترِ معنا و اهمیت این خطوط و نقوش، نسخه‌های دست‌نویس را آنالیز خواهم کرد.»

روی صفحه‌ای نزدیک به پشتِ کتاب، یک دعایِ دست‌نویس از نقطه‌نظر یک زن نوشته شده: «معنایش این است که این کتاب مدت کوتاهی پس از اتمام، توسط یک زن یا گروهی از زنان استفاده می‌شده. هاجکینسون عقیده دارد این خطوط و نقوش بر قسمت‌های الهام‌بخشِ کتاب تاکید دارند. «این خطوط و نقوش به صورت آگاهانه و عمدی توسط خواننده‌ای که سرگرم خواندن کتاب بوده خلق شدند. بعید است صرفاً خط‌خطی یا نقاشی باشند.»

هاجکینسون امیدوار است اطلاعات بیشتری درباره‌ی این نوشته‌ها و طرح‌های اسرارآمیز، حتی هویتِ واقعی ایدبِرگ به دست آورد. یک نامزد احتمالی، زنی به اسم ایدبِرگ است که به عنوان سرپرست صومعه‌ی زنان در اواسط قرم هشتم خدمت می‌کرد، اما حداقل هشت نامزد دیگر هم وجود دارند.

گام‌های بعدی تحقیقِ من، مطالعه‌ی بیشترِ نسخه‌های دست‌نویس است، فکر کردن به اهمیتِ جایِ قرار گرفتنِ آن‌ها در نسخه‌ی خطی و ارتباطشان با خود متن اصلی. امیدوارم این تحقیق بتواند اطلاعات ما را درباره‌ی معنای نوشته‌ها، اینکه چه کسی آن‌ها را نوشته و دلیل این کار چه بوده، بیشتر کند.