فیلم مستند «سرزمین خیالی من» (My Imaginary Country) روایتی از اعتراضات گستردۀ سال ۲۰۱۹ در کشور شیلی است؛ اعتراضاتی که به خاطر گرانی بلیط مترو در شهر سانتیاگو آغاز شد و به تدریج سراسر کشور را فرا گرفت.
پاتریسیو گوسمان کارگردان و مستندساز اهل شیلی است که سالهاست دغدغههای سیاسی خود را در قالب فیلم و مستند به تصویر میکشد. از کودتای سال ۱۹۷۳ که منجر به سرنگونی دولت سالوادور آلنده شد، گوسمان در آثار متعددی مثل «نبرد شیلی» و «سلسلهجبال رویا»، وقایع تاسفبار و تکاندهندۀ دوران حکومت ژنرال پینوشه و رویدادهای دیگر در عرصۀ سیاست شیلی را با نگاهی دقیق و موشکافانه به مخاطب نشان داده است.
به گزارش فرارو به نقل از فرادید، مستند تازۀ او با عنوان «سرزمین خیالی من» دربارۀ یک اتفاق خیلی تازهتر در تاریخ پرماجرای شیلی است. در سال ۲۰۱۹ بعد از گران شدن بلیط مترو در شهر سانتیاگو، موجی از اعتراضات آغاز شد که دامنۀ آن کل کشور را فرا گرفت و رفته رفته به تلاشی برای کنار گذاشتن دولت سباستین پینرا تبدیل شد. در جریان همین اعتراضات بود که بزرگترین تظاهرات تاریخ شیلی با حضور حدود یک و نیم میلیون نفر در شهر سانتیاگو برگزار شد.
گوسمان در جریان این اعتراضات دوربین خودش را به دل ماجرا برده و روند تحولات را با خوشبینی و هیجان دنبال میکند. چیزی که برای گوسمان هم جالب است و هم به نوعی سردرگمکننده این است که بر خلاف جنبشها و شورشهایی که در زمان جوانی او اتفاق میافتاد، مردمی که امروز به خیابان میآیند دیگر نه به هیچ ایدئولوژی خاصی چسبیدهاند و نه دنبالهروی رهبران خاصی هستند. از نظر گوسمان با وجود همۀ شباهتهایی که بین این اعتراضات و جنبشهای قبلی وجود دارد، اما در نهایت این کاملا یک چیز تازه است.
گوسمان این سردرگمی و پرسش را در سراسر فیلم به نمایش میگذارد. وقتی او دوربینش را با پهپاد به پرواز درمیآورد تا از موج جمعیت حاضر در خیابان تصویر بگیرد، انگار دارد در این سیل جمعیت به دنبال یک رهبر میگردد؛ چیزی که ظاهرا در کار نیست.
حال و هوای فیلم بسیار پرانرژی است و اعتراضات مردمی را از لحاظ شور و هیجانی که در آن هست مانند یک جور جشن و شادمانی نشان میدهد. مردم در میادین سانتیاگو مثل یک ارتش متحد آواز میخوانند، میرقصند و شعار میدهند.
ساختار فیلم علاوه بر تصاویر تظاهرات، شامل مصاحبه با مردم و همینطور تصاویر ضبط شدۀ قدیمی از جنبشهای اعتراضی سالهای قبل است. به این وسیله گوسمان تلاش میکند تا ریشههای تضاد و نابرابری در شیلی را نشان بدهد و اعتراضات گذشته و حال را به هم پیوند بزند.
گوسمان در این مستند نشان میدهد که چطور دغدغههای مختلف اقتصادی، سیاسی و حتی جنسیتی در اعتراضات به هم پیوند خوردهاند. زنان نقش مهمی در تظاهرات دارند و علیه خشونتهای جنسی پلیس شعار میدهند.
مستند «سرزمین خیالی من» تصویر مردمی است که زخم گذشته هنوز روی بدنشان تازه است، اما با شور و امید به دنبال پشت سر گذاشتن گذشته و تحقق بخشیدن به سرزمینی هستند که همیشه در خیالشان داشتهاند.
کارگردان: پاتریسیو گوسمان (Patricio Guzmán)
امتیاز منتقدان (راتن تومیتوز): %۹۱