حملات هوایی اسرائیل چه بر سر فرودگاه‌های سوریه می‌آورد؟ / ارتباط حملات با توافق هسته‌ای ایران

فرارو- باند فرودگاه بین المللی دمشق که به تازگی آسفالت شده بود پس از حمله موشکی اسرائیل در ماه ژوئن به سختی به دلیل تعمیرات طولانی از فعالیت منع شده بود. پس از آن، کارکنان تعمیر و نگهداری برای ماموریت جدید در حلب جایی که باند فرودگاه دیگری آسیب دیده بود اعزام شدند. برای سومین بار در سه ماه گذشته، فرودگاهی در سوریه هدف حملات شبانه اسرائیل قرار گرفت و از کار افتاد. این تشدید تنش آشکاری است که پیش‌تر نظیر آن دیده نشده بود.

به گزارش فرارو به نقل از میدل ایست آی؛ اسرائیل از سال ۲۰۱۱ میلادی به این سو صد‌ها حمله هوایی در سوریه انجام داده که نیرو‌های دولتی سوریه، نیرو‌های نیابتی مورد حمایت ایران و اعضای حزب الله لبنان را هدف قرار داده است. با این وجود، هدف قرار دادن فرودگاه‌ها و فلج کردن بخش هوانوردی سوریه یکی از تازه‌ترین عناصر سیاست اسرائیل در قبال سوریه بوده است.

اکنون وضعیت به گونه‌ای شده که اسرائیل به فاصله چند روز حملات مکرری را علیه اهداف غیر نظامی که پیش‌تر هدف قرار داده انجام می‌دهد. کارکنان فرودگاه بین المللی حلب پس از حمله ۳۱ آگوست پیش از حمله دیگری در ۶ سپتامبر حمله‌ای که برای دومین بار ظرف مدت یک هفته رخ داد در حال تعمیر فرودگاه بین المللی حلب بودند.

حملات مداوم اسرائیل

از آنجایی که فرودگاه حلب به طور مکرر در هفته‌های اخیر امکان فعالیت نداشت نگرانی‌های فزاینده‌ای وجود دارد مبنی بر آن که این تاسیسات ممکن است برای مدت قابل توجهی از دسترس خارج شود و صنعت هوانوردی تحت فشار سوریه را بیش از پیش محدود سازد.

یکی از کارکنان بخش زمینی فرودگاه حلب که نخواسته نام اش فاش شود به "میدل ایست آی" می‌گوید که انتظار می‌رود حملات بیش تری صورت گیرد. این دومین بار ظرف مدت یک هفته است که اسرائیل باند و فرودگاه را در سوریه بمباران می‌کند. این منبع ناشناس می‌گوید:"اکنون واضح است که این حملات برای مدت زمان معینی ادامه خواهند یافت این امری عادی نبوده که تا این اندازه به فرودگاه‌ها حمله صورت گیرد".

او می‌افزاید: "به نظر می‌رسد در این دوره شاهد تغییراتی باشیم. این یک فرودگاه غیرنظامی با مسافر و هواپیما‌های غیرنظامی است. وقتی آنان به یک هواپیما حمله کنند و صد‌ها غیرنظامی را به قتل برسانند چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ چه کسی در این لحظه در جهان اهمیت می‌دهد؟ اسرائیلی‌ها متوقف نمی‌شوند و اوضاع خطرناک‌تر می‌شود آنان نگران جان غیر نظامیان نیستند".

اسرائیل در حملات انجام شده در تاریخ ۳۱ آگوست هر دو فرودگاه حلب و دمشق را به طور همزمان هدف قرار داد. در دمشق، خسارات شامل یک ایستگاه کمک ناوبری حیاتی و یک دستگاه اندازه گیری مسافت و هم چنین سایر تجهیزات و امکانات بود.

گروه دیده بان حقوق بشر سوریه مستقر در بریتانیا که به شبکه‌ای از منابع میدانی متکی است مدعی شده که اسرائیل انباری در فرودگاه که متعلق به نیرو‌های نیابتی تحت حمایت ایران بوده را هدف قرار داده است. این گروه افزوده است در هر صورت فناوری مورد استفاده برای هوانوردی عمومی ظاهرً به طور مستقیم برای جلوگیری از استفاده از فرودگاه مورد حمله قرار گرفت است.

روز چهارشنبه کمیسیون سوریه سازمان ملل متحد اعلام کرد که حملات اسرائیل به فرودگاه دمشق در ماه ژوئن ارسال کمک‌های بشردوستانه را به مدت دو هفته غیر ممکن ساخته است. در حلب، تعمیرات تا حدودی آسان‌تر بود. "باسم منصور" مدیر کل هوانوردی غیرنظامی در سوریه فاش ساخت که کار برای از سرگیری خدمات ناوبری به سرعت پس از حمله ۳۱ آگوست به پایان رسید.

پدافند هوایی پیر سوریه به حملات اسرائیل پاسخ داد، اما طبق معمول بی فایده بود. در شرایطی که روسیه، متحد نزدیک دولت سوریه در جنگ اوکراین گرفتار شده ظرفیت دفاعی سوریه در وضعیت بدتری قرار گرفته چرا که قرار است سامانه پدافند هوایی فعال اس -۳۰۰ روسی در سوریه که اکنون تحت کنترل دولت سوریه است از آن کشور به دریای سیاه انتقال یابد جایی که همزمان با جنگ اوکراین برای روسیه اولویت بیش تری دارد.

"کمال علم" از اعضای اندیشکده شورای آتلانتیک معتقد است که اسرائیل در واکنش به تغییری منطقه‌ای حجم حملات خود را افزایش داده است.

او می‌گوید:" اسرائیل بی امان به ایران در سوریه حمله می‌کند بدون آن که درک کند که چنین اقداماتی ایران را مهار نخواهد کرد. تنش‌ها بین روسیه و اسرائیل نیز در نتیجه این امر و هم چنین اختلافات در اوکراین بالا گرفته است. به زودی نقطه عطفی رخ خواهد داد به ویژه با آسیب دیدن غیر نظامیان و ادامه حملات به فرودگاه‌های دمشق و حلب این امر محتمل‌تر خواهد بود. اسرائیل از توافق هسته‌ای بالقوه ایران ناامید است و امارات و عربستان سعودی نیز در تلاش برای نزدیک شدن به تهران هستند. این امر اسرائیل را ناامیدتر خواهد ساخت، اما به چه قیمتی"؟

تغییر در استراتژی

اگرچه مقام‌های سوریه مدت هاست که به حملات اسرائیل عادت کرده اند با این وجود، هدف قرار دادن زیرساخت‌های کلیدی محکومیت شدیدی را به دنبال داشته و وزارت خارجه سوریه اقدام اخیر اسرائیل را مصداق جنایت جنگی دانسته است.

در بیانیه آن وزارتخانه آمده است: "نیرو‌های اشغالگر اسرائیل تاسیسات عمومی تجاری و غیرنظامی یا بنادر هوایی و دریایی در سوریه را هدف قرار داده اند و کشتیرانی، حمل و نقل هوایی و دریایی تجاری و غیرنظامی و هم چنین جان و امنیت غیر نظامیان را به خطر انداخته اند".

در این بیانیه با اذعان به شدت حملات اسرائیل آمده است: "سوریه به سازمان ملل متحد یادآوری می‌کند که (اسرائیل) امروز هیچ ابایی از گسترش حملات مکرر خود به مناطق مختلف خاک سوریه و به خطر انداختن عمدی فرودگاه‌ها و هواپیما‌های غیرنظامی سوریه در حریم هوایی سوریه ندارد".

"مِزاحم السلوم" کارشناس امور امنیتی در سوریه معتقد است که تغییر مهمی در استراتژی صورت گرفته که منجر به اقدامات اخیر اسرائیل شده است. یک تغییر راهبردی در نحوه هدف قرار دادن تاسیسات مرتبط با ایران توسط اسرائیل به نحوی که به زیرساخت‌های مرکزی در سوریه حمله می‌کند رخ داده است.

او به "میدل ایست آی" می‌گوید: "این تا حدی به توافق هسته‌ای ایران مرتبط است و هم چنین نشانه‌ای از افزایش ناامیدی اسرائیل می‌باشد. از نظر فرودگاه ها، حملات اسرائیل قدرتمند و مداوم هستند. فرودگاه‌ها زیرساخت اساسی در سوریه هستند. تمام پدافند ضد هوایی سوریه که در مقابله با این حملات شرکت می‌کنند پس از فعال سازی مورد حمله قرار می‌گیرند".

او پیش بینی می‌کند که حملات اسرائیل علیه فرودگاه‌های سوریه تنها آغاز مرحله جدیدی از تشدید تنش هستند.

او می‌افزاید: "با قضاوت بر اساس افزایش حملات قبلی که در آخرین حملات در حلب شاهد آن هستیم فرودگاه‌ها احتمالا برای آینده قابل پیش بینی به عنوان اهداف حملات هوایی باقی خواهند ماند. اسرائیلی‌ها به طور مستقیم هواپیما‌ها را هدف قرار دادند کاری که پیش‌تر انجام نداده بودند".

تحریم‌ها علیه خطوط هوایی سوریه لغو شد

علیرغم این که بخش هوانوردی سوریه در بحران به سر می‌برد تغییر مثبت قابل توجهی برای مقام‌های سوریه در ژوئیه مشاهده شد که تحریم‌های اروپا از شرکت هواپیمایی وابسته به دولت سوریه "چم وینگز" (Cham Wings) که متهم به کمک به قاچاق پناهجویان به اروپا بود برداشته شد. این ایرلاین هم چنین از سوی ایالات متحده به دلیل اتهامات مربوط به حمل تجهیزات نظامی و کارکنان تحریم شده است. مدیر روابط عمومی آن خط هوایی تصریح کرده که این تصمیم بدان معنا نیست که این ایرلاین اکنون می‌تواند پرواز‌های خود را به اروپا انجام دهد.

او افزوده است لغو تحریم‌ها به این شرکت اجازه می‌دهد تنها برای فعالیت در فرودگاه‌ها مجوز درخواست کند. او می‌گوید: "رفع تحریم‌های اعمال شده در تاریخ ۱۸ دسامبر سال گذشته در نتیجه اعتراض ما به تصمیم کشور‌های اتحادیه اروپا علیه این شرکت بود که قطعا تصمیمی ناعادلانه بوده است".

"دن استونسکو" فرستاده اتحادیه اروپا در دمشق به "میدل ایست آی" می‌گوید که مواردی وجود دارند که در آن تحریم‌ها قابل بازنگری هستند. او می‌افزاید: "تحریم‌ها ابزار مهمی برای ایجاد تغییر رفتار هستند. بر این اساس به تغییر رفتار پاسخ داده خواهد شد. تحریم‌های اتحادیه اروپا را می‌توان با توجه به شرایط مورد بازبینی قرار داد و احتمالا لغو خواهند شد همان طور که تصمیم در مورد چم وینگز نشان داد".