قطع برق و خاموشی‌های بیش‌تر در راه خواهد بود!

فرارو- افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سراسر جهان ویرانگر هستند.

به گزارش فرارو به نقل از فارین پالسی، در حالی که روسیه با تامین گاز اروپا به شدت بازی می‌کند این قاره به آینده نگران کننده انرژی خیره شده است. با این وجود، کشور‌های قاره اروپا در این نگرانی تنها نیستند. ماه هاست که قیمت‌های بالای گاز طبیعی و نفت در سراسر جهان روند و تاثیری ویرانگر برجای گذاشته و کارشناسان هشدار می‌دهند تا زمانی که جنگ در اوکراین ادامه دارد نقطه پایانی برای این وضعیت نمی‌توان متصور شد.

از اکوادور گرفته تا آفریقای جنوبی، کمبود سوخت و خاموشی کشور‌های وابسته به واردات را در آشفتگی اقتصادی فرو برده و دولت‌های ناامید را مجبور به تلاش برای یافتن راه حل ساخته است. در سریلانکا که پیش‌تر تحت بحران‌های فزاینده قرار گرفته بود کمبود شدید مقام‌های دولتی را مجبور کرده تا دستور کار از خانه را صادر کنند.

پاکستان برای کاهش فشار ناشی از قطعی‌های طولانی مدت برق به کوتاه کردن هفته کاری خود متوسل شده است در حالی که پاناما توسط تظاهرات بر سر افزایش قیمت‌ها تکان خورده است.

«جیسون بوردوف» کارشناس انرژی در دانشگاه کلمبیا می‌گوید: «ما در حال تجربه اولین بحران جهانی انرژی هستیم. اثرات امواج در سطح جهانی دیده می‌شوند و من فکر نمی‌کنم که ما هنوز بدترین وضعیت و شکل آن را دیده باشیم».

بازار‌ها پیش از حمله روسیه به اوکراین در نتیجه ترکیبی از شیوع کرونا، کُندی زنجیره تامین و شوک‌های آب و هوایی دچار انقباض شده بودند. این امر با کاهش صادرات گاز روسیه همراه شد که اروپا را مجبور کرد برای تامین منابع خود به نقاط دیگری روی آورد و قیمت‌ها را در بازار جهانی افزایش داد. اکنون همان طور که گرمای شدید ناشی از تغییرات آب و هوایی سوخت بیشتری به این آتش ایجاد شده می‌افزاید این چالش‌ها تنها تعمیق یافته اند.

«بوردوف» می‌گوید: «این تنها یک سیستم جهانی به هم پیوسته است. وقتی در یک مکان فشار وارد می‌کنید درد و اثر ناشی از آن در جای دیگری احساس می‌شود».

آخرین باری که جهان یک بحران فاجعه بار انرژی را تجربه کرد (البته تنها برای نفت) در دهه ۱۹۷۰ میلادی بود و اوپک تحریمی را اعمال کرده بود که موجی از شوک را بر صنعت نفت وارد کرد. «آنتوان هالف» کارشناس مرکز سیاست جهانی انرژی دانشگاه کلمبیا می‌گوید که آن بحران باعث تولد آژانس بین المللی انرژی (IEA) شد و کشور‌های صنعتی را به توسعه ذخایر استراتژیک برای آماده‌سازی برای اختلالات عرضه آتی سوق داد. با این وجود، بسیاری از اقتصاد‌های نوظهور و کشور‌هایی که دارای بدهی هستند چنین ضربه گیر مشابهی را ندارند و همین موضوع آن کشور‌ها را به راحتی در معرض هرگونه اختلال قرار می‌دهد.

«هالف» می‌گوید: «امروز ما گروه جدیدی از کشور‌ها داریم کشور‌های کوچک‌تری که به سرعت در حال توسعه هستند و انرژی بیش‌تری مصرف می‌کنند و این نشانه بزرگی است که توسعه اقتصادی آنان را بازتاب می‌دهد. با این وجود، این موضوع باعث شد که آنان در برابر خطرات اختلال بسیار آسیب پذیرتر شوند چرا که بخشی از شبکه ایمنی آژانس بین المللی انرژی نیستند».

پاکستان را در نظر بگیرید که برای کنار آمدن با قطع برق تلاش می‌کند یا اکوادور را در نظر بگیرید جایی که اعتراضات مرگبار به دلیل افزایش قیمت سوخت و هزینه‌ها کشور را در ماه ژوئن به بن بست نزدیک کرد. در هفته‌های اخیر، غنا و کامرون درگیر اعتراضات به قیمت و کمبود سوخت بوده اند. آرژانتین و پرو نیز همین طور هستند جایی که افزایش هزینه‌های انرژی باعث اعتصاب و تظاهرات شده است.

«بوردوف» می‌گوید: «فقیرترین کشور‌های جهان از نظر اقتصادی در حال حاضر با مشکل مواجه هستند در موقعیت‌های مالی ضعیفی قرار دارند و تنها برای تامین انرژی در حال مبارزه هستند. فکر می‌کنم خطر بدتر خاموشی و مشکل روشن نگه داشتن چراغ‌ها و فقدان برق را در بخش‌هایی از جهان که درآمد کمتری دارند و شبکه‌های برق پایداری ندارند مشاهده خواهیم کرد».

برخی از کشور‌ها در حال حاضر در تاریکی به سر می‌برند. آفریقای جنوبی که مطمئنا با کاهش بار بیگانه نیست در حالی که با یکی از بدترین بحران‌های انرژی خود دست و پنجه نرم می‌کند دچار خاموشی‌های ناگهانی شده است. کوبا نیز که پیش‌تر از قطعی برق گسترده رنج می‌برد به وضعیت مشابهی دچار شده است.

برای جلوگیری از دچار شدن به سرنوشت مشابه کشور‌های دیگر به زغال سنگ روی آورده اند. با تشدید بحران انرژی در ماه مه هند متعهد شد که معادن زغال سنگ را دوباره راه اندازی کند و تولید را افزایش دهد. در ژوئن، واردات زغال سنگ هند به رکورد بی‌سابقه‌ای رسید. «راج کومار سینگ» وزیر انرژی هند در ماه جاری هشدار داد و این کشور ممکن است برای مدت طولانی از زغال سنگ استفاده کند.

«هلیما کرافت» کارشناس انرژی در RBC Capital Markets می‌گوید: «این اختلالات بخشی از تصویر بزرگتر از چگونگی تهاجم روسیه به اوکراین است که بازار‌های کالا را متلاطم کرده و اقتصاد جهانی را متحول نموده است. علاوه بر انرژی این دو کشور بخش قابل توجهی از صادرات گندم جهان و نهاده‌های اصلی تولید کود را نیز به خود اختصاص می‌دهند که هر دو در طول جنگ کاهش یافته‌اند».

«کرافت» می‌افزاید: «این تنها داستانی درباره نفت یا گاز نیست. این داستانی درباره محصولات کلیدی کشاورزی و یک بحران بالقوه غذایی جهانی است. این وضعیت از نظر سیاسی بسیار خطرناک است، زیرا واقعا باعث بدبختی زیادی برای بسیاری از شهروندان می‌شود».

از آنجایی که کشور‌های اروپایی از عرضه نفت روسیه اجتناب ورزیدند چین و هند هر دو به سمت خرید ذخایر ارزان‌تر حرکت کردند و مسکو اکنون به بزرگترین تامین کننده پکن تبدیل شده است. با این وجود، مصرف بالای آنان بدان معنا نیست که چین و هند نیز خود در نتیجه بحران اقتصادی با ضرر‌های اقتصادی مواجه نخواهند شد: حتی با وجود کاهش قیمت انرژی عرضه شده از سوی روسیه هر دو کشور (چین و هند) برای سایر واردات انرژی خود بهای چشمگیری می‌پردازند.

«فرناندو فریرا» مدیر سرویس ریسک ژئوپولیتیک در گروه انرژی «راپیدان» می‌گوید: «در اینجا تاثیر مالی وجود دارد که به طور کامل با واردات نفت روسیه خنثی نمی‌شود حتی اگر با تخفیف شدید همراه باشد».

این بازار‌ها ممکن است در زمستان پیش رو با شوک دیگری مواجه شوند زمانی که مجموعه کاملی از اقدامات اروپایی برای هدف قرار دادن نفت روسیه قرار است آغاز شود. با این وجود، موانع زیادی بر سر راه وجود دارد.

«کرافت» می‌گوید: «ما می‌توانیم شاهد اختلال بیشتر در بازار انرژی و قیمت‌های بالاتر نفت در ماه دسامبر بسته به نحوه اجرای این تحریم‌ها باشیم». کارشناسان می‌گویند آینده این بحران عمیقا با طول مدت جنگ روسیه و اوکراین که هیچ نشانه‌ای از توقف را نشان نمی‌دهد در هم تنیده است. «فریرا» می‌گوید: «تا زمانی که این جنگ ادامه داشته باشد ما هیچ نشانه‌ای از خارج شدن از وضعیت فعلی نخواهیم دید».