نشانه‌های افسردگی پنهان در کودکان

یک روانشناس گفت: افسردگی در کودکان یکی از اختلال‌هایی است که معمولا به دلیل فرآیند رشد کودک به سختی قابل شناسایی است، اما اختلال در فعالیت‌های اجتماعی، یادگیری و بدخلقی از نشانه‌های آن می‌باشد.

به گزارش ایرنا، امروزه میزان افسردگی در کودکان و نوجوانان در حال افزایش است و شاید کمتر خانواده‌ای متوجه بروز این اختلال در کودکان خود باشد.

قطعا بی توجهی به درمان افسردگی کودکان تبعات جبران ناپذیری در بر دارد.

محدثه کشاورز روانشناس درباره این موضوع گفت:

معمولا افسردگی در کودکان در قالب‌های مختلف بروز پیدا می‌کند به عنوان مثال می‌توان در کودکی که انرژی و جنب و جوش لازم کودکی را ندارد، ساکت و منزوی است و در برخورد با افراد مختلف بیش از حد احساس خجالت می‌کند ریشه‌های افسردگی را پیدا کرد، اما همیشه افسردگی خود را با چهره غمگین نشان نمی‌دهد، گاهی ریشه‌های افسردگی را باید در بیش فعالی، خشونت و عصبانیت پیدا کرد.

فریاد با صدای بلند، گریه، نداشتن تمرکز، مشکلات گوارشی، فکر کردن به مرگ و همچنین تمایل به بازی‌های خشن رایانه‌ای از نشانه‌های مهم افسردگی در کودکان است که خانواده‌ها باید نسبت به آن توجه لازم را داشته باشند.

افسردگی در کودکان و نوجوانان دختر بیشتر است یا پسر؟

نمی‌توان به صورت مطلق گفت که افسردکی در کودکان پسر بیشتر است یا دختر، اما به طور کلی بر اساس مراجعات، میزان افسردگی در کودکان پسر بیشتر از کودکان دختر است، ولی میزان افسردگی در نوجوانان دختر شایع‌تر از نوجوانان پسر می‌باشد.

از طرفی اختلالات دو قطبی در نوجوانان در حال افزایش است که ریشه آن به افسردگی باز می‌گردد. معمولا نوجوانانی که دچار اختلالات دوقطبی هستند، با وسواس شدید، بیش فعالی، وسواس فکری و چنین اختلالاتی مواجه می‌شوند.

درخصوص پیشگیری و تشخیص افسردگی توضیح دهید؟

کودکانی که در سابقه خانوادگی خود با اختلال افسردگی مواجه هستند یا کودکان خانواده‌های پرجمعیت و کودکان و نوجوانانی که سوء مصرف الکل و مواد مخدر دارند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند بنابراین افسردگی می‌تواند ریشه داشته باشد.

با توجه به اینکه افسردگی در کودکان خیلی نهان نیست و جزو اختلالات پنهان است، خانواده‌ها باید توجه لازم را در بررسی رفتار‌های کودکان داشته باشند و در صورت مشکوک بودن به افسردگی در کودکان حتما برای درمان به پزشک ارجاع دهند.

هیچ آزمایش اختصاصی‌ای چه از نوع پزشکی و چه از نوع روانشناختی وجود ندارد که بتواند به طور واضح افسردگی را نشان دهد، اما با پرسشنامه‌ها و مشاوره‌ها می‌توان دریافت که کودک دارای اختلال است یا خیر.

در این راستا گزینه‌های درمانی موجود کدامند؟

درمان افسردگی کودکان کاملا مشابه درمان بزرگسالان و شامل روان درمانی یا مشاوره و دارو درمانی است، اما نقش خانواده و محیط کودک در فرایند درمان در مقایسه با بزرگسالان متفاوت است.

معمولا برای درمان افسردگی کودکان پیش از تجویز دارو‌های ضد افسردگی، مشاوره درمانی تجویز می‌شود.

مطالعات تا این لحظه نشان داده اند که ترکیب روان درمانی و دارو درمانی در درمان افسردگی بیشترین اثربخشی را دارد.

در بخشی از صحبت‌های خود در خصوص اختلال دو قطبی در کودکان صحبت کردید، در این خصوص نیز توضیح بفرمایید؟

اختلال دو قطبی که افسردگی شیدایی نام دارد، به این صورت است که فرد مبتلا به آن دارای نوسانات اختلالی بسیار شدید است. یعنی گاهی دارای افسردگی شدید بوده و گاهی در حالت شادمانی افراطی قرار دارد.

وسواس فکری و وسواس جسمی از عوارض افسردگی شیدایی است و یک نفر از هر ۱۰۰ نفر در طول زندگی، دچار اینگونه اختلال و افسردگی می‌شوند که معمولا شیوع آن بعد از سنین نوجوانی اتفاق می‌افتد.

در سنین بالاتر از ۴۰ سال نیز این اختلالات غیر معمول بوده که میزان شیوع آن در زنان و مردان به یک میزان است.

در خصوص درمان این بیماران هم توضیح دهید؟

کودکان مبتلا به اختلال دو قطبی معمولا با استفاده از روان درمانی و ترکیبی از دارو‌های مختلف نظیر یک داروی ضد افسردگی و یک داروی تثیبت کننده روان، درمان می‌شوند.

در این گونه اختلال، دارو‌های افسردگی باید با احتیاط مصرف شوند چرا که می‌توانند باعث بروز اختلالات جدی تری از جمله جنون شوند بنابراین مدیریت دارو‌های مورد استفاده یک کودک باید بخشی از برنامه مراقبتی او باشد و در این زمینه لازم و ضروری است که خانواده اهتمام داشته باشد.

همچنین این هشدار وجود دارد که دارو‌های ضد افسردگی ممکن است احتمال افکار و رفتار‌های مرتبط با خودکشی را در کودکان و نوجوانان مبتلا به افسردگی یا دیگر اختلالات روانشناختی افزایش دهند بنابراین درمان باید توسط یک پزشک و متخصص مجرب تجویز شود و کودک مدام مورد بررسی و تحت نظر قرار گیرد.