ازدواج صعود کرد؟

با شروع هفته ازدواج، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان، آماری درباره افزایش آن نسبت به سال گذشته ارائه کرده و از طرح‌هایی که برای ازدواج آسان تدارک دیده شده است، صحبت می‌کند.

به گزارش همشهری، از تسهیل در وام گرفتن جوانان تا راه‌اندازی سامانه ملی آموزش و مشاوره ازدواج و تدوین و صدور مجوز برای مراکز همسریابی و پویش‌هایی که قرار است در سطح شهر برگزار شود.

اما زوج‌های جوان چه مشکلاتی برای ازدواج در پیش‌روی خود دارند؟ آیا چنین طرح و برنامه‌هایی می‌توانند کمک‌کننده باشند؟ باید پیش از آغاز زندگی مشترک به چه مسائلی توجه کرد؟

۷۱ درصد رشد در پرداخت وام ازدواج

مهدی متقی‌فر، اعلام کرد که نرخ ازدواج در سال۱۴۰۰، ۱۲ هزار و ۲۰۳ مورد به نسبت سال قبل خود بیشتر ثبت شده است. در سال ۹۹ نرخ ازدواج ۵۵۶ هزار و ۷۲۷ مورد بوده و در سال ۱۴۰۰ این نرخ به ۵۶۸ هزار و ۹۳۰ مورد رسیده که به معنی رشد حدود ۲.۲ درصدی ازدواج در سال ۱۴۰۰ است.

او معتقد است که افزایش نرخ ازدواج به‌خاطر حذف تشریفات و مراسم اضافه برای زوج‌ها بوده است. اما یکی از تسهیلاتی که برای ازدواج جوانان در نظر گرفته شده، وام است. به‌گفته متقی‌فر، تسهیل پرداخت وام ازدواج نیاز به پیگیری و جریان‌سازی اساسی دارد و این پیگیری‌های متعدد درباره وام ازدواج باعث رشد قابل توجه پرداخت در ۳ ماهه اول ۱۴۰۱ نسبت به‌مدت مشابه آن در سال ۱۴۰۰ شده است.

او می‌گوید: «ضمانت وام ازدواج از مهم‌ترین معضلات جوانان است و بانک مرکزی باید در خصوص این حوزه فکری کند. سلیقه‌ای عمل کردن بانک‌ها باعث مشکلات متعددی برای جوانان شده است. مشخص نبودن سقف زمانی پرداخت وام ازدواج پس از ثبت‌نام برای ارجاع به شعبه، ازجمله مشکلات وام ازدواج است و برای زمان پرداخت وام به جوانان نیز مدتی مشخص نمی‌کنند. این نابسامانی باعث به هم خوردن زندگی ۲ جوان می‌شود. پیگیر این مشکل هستیم تا با کمک بانک مرکزی، راهکاری اندیشیده شود.»

۲۱۰ هزار فقره وام ازدواج از ابتدای سال‌جاری تا ۶ تیر ۱۴۰۱ به ارزش ۲۸۵ هزار و ۷۳۱ میلیارد ریال پرداخت شده است. ۱۷۵هزار فقره وام در مدت مشابه در سال قبل یعنی مبلغ ۱۴۹ هزار میلیارد ریال پرداخت شده بود. با این آمار ۷۱ درصد شاهد رشد در پرداخت وام ازدواج بوده‌ایم.

این در حالی است که چند روز پیش اعلام شد؛ وام ازدواج مشمول تبصره یک ماده ۱۸۶ قانون مالیات مستقیم نیست و بانک‌ها از ارسال استعلام مالیاتی برای متقاضیان خودداری کنند.

خانواده پیش از سامانه، نیازمند حل مسئله اقتصادی است

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان همچنین به مناسبت هفته ازدواج اعلام کرد که سامانه ملی آموزش و مشاوره ازدواج در دست راه‌اندازی است و وزارت جوانان به‌دنبال تدوین و صدور مجوز مراکز همسریابی است. براساس تبصره ماده ۳۷ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، معاونت امور جوانان می‌تواند با همکاری سازمان تبلیغات مجوز مراکز همسریابی را صادر کند که به‌نظر آیین‌نامه آن در حال تدوین و سامانه آن در حال راه‌اندازی است.

سامانه ملی آموزش و مشاوره ازدواج با محوریت آموزش پیش از ازدواج و مشاوره‌های تخصصی ازدواج و خانواده شروع به‌کار خواهد کرد. این طرح‌ها در راستای افزایش آمار ازدواج، اما تا چه میزان کارگر خواهد بود؟

عطاالله محمدی، روانشناس در این‌باره معتقد است: «تصمیم‌گیری برای ازدواج و تشکیل خانواده کمی دشوار است. این دشواری نیز از مشکلات اقتصادی و بیکاری جوانان نشات می‌گیرد، نه اینکه جوانان علاقه‌مند به ازدواج نباشند. استقلال مالی برای اداره خانواده امری مهم در شکل‌گیری و پایداری ازدواج خواهد بود. درست است که تشکیل خانواده در هر جامعه‌ای نیازمند مشاوره پیش از ازدواج و راهنمایی دارد، اما در ابتدا باید معضل تصمیم‌گیری برای ازدواج را حل کرد که حل مسئله بیکاری جوانان و مشکلات اقتصادی است.»

ازدواج مهم‌ترین تصمیم زندگی هر فرد

سالانه حدود ۵ هزار کارگاه آموزشی پیش از ازدواج در کشور برگزار می‌شود. مشاوره‌های رایگان در هفته ازدواج از دیگر برنامه‌های این هفته است و متقاضیان با مراجعه به ادارات کل در هر استان و شهرستان می‌توانند از خدمات مشاوره‌ای هفته ازدواج استفاده کنند. میز‌های تخصصی مشاوره نیز در اماکن عمومی مثل مترو و پارک‌ها در تابستان با همکاری شهرداری و مترو برپا می‌شود.

مهناز اسماعیلی، دکترای روانشناسی درباره این دست مشاوره‌ها می‌گوید: «ازدواج را باید مهم‌ترین تصمیم زندگی هر فرد دانست. به همین دلیل در مشاوره‌های پیش از ازدواج به زوج‌ها کمک می‌شود تا بتوانند انتخاب‌شان را با ملاک‌های واقع‌بینانه و منطقی‌تری ارزیابی کنند تا عملکرد موفقی در انتخاب همسر مناسب برای زندگی زناشویی و ثبات خانواده داشته باشند. پژوهش‌های زیادی در این زمینه انجام شده که نشان می‌دهد اختلالات روانی، عدم‌تفاهم زوج‌ها، پایین بودن سطح مهارت‌های زندگی، انتخاب نادرست اولیه و انتظارات غیرواقع بینانه از عوامل مهم طلاق‌های رسمی و عاطفی به شمار می‌رود که می‌توان با مراجعه به متخصصان و مشاوران از بحران طلاق جلوگیری کرد. استحکام یک کشور به استحکام خانواده‌هاست. در این راستا مشاوره قبل و پس از ازدواج می‌تواند به سلامت خانواده و ثبات جامعه کمک کند.».

اما در راستای برگزاری برنامه‌هایی در هفته ازدواج پویش‌هایی نیز راه‌اندازی شده که به شکل رسانه‌ای و با کمک از فضاسازی شهری دنبال می‌شود تا افراد تجربه‌های ازدواج آسان خود را منتقل کنند و براساس قرعه‌کشی جوایزی به این افراد داده شود.