دانشمندان اخیرا تصاویری از گیاهان کوچکی را منتشر کرده اند که در واقع اولین گیاهان رشد کرده در خاک ماه محسوب میشوند.
فرارو- در یک باغ کوچک و آزمایشگاهی، اولین دانههایی که در خاک قمری کاشته شده اند، جوانه زده اند. این محصول کوچک که در نمونههای خاک آورده شده توسط ماموریتهای آپولو کاشته شده است، امیدی را را زنده کرده که فضانوردان روزی بتوانند غذای خود را در خود ماه پرورش دهند.
به گزارش فرارو، محققان با اعلام این خبر، گزارش دادند گیاهانی که در گلدانهای خاک ماه قرار میگیرند کندتر رشد میکنند و نسبت به سایر گیاهانی که در مواد آتشفشانی زمین رشد میکنند ضعیفتر هستند. این یافته نشان میدهد که کشاورزی روی ماه بسیار بیشتر از خاکهای نامناسب زمین، نیاز به فناوری نوین دارد.
ریچارد بارکر، اختربوتانیست دانشگاه ویسکانسین-مدیسون که در این مطالعه شرکت نداشت، میگوید: «از زمانی که این نمونههای خاک ماه به زمین آورده شدند، گیاهشناسان بسیاری بودند که میخواستند بدانند اگر گیاهان را در آنها پرورش دهند، چه اتفاقی میافتد. همه میدانند که این نمونههای گرانبها قیمتناپذیر هستند، و بنابراین میتوان درک کرد که چرا ناسا تمایلی به انتشار خبرهای مربوط به آن و قرار دادن نمونههای خاک در اختیار دیگر کارشناسان نداشت.» اکنون، برنامههای آتی ناسا برای بازگرداندن فضانوردان به ماه به عنوان بخشی از برنامه آرتمیس، انگیزه جدیدی برای بررسی این نمونههای خاک گرانبها و کشف چگونگی پشتیبانی منابع ماه از ماموریتهای طولانی مدت ارائه کرده است.
خاک یا سنگی که ماه را میپوشاند اساساً بدترین کابوس برای کشاورزی در این قمر است. این خاک پر از تکههای تیز تیغی شکل از آهن فلزی است، نه از نوع اکسید شده که برای گیاهان مفید است. همچنین پر از خردههای شیشهای است که توسط سنگهای فضایی که به ماه برخورد کرده اند، ساخته شده است. از سوی دیگر، موادی مانند نیتروژن، فسفر یا خیلی چیزهای دیگر است که گیاهان برای رشد به آن نیاز دارند، در ماه نایاب است. بنابراین، اگرچه دانشمندان در ترغیب گیاهان به رشد در خاکهای شبیه سازی شده با خاک ماه بسیار خوب عمل کرده اند، اما هیچ کس نمیدانست که آیا گیاهان میتوانند ریشههای ظریف خود را در خاک واقعی رشد دهند یا خیر.
برای کشف این موضوع، سه نفر از محققان دانشگاه فلوریدا در گینزویل آزمایشاتی را با گیاه شاهی تال (Arabidopsis thaliana) انجام دادند. این گیاه از خانواده خردل است و میتواند به راحتی در یک توده کوچک از مواد رشد کند. این موضوع کلیدی بود، زیرا محققان فقط نمونه کمی از خاک ماه را در اختیار داشتند. این تیم بذرها را در گلدانهای کوچکی که هر کدام حدود یک گرم خاک را در خود جای میدادند، کاشتند. چهار گلدان با نمونههای خاک بازگردانده شده توسط آپولو ۱۱، چهار گلدان دیگر با نمونههای آپولو ۱۲ و چهار گلدان نهایی با نمونههای آپولو ۱۷ پر شد. ۱۶ گلدان دیگر نیز با مواد آتشفشانی زمینی که در آزمایشهای گذشته برای تقلید از خاک ماه استفاده میشد، پر شد. همه تحت لامپهای LED در آزمایشگاه رشد کردند و با ترکیبی از مواد مغذی آبیاری شدند.
آنا لیزا پل، زیست شناس مولکولی گیاهی، میگوید: «این یک تجربه شگفت انگیز بود، اینکه بتوانیم بگوییم که ما اولین موجودات زمینی را مشاهده میکنیم که در مواد فرازمینی رشد کرده اند، شگفت انگیز است.» گیاهان در تمام گلدانهای خاک قمری رشد کردند، اما هیچ کدام به اندازه گیاهانی که در مواد زمینی کشت شدند، رشد نکردند. با این همه دانشمندان میگویند این مطالعه میتواند به ما کمک کند تا شاید به نحوی بتوان ترکیبات خاک ماه را برای رشد بهتر گیاهان تغییر داد یا حتی خود ساختار ژنتیکی گیاه را دستکاری کرد. همچنین هنوز گیاهان دیگری در این زمینه آزمایش نشده اند. بارکر میگوید: «قبل از اینکه بشریت بتواند واقعاً به کشاورزی در ماه بپردازد، مراحل و بخشهای فناوری زیادی وجود دارد که باید توسعه یابد.»
منبع: sciencenews
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو