تهران؛ جولانگاه کلاغ‌هایِ پیر

مدیر عامل انجمن پرنده‌شناسی و پرنده‌نگری طرلان با اشاره به افزایش جمعیت کلاغ‌ها در پایتخت گفت: فقدان دشمن طبیعی و تأمین غذای کلاغ‌ها توسط مردم شهر موجب افزایش جمعیت کلاغ‌های پیر می‌شود که تبعات زیست محیطی به دنبال دارد.

به گزارش ایسنا، علیرضا هاشمی درباره آمار گونه‌های پرندگان در تهران اظهارکرد: با وجود انجام نشدن تحقیقات آماری درباره پرندگان تهران و نبود آمار دقیقی از جمعیت گونه‌های مختلف پرندگان، اما افزایش گونه‌های پرندگان طی ۱۰ سال اخیر در شهر تهران قابل چشم پوشی نیست. ما حدود ۲۵۰گونه پرنده در شهر تهران داریم، اما تخمین افزایش و کاهش هریک از آن‌ها دشواراست.

وی با اشاره به اینکه با گذشت زمان بعضی پرندگان جایگزین پرندگان دیگر شده‌اند، گفت: با وجود اینکه اطلاعات دقیقی از کاهش یا از بین رفتن پرندگان وجود ندارد، ولی می‌توان گفت که بعضی از پرندگان جایگزین پرندگان دیگر شده‌اند و وضعیت زیستی بهتری دارند. در گذشته در محله‌های قدیمی اطراف شهر تهران که کم‌تر محل سکونت انسان‌ها بود «یاکریم»‌های بیشتری زندگی می‌کردند، ولی امروزه جمعیت «قمری» بیشتر شده است و یاکریم کمتر. به طور مثال پدر بزرگان ما در ایام جوانی و کودکی در شهر تهران بلبل خرما ندیده بودند، ولی این گونه بعدا اضافه شده است.

هاشمی در ادامه درباره تاثیر آلودگی هوا بر پرندگان گفت: اگرچه درباره تاثیر آلودگی هوا بر پرندگان تحقیقات خاصی انجام نشده است، اما به نظر می‌رسد که ذرات معلق بر سلامت پرندگان همچون انسان‌ها و موجودات زنده دیگر تاثیرمخربی دارد. به عنوان نمونه سیستم تنفسی آن‌ها را دچار مشکل می‌کند.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به افزایش تعداد کلاغ‌ها در پایتخت افزود: طبق مشاهدات، تعداد کلاغ‌ها نسبت به قبل افزایش یافته است که فقدان دشمن طبیعی در شهر می‌تواند از مهم‌ترین دلایل این وضعیت باشد. در شرایط طبیعی در پی کاهش قدرت جسمی کلاغ‌ها به علت فقدان تغذیه کافی، پرندگان شکاری آن‌ها را شکار می‌کنند، اما در شهر تهران دشمنی برای کلاغ‌ها وجود ندارد.

وی افزود: وقتی پرندگان نتوانند در طبیعت غذای مورد نیاز خود را تأمین کنند، ضعیف می‌شوند و از بین می‌روند، ولی در تهران کلاغ وقتی پیر می‌شود، حتی اگر نتواند پرواز کند، می‌تواند از زباله‌ها تغذیه کند. به همین دلیل ما در پارک‌ها کلاغ‌های پیری را می‌بینیم که نمی‌توانند پرواز کنند و راه می‌روند، ولی کماکان زنده هستند، چون یا مردم به آن‌ها غذا می‌دهند و یا کلاغ‌ها به زباله‌ها و پسماند‌های غذایی دسترسی دارند و این اتفاقی است که باعث افزایش جمعیت کلاغ‌های پیر در تهران و تمام شهر‌های بزرگ می‌شود.

به گفته هاشمی هر تغییری در جمعیت جانداران می‌تواند تبعاتی را برای محیط زیست به دنبال داشه باشد. وقتی تعداد کلاغ‌ها و جانوران دیگر زیاد می‌شود، تعادل اکولوژیک به هم می‌خورد و بر زندگی دیگر جانداران هم تاثیر می‌گذارد.

هاشمی در ادامه به ذکر مثالی پرداخت و اظهار کرد: اگر تعداد بلبل‌ها در شهر تهران زیاد شود، آن‌ها شروع می‌کنند به اشغال لانه‌ها و منابع غذایی پرندگانی همچون گنجشک. این وضعیت اصلا خوب نخواهد بود. در صورت افزایش قیمت کلاغ‌ها، آن‌ها می‌توانند به جایگاه‌های لانه‌گزینی سایر پرندگان تعرض کنند و یا رقیب تغذیه آنان شوند بنابراین هرچیزی که از حد و اندازه معین خود بیشتر شود موجب تغییر کل سیستم اکولوژیک می‌شود.

این کارشناس محیط زیست با اشاره به اینکه آلودگی‌های دیگری هم به جزآلودگی هوا پرندگان را تهدید می‌کند، اظهارکرد: بر اساس تحقیقات انجام شده در شهر‌های پرجمعیت، آلودگی صوتی موجب ناموزونی آوای پرندگان می‌شود.

وی افزود: با توجه به تعداد پرندگان تهران اگر این آلودگی‌ها کاهش یابد، به‌طور قطع تهران برای پرندگان، انسان‌ها و سایر موجودات زنده مکان بهتری برای زندگی می‌شود.

این کارشناس محیط زیست با تاکید بر ضرورت انجام پژوهش درباره تاثیر آلودگی هوا بر پرندگان گفت: با انجام تحقیقات متوجه تاثیر هوای پاک بر افزایش جمعیت پرندگان می‌شویم.

هاشمی در پایان اظهارکرد: پرندگان و موجودات زنده شاخص‌های مناسبی در محیط زیست برای ارزیابی آینده ما هستند تا بدانیم که تا به امروز چه بر سر موجودات زنده آمده است و چه به روز ما خواهد آمد. اگر به پرندگان و موجودات زنده توجه نداشته باشیم، ناگهان غافلگیر و زمینگیر خواهیم شد.