بودجه پشت در‌های بسته بهارستان

مجلسی که به دنبال شفافیت بود و بر سر بودجه سال گذشته با حسن روحانی به چالش خورد، دیروز برای بررسی گزارش رئیس سازمان برنامه و بودجه جلسه غیرعلنی تشکیل داد. اما هیچ دلیلی برای غیرعلنی برگزارشدن آن ارائه نشده است. برخی تحلیل‌ها حاکی از این است که احتمال بحران کسری بودجه سال آینده علت این تصمیم بوده است.

به گزارش شرق؛ عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به اینکه برآورد ما این است که امسال بیش از ۵۰ درصد کسری بودجه داشته باشیم، گفته که دولت حتما باید برای پرداخت‌ها لایحه بیاورد و تعدیل کند و همچنین راهکار‌های جدیدی که می‌توان این کسری‌ها را جبران کرد و سازوکار جدید پیشنهاد دهد.

یک عضو دیگر مجلس هم پیش از برگزاری جلسه غیرعلنی گفته بود که قرار است مباحثی درخصوص قانون بودجه سال جاری و مواردی در زمینه کسری اعتبارات مورد بحث و بررسی قرار گیرد. اگرچه بحث‌های دیگری هم درباره این جلسه مطرح شده مانند اصرار بر لزوم تغییر ساختار بودجه‌بندی. علت غیرعلنی‌بودن جلسه هرچه بوده، اما مسئله این است که اصولگرایان، اصلاح‌طلبان و چهره‌های اعتدالی مجلس پیشین را متهم به عدم شفافیت کرده بودند و در داخل و بیرون مجلس جنجال فراوانی بر سر عدم تصویب طرح شفافیت آرای نمایندگان به راه انداختند.

حالا بعد از گذشت یک سال از آغاز مجلس فعلی خبری از این طرح نیست و حتی هفته پیش ادعا شده بود قرار است این هفته طرح شفافیت آرای نمایندگان در صحن مجلس طرح شود و در دستور کار منتشرشده این هفته مجلس هم اسم این طرح آمده بود. محمدصالح جوکار رئیس کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس ابراز امیدواری کرده بود که بررسی طرح شفافیت آرای نمایندگان خیلی سریع این هفته در صحن علنی مجلس صورت گیرد که هنوز خبری از آن نشده است.

«محمدرضا میرتاج‌الدینی» نایب‌رئیس کمیسیون برنامه و بودجه دیروز گفته که جلسه غیرعلنی مجلس با حضور «مسعود میرکاظمی» رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره بررسی مسائل اقتصادی و بودجه‌ای با حضور نمایندگان برگزار شد. قالیباف، رئیس مجلس بعد از برگزاری جلسه غیرعلنی صرفا به این گفته درباره جلسه اکتفا کرده است که: «همکاران بنده در کمیسیون‌های تخصصی نیز مطالبی را مطرح کردند و رئیس سازمان برنامه و بودجه گزارشی را به نمایندگان ارائه داشتند».

سیدنظام‌الدین موسوی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس هم گفته که در این جلسه وضعیت بودجه ۱۴۰۰ کل کشور بررسی و نقاط ضعف و قوت عملکرد بودجه در شش ماه گذشته شناسایی و تشریح شد. وضعیت درآمد‌ها و مصارف بودجه امسال و برنامه‌های دولت برای اصلاح ساختار بودجه نیز مورد بررسی قرار گرفت.

سخنگوی هیئت رئیسه مجلس گفته که معمولا در سال‌های گذشته به دلیل اینکه گزارش تفریغ بودجه دیر به مجلس ارائه می‌شد، نمایندگان فرصت بررسی آن را نداشتند. اما دیوان محاسبات زودتر از موعد مقرر (در دی ماه) این گزارش را در صحن قرائت می‌کند. او گفته که میرکاظمی درباره برنامه‌های دولت جدید برای اصلاح ساختار بودجه، بر همکاری بین مجلس و دولت که رئیس سازمان برنامه و بودجه قول آن را داده بود، تأکید کرد.

موسوی به نقل از رئیس مجلس گفته که قالیباف در جمع‌بندی به اصلاح ساختار بودجه اشاره کرده و اینکه باید این کار قبل از پایان سال صورت گیرد که در نهایت قرار شده در هفته‌های آینده در صورت موافقت نمایندگان این کار صورت گیرد تا بستر حقوقی برای اصلاح ساختار در بررسی بودجه انجام شود.

سلیمی دیگر نماینده مجلس هم گفته که در این جلسه رئیس سازمان برنامه و بودجه گزارشی درباره تحولات صورت‌گرفته در بودجه‌نویسی و تغییر ساختار بودجه و عملکرد بودجه سال جاری کشور به وکلای ملت ارائه داد. تأکید شد که بودجه سالانه کشور باید به نحوی تنظیم و تدوین شود که شاهد ثبات اقتصادی و رشد اقتصادی در کشور باشیم.

سلیمی با اشاره به نکات مطرح‌شده از سوی نمایندگان در این جلسه درباره بودجه‌نویسی، گفته: نکات نمایندگان در این نشست غیرعلنی این بود که بودجه‌ریزی باید مبتنی بر برنامه و طرح آمایش باشد و تمرکززدایی‌ها برطرف شود و بودجه‌نویسی باید مبتنی بر برنامه باشد. بحث برگزاری غیرعلنی جلسه مجلس درباره بودجه ۱۴۰۱ در شرایطی است که تصویب بودجه ۱۴۰۰ در سال گذشته بسیار جنجالی شد.

مجلس دو بار کلیات بودجه را رد کرد و معتقد بود که دولت اصلاحات مد‌نظر قوه مقننه را در آن اجرا نکرده است. روحانی در گلایه‌ای گفته بود که امسال (۱۳۹۹) مثل همه سال‌ها دولت بهترین بودجه‌ای را که می‌توانست جمع‌آوری و تقدیم مجلس شورای اسلامی کرد؛ توقع ما این بود که این بودجه روند خود را طی کند و به تصویب برسد تا مردم هم از آن بهره‌مند شوند. اینکه نمایندگان لایحه‌ای را رد یا تصویب کنند نظر خودشان است و به خودشان مربوط می‌شود، اما در این بودجه دو ماه حرف‌هایی زده و مصاحبه‌هایی انجام شد و تخریب‌هایی صورت گرفت که مورد انتظار ما نبود و واقعا در این بودجه زحمت کشیدیم؛ می‌خواستیم این بودجه در کمیسیون‌های مجلس کامل‌تر شود، اما اهداف ما در بودجه، در کمیسیون تلفیق مورد توجه نمایندگان مجلس قرار نگرفت».

دست آخر هم مشخص شد که مجلس چیزی را که در خود کمیسیون بودجه اصلاح شده بود، رد کرده است! همان زمان روحانی گفت که مصوبه کمیسیون تلفیق اگر در دولت می‌آمد، دولت هم آن را رد می‌کرد و مصوبه کمیسیون تلفیق ارتباطی به لایحه دولت ندارد و زمین تا آسمان فرق می‌کند.

روحانی در ادامه گفته بود: «همه را به هم ریختند هرچه ما نوشتیم، چیز دیگری نوشتند. البته ممکن است نظر آن‌ها این بوده و من کاری به آن ندارم، ولی اگر تصویب می‌شد آثار آن آثار بسیار خطرناکی بود... آنچه کمیسیون تلفیق تصویب کرده بود، نه با واقعیت و نه معیشت مردم انطباق داشت و نه منطبق با شکستن تحریم‌ها بود...».

طبق اصل ۶۹ قانون اساسی، مذاکرات مجلس باید علنی باشد و گزارش کامل آن از طریق رادیو و روزنامه رسمی برای اطلاع عموم منتشر شود و تنها در شرایط اضطراری، در صورتی که رعایت امنیت کشور ایجاب کند، به تقاضای رئیس‌جمهور یا یکی از وزرا یا ۱۰ نفر از نمایندگان، جلسه غیرعلنی تشکیل می‌شود. جلسه درباره بررسی بودجه سال آینده چرا باید اضطراری یا منافی با امنیت کشور تلقی شود که به صورت غیرعلنی برگزار شود؟!