bato-adv
کد خبر: ۵۰۴۵۱۲
حجم رانت توزیع شده در اقتصاد ایران سر به «صد‌ها هزار میلیارد تومان» می‌زند

آیا دولت رئیسی جسارتِ پایان‌دادن به «رانتخواری» را دارد؟

آیا دولت رئیسی جسارتِ پایان‌دادن به «رانتخواری» را دارد؟

اقتصاد ایران یک اقتصاد رانتی است و برای اثبات این مدعا، نیازی به ادله و جزئیات نیست: فعالان بازار خودرو در ماه‌های اخیر بار‌ها از توزیع حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رانت در بازار خودرو خبر داده اند؛ چندین پرونده فساد اقتصادی مربوط به بدهی‌های معوق بانکی (به حجم چندده هزار میلیارد تومان) در حال بررسی است و حتی برای دلار ۴۲۰۰ تومانی هم پرونده تشکیل شده است. اما آیا این پدیده شوم ممکن است در دوره مدیریت دولت سیزدهم (همزمان با دوره یازدهم مجلس و دوره جدید در قوه قضاییه) پایان پیدا کند؟

تاریخ انتشار: ۱۰:۰۱ - ۲۱ شهريور ۱۴۰۰
فرارو-محمد مهدی حاتمی: بررسی‌ها نشان می‌دهند که حجم رانت توزیع شده در اقتصاد ایران سر به صد‌ها هزار میلیارد تومان می‌زند و این موضوع، دیروز و امروز هم شروع نشده است. حوزه‌هایی نظیر خودرو، قیر، لاستیک و معادن، در حالی شاهد توزیع صد‌ها هزار میلیارد تومان رانت بوده اند که تقریباً هیچ یک از دولت‌های ایرانی نتوانسته اند توزیع رانت را متوقف کنند.

در تازه‌ترین مورد، دولت حسن روحانی با تصمیم به اجرای طرح «دلار ۴۲۰۰ تومانی» چندده میلیارد دلار رانت در کشور توزیع کرد و تجربه چند ساله هم نشان داد که این طرح نه تنها نتوانسته کالا‌های اساسی را به میزان کافی تامین کند، که بخشی از دلار‌ها در عمل حتی «صرف واردات هم نشدند». (به نقل از دادستان دیوان محاسبات کشور در فروردین ماه ۱۴۰۰).

اما کدام بخش‌های اقتصاد ایران درگیر رانت بازی بوده اند؟ واقعیت این است که تهیه فهرستی از حوزه‌هایی از اقتصاد ایران که درگیر رانت و توزیع آن بوده اند، کاری بسیار زمان بر است، چرا که تقریباً حوزه‌ای نیست که از توزیع رانت مبری باشد. با این همه، برخی از بزرگ‌ترین حوزه‌های رانتی را شاید بتوان به اشاره بررسی کرد.

بازار خودرو: رانتی که تمامی ندارد
احمد نعمت بخش، دبیر انجمن خودروسازان، چند ماه پیش گفته بود که اختلاف قیمت کارخانه و بازار، تنها در سال ۱۳۹۹ موجب توزیع حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رانت شده است. به گفته وی، این رقم از محاسبه قیمت کارخانه و قیمت بازار، با توجه به میزان تولید خودروی سواری در سال گذشته به دست آمده است.

آنچه مشخص است طی حدود سه سال گذشته با اعمال تحریم‌ها و به‌دنبال آن افت تولید در شرکت‌های خودروساز، قیمت گذاری دستوری با هدف حمایت از مصرف‌کننده خودرو با شدت و حدت بیشتری نسبت به گذشته از سوی سیاست گذار خودرو دنبال شد، اما از آنجا که بازار آزاد از تورم عقب نمی‌ماند، اختلاف قیمتی ایجاد شد که سود آن به جیب دلالان رفت.

با این همه، ظاهراً عبرتی وجود نداشته و قیمت گذاری دستوری در بازار خودرو، حتی با وجود زمزمه واسپاری فرآیند قیمت گذاری به بورس کالا، قرار است همچنان ادامه داشته باشد. به این فرآیند، باید موضوع واردات خودرو را هم اضافه کرد، جایی که هنوز بحث بر سر این است که «چه کسی» باید واردات را انجام دهد و از اختلاف دست کم ۲ برابری قیمت خودروی وارداتی با قیمت واقعی آن، سود کند.

از «دلار» تا «معدن»: گل به خودی‌هایِ دولت دوازدهم
دولت دوازدهم (که چهره هایش در سال ۱۳۹۲ با وعده پایان دادن به فساد در دولت‌های نهم و دهم روی کار آمده بودند) هم پرونده‌های متعددی در زمینه رانت دارد که ممکن است به زودی خبر‌های تازه‌ای در موردشان بشنویم.

مهم‌ترین مورد، توزیع دلار ۴۲۰۰ تومانی بوده است: نرخی که دولت در بهار سال ۱۳۹۷ به صورت دستوری برای دلار اعلام کرد و به همه اعلام کرد که می‌توانند برای واردات، به هر میزان و با این نرخ از دولت ارز دریافت کنند.

نتیجه فاجعه بار بود: هنوز چند ماه نگذشته، فهرست واردات کالایی که خودِ وزارتِ صمتِ دولت تهیه می‌کرد، نشان می‌داد که با ارز‌های حیاتی برای اقتصاد ایران، «کود انسانی» و «میوه خشک» وارد شده و حتی در ازای ثبت سفارش «آمبولانس»، «قهوه جوش» وارد گمرکات ایران شده است.

اما ماجرا ادامه داشت: در روز‌های پایانی فعالیت دولت دوازدهم، در تصمیمی بسیار عجیب و پر حرف و حدیث، اعلام شد که حدود ۶ هزار معدن در فهرست واگذاری قرار گرفته اند، در حالی که مطابق نقشه ‎های «کاداستر» وزارت صمت، این معادن در مجموع نزدیک به ۳۰ درصد از محدوده‌های معدنی ایران را تشکیل می‌دادند.

اما مشکل اینجا بود که این معادن بنا نبود به روالِ معمول، از طریق مزایده واگذار شوند بلکه قرار بود از طریق ثبت نام در یک وب سایت آزادسازی شوند و معادن به کسانی تعلق می‌گرفت که زودتر ثبت نام کرده باشد!

بر اساس گفته‌های دبیر اتحادیه تولیدکنندگان و واردکنندگان مواد معدنی، ارزش این معادن حداقل ۶ هزار میلیارد تومان است و با واگذاری عجیب این معادن به این شیوه، بخش بزرگی از معادن ایران به دست کسانی می‌افتد که صاحب رانت هستند.

این در حالی است که علیرضا رزم‌حسینی، وزیر صمت دولت دوازدهم، ارزش ذخایر معادن اکتشافی در ایران را حدود ۵۰۰ میلیارد دلار تخمین زده بود که با این حساب، ارزش ذخایر معادن مورد اشاره چیزی حدود ۱۵۰ میلیارد دلار خواهد بود، یعنی رقمی در حدود ۳۰ برابر درآمد نفتی ایران در سال ۱۳۹۹.

رانت ۴ هزار میلیارد تومانی قیر
با این همه، بازار‌های دیگری هم هستند که رانت در آن‌ها جریان دارد، اما ممکن است از دید عامه مردم پنهان باشند و این بار، پای نمایندگان مجلس هم در میان است. طرح توزیع قیر رایگان که به دلیل فسادزا بودن از بودجه سال ۱۳۹۹ حذف شده بود، مدتی پیش با حمایت تمام قد نمایندگان مجلس یازدهم بار دیگر در آستانه بازگشت به اقتصاد ایران قرار گرفت.

ارزش این طرح که دولت را به توزیع یک میلیون تن قیر در میان شش نهاد موظف می‌کند، حدود ۴ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. توزیع این رانت موجب می‌شود که واحد‌های تولید قیر در بسیاری از نقاط کشور ایجاد شوند، چرا که فاصله قیمتی «خوراک اولیه قیر» با قیمت بازار آزاد قیر به اندازه‌ای صرفه اقتصادی خواهد داشت که موجب رشد سریع واحد‌های قیرسازی در کشور شود.

رانت بازی، حتی در بازار «لاستیک»!
اما بازار‌های دیگری هم وجود دارند که رانتی هستند و به دلیل توزیع گسترده رانت در میان مردم عادی، مبارزه با آن‌ها هم دشوارتر است. بازار لاستیک یکی از بازار‌هایی است که به دنبال اعمال دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه اقتصاد ایران از سال ۱۳۹۷ به این سو، به شدت آشفته شد.

در این میان، لاستیک چه برای خودرو‌های سواری و چه برای خودرو‌های سنگین به شدت گران شد و ماجرا تا آنجا بالا گرفت که گروهی از کامیون داران، در اعتراض به این موضوع دست به اعتراضات هماهنگ و کم سابقه‌ای زدند.

به دنبال این اتفاقات، دولت تصمیم گرفت در این بازار مداخله کند و لاستیک را هم به فهرست کالا‌های وارداتی مشمول دریافت ارز ۴۲۰۰ تومانی اضافه کرد. با این همه، همین تصمیم موجب شد لاستیک هم به فهرست کالا‌هایی وارد شود که در اقتصاد رانت زده ایران، برای آن‌ها بازار سیاه شکل می‌گیرد و دلالان در آن جولان می‌دهند.

کمی بعد، دولت توزیع لاستیک‌های یارانه‌ای را به نمایندگی شرکت‌های داخلی واگذار کرد و صد البته ساز و کار فروش این لاستیک‌ها به قدری شتاب زده و بی دقت تنظیم شد که این بازار از همان ابتدا به بهشتی برای واسطه‌ها و دلالان بدل شد.

نمایندگی‌های برخی از شرکت‌های توزیع کننده لاستیک دولتی، در ازای مدارکی همچون برگ سبز خودرو، کارت ملی صاحب خودرو و شخص مالک، توزیع لاستیک را در دستور کار قرار دادند و در مواردی، برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی، حتی پشت برگ سبز خودرو را هم مهر می‌زند. با این همه، از آنجا که پروتکل و دستورالعمل خاصی در این زمینه وجود نداشت، بعضی دلالان بار‌ها در صف قرار می‌گرفتند و با دریافت لاستیک دولتی و فروش آن در بازار آزاد، سود می‌کردند.

در این میان، اخباری هم به گوش رسید از اجاره مدارک هویتی افراد ثالث برای خرید لاستیک به نرخ دولتی، اتفاقی که بار‌ها و بار‌ها در هنگام توزیع رانت از سوی دولت تکرار شده است. افزون بر این، در هنگام اوج گیری مباحث در خصوص قرنطینه کرونایی در اسفندماه سال ۱۳۹۸، دولت اعلام کرد دریافت حواله خرید لاستیک دولتی نیازی به مراجعه حضوری ندارد و متقاضیان می‌توانند به صورت آنلاین هم اقدام کنند و این یعنی برای دریافت سهم از رانت، حتی نیازی به مراجعه حضوری هم نبود!

با این همه، توزیع رانتی که سود حاصل از آن صرفاً به جیب دارندگان خودرو می‌رود و نه عامه مردم، احتمالاً وحشتناک‌ترین تصمیمی است که یک دولت می‌تواند اتخاذ کند. در واقع، در حالی که آمار‌های رسمیِ منتشر شده توسط مرکز آمار ایران نشان می‌دهند که حدود ۵۰ درصد از خانوار‌های ایرانی فاقد خودروی شخصی هستند، در واقع تنها نیمی از ایرانی‌ها از رانت‌هایی از این دست استفاده می‌کنند.
bato-adv
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
بازار بورس عمده فساد کشور است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۵۸ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
اینا خودشان با رانت زندگی می کنند چه جور می خواهند رانت را بردارند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۵۰ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
آیا دولت رئیسی جسارتِ پایان‌دادن به «رانتخواری» را دارد؟
Sure...
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۷ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
رو کاغذ و لسانی بله ولی ...................
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۱۶ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
درسته سید هست
ولی معجزه که ندارد.
فعلا در بیابانها در حال سیر و سلوک کردن است.
بلکه نوبت به معشیت افتد
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۴۳
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
این مطلب را خوندم افسرده شدم
ناشناس
Germany
۱۲:۳۷ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
کمی سواد اقتصادی و کمی شجاعت و کمی عدم وابستگی میخواد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۱۱ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
نه
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۱۲ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
امیدواریم.......
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۱۲ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
ته دیگ سوراخ شده و دیگر چیزی باقی نمانده.
پس شجاعتی لازم نیست. ادای شجاعان را در نیاورید..
اگر خیلی مرد هستید بروید لقمه های حرام خواری شده را از از ناکسان پس بگیرید و به صندوق کشور برگردانید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۸ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
دیگ نیست ابکش است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۱۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
میشود ، در صورتیکه خودش و وزرایش رانتخوار نباشند !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
ناشناس
United Arab Emirates
۱۵:۳۷ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
گفتی رانتخوار یاد زاکانی و ماجرای شهردارشدنش افتادم!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۶ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
بحث های کلان این گزارش قابل اظهارنظر از سوی مردم عادی نیست ولی در موارد خرد، ملاحظه شد از روی بی اطلاعی یا... مبالغه شده است. مثلاً لاستیک آنلاین بنده ثبت نام کردم 4 حلقه 2/800 در حالیکه قیمت مغازه بود 3 میلیون و خیلی پشیمان شدم بخاطر اون همه زحمت و پیگیری بی حاصل و نهایت گرفتن ضعیف ترین برند لاستیک ایرانی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۸ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
رییسی راهی جز مبازره با فساد نداره. فساد و ناکارآمدی شوروی را به زمین زد ما که دیگه جای خود داریم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۴۰ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
ای کاش در دولت بعدی هم همچین گزارشاتی داده میشد و چنین انتظاراتی بیان میشد
همشهری
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۴۱ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
اگر دولت نتواند جلوی باند فاسد رانتخواران را بگیرد و تمام اموال سرقت شده را به بیت المال بر نگرداند به نظر من تمای زحماتش مشت بر هاون کوبیدن است !!!! رانتخواران فاسد و کاسبان تحریم مملکت را به فلاکت کشانده اند ...
ناشناس
United States of America
۱۰:۴۸ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
رئیس جمهور محترم مشکل خیلی ساده است که چگونه رانت بوجود امد روز بعد انقلاب میلیارد ها دلار اموال مردم را بی جهت مصادره کردن و کارخانه هایی که خیلی در ان کار میکردن را از چنگ صاحبانش در اوردن و املاک دیگر از زمین و خانه گرفته تا تولید کفش و هم را به بنیاد ها دادن تا مدیریت کند و این مدیریت ها شد رانت برای عده ای وقتی شما از اول پی را کج بنا نهید نتیجه این میشود باعث از میان رفتن اقتصاد شدید حداق صاحب تولیدی سرمایه گذاری میکرد و تولید کار فکر کردید با گرفتن اموال مردم همه چیز درست میشود کاری کردید که طالبان نکرد و حالا هر جایی یک رانت درست شده و باند خاص خود را با این اموال به شما توصیه میکنم برگردانید و بگذارید صاحبان اصلی ان در ان سرمایه گذاری و تولید کار کنند البته اگر ان مالکان قبول کنند با کاری که شما با انها کردید
صالح
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۴ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
واقعا حرف درستی زدید!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۴۷ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
تنها کامنت دقیق و درست . احسنت
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۰۶ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
بهترین کامنت
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۰۱ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
درود بر شما با نظر خوبتان. به قول شما آن کار ها دو رانت را برای عده ای به وجود آورد: ۱- سرمایه و کارخانه های مفت که هیچ تلاشی برای آن نشده بود ۲- از بین رفتن اعتماد بخش خصوصی و سرمایه گذار که نتیجه می شود از بین رفتن رقیب داخلی
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۱۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
بعید می‌دونم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۲۵ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
خیر
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۱ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
آقای احمدی نژاد تونست؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۴۰ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
اقتصاد رانتی در مقابل اقتصاد آزاد. تو تصمیم گیران اصلی کسی رو میبینید که به سیستم آزاد علاقه مند باشه؟ حالا عظم ورود به بازار جهانی و باز کردن اقتصاد به کنار.
ایرانی
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۶ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
رطب خورده منع رطب چون کند
ناشناس
Italy
۱۲:۰۰ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
رییسی هیچکاره است .
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
به قاطعیت ایشان بستگی داره
مثل احمدی نژاد باشه یا خاتمی،مسئله اینست!!!
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۲۱ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
حیات بسیاری از نهادها و گروهها و افراد با نفوذ و قدرتمند و مافیاهای گسترده در شبکه اقتصادی کشور به همین رانتها وابسته است و رئیسی و هیچ فرد دیگری نمیتواند این رانتها را پایان دهد . پایان دادن به این رانتها جز با اصلاح قانون اساسی ومحدودیت قانونی افراد و نهادها و پاسخگو بودن آنها به قانون امکان پذیر نیست . رانتهای اقتصادی مولود افرادی است که با استفاده از رانتهای سیاسی به قدرت رسیده اند . برای مقابله به رانتهای اقتصادی باید ابتدای جلوی رانتهای سیاسی را گرفت و این موضوع یک کار بسیار بزرگ و اساسی است که در حوصله حاکمان فعلی نمی گنجد.
Nima
Canada
۱۲:۲۶ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
سرگشاد سرنا
روحانیت‌ شیعه زمانی ادعا داشت درس اخلاق می دهد؛ دعوت به تقوا می کرد، بر اهمیت بریدن از مال دنیا تاکید می کرد، آخرت و معنویت را به یاد انسان ها می آورد. اگر فرهنگ شرقی مدیتیشن دارد فرهنگ ما نماز را ضروری می دانست تا متذکر شود از یاد خداوند غافل نشویم. در هنگام ازدواج، طلاق، وفات روحانیت شیعه یک پای فرهنگ و اخلاق زیست ایرانیان بود. در مسیحیت که حتی در تولد تیز کلیسا حضور داشت.
آقایان فقیه گمان کردند معنویت فارغ از حکومت نقش کمی است. انسان مدرن خسته از ماشین تشنه معنویت است اما روحانیت شیعه فیلش یاد هندوستان کرد گفت دیانت بدون سیاست ممکن نیست. نظریه ولایت فقیه یعنی سیاسی کردن روحانیت را پیاده کردند.
الان کسی از روحانیون حکومتی مثل حسن روحانی و ابراهیم رییسی و فرمانده هر دو بزرگوار درس اخلاق نمی خواهد. لیست درخواست ها این است:
قیمت قیر
قیمت خودرو
مذاکره با امریکا
رفع تحریم ها
سیمان
آسفالت شهری
تولید توالت بین جاده ای
ایجاد شغل
افزایش ارزش پول ملی
ساخت یک میلیون مسکن در سال
سوال این است تخصص روحانیون چیست؟ آیا فقه جز تاریخ امور فردی انسان هاست که گزاره هایش در بهترین حالت متعلق یه ۴۰۰ سال قبل است؟
وظیفه یک روحانی چیست؟ کنترل قیمت قیر؟
آیا بازرگان معنوی در سطح جهان مثل اکهارت توله و روبرت اسپیرا که در سیاست دخالت نمی کنند، نقش کمی در کاهش درد و رنج و تربیت معنوی انسان ها دارند.
آقایان فقیه و روحانی سرنا را از دهان گشادش می زتید.
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۳۱ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
تو دوره همین آقای رئیسی در قوه قضاییه کاری با پرونده ما شد که شاخ درآوردیم. دلتون خوشه ها
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۴۰ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
پرونده قضایی جنابعالی چه ارتباطی به ریاست جمهوری داره؟!!
حسین
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۹ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
اگه میتونستید رانتخواری رو هم گردن مردم بندازید کوتاهی نمیکردید.
مشکل اینه که این یکیو نمیتونید بندازید گردن مردم
علی ایرانی
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۱۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
خخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخخ
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۵۵ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
بعد از رحلت حضرت امام این اتفاقات رخ داده است و نوع رهبری مقام معطم رهبری به گونه ای بوده که علی رغم خواست ایشان این رانت ها شکل گرفته است بنا براین تا روش رهبری معطم له تعییر نکند اتفاق جدیدی رخ نخواهد داد
معلم ناامید
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۱۵ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
کارناشد نداره هرچند سخته اما اقتصاد دستوری رانتی و فنادهنده رشد بازار بورس و اقتصاد سالم است
باز هم بورس زیزش کرد!!!
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۰۵ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
کو گوش شنوا
رضا
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۲ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
البته حذف یارانه ها درسترین کاره ولی دورهای قبل مانند دوره هاشمی وخاتمی وروحانی کفر بود ولی بعد از یکماه از دولت قبلی چندمین مقاله توجیهی که مینویسین واقعا از خودتان خجالت نمیکشین
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۵۹ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
خیر . ندارد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۲۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
فقط اقتصاد به معنی آزاد است که بساط رانت و فساد را جمع میکند بقیه شعاری بیش نیست نه اینکه مثلا چندتا شرکت خودروساز چینی بیاد و با خودروسازان انحصاری و اختصاصی داخلی که از قبل هم باهم در مورد قیمت فروشش توافق و تفاهماتی کردن آزاد کنیم و بگیم اقتصاد آزاد.خیر باید شرایط طوری چیده شود که هر شرکتی توان ورود و رقابت با شرکت دیگر را داشته باشد که در این صورت انکه با کیفیت تر و باصرفه تر است می فروشد بقیه هم مجبورن خودشان را ببرند بالا تا ماندگار باشند و الا حذف میشون اینطوری دیگر جایی برای رانت و فساد وجود ندارد و اصلا دستوری بودن اقتصاد جمع میشود
محمد فقیه نوری
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۰۷ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
دولت رییسی خودش با زد بند با پوششی ها اومده
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۱۰ - ۱۴۰۰/۰۶/۲۱
مادام که قانونهای رشد دلالی ورانتی وجود دارد هیچ امیدی نیست....