آثار اسلامی و ایرانی در گنجینه شخصی سلطان مس آمریکا

سِرآلفرد چستر بیتی به سبب به دست آوردن ثروتی انبوه از طریق تجارت مس به سلطان مس مشهور شد. وی سفر‌های زیادی به خاورمیانه داشت و به جمع‌آوری آثار هنری اسلامی علاقه‌مند بود.

به گزارش ایکنا، هنر اسلامی در اروپا با توجه به سابقه اسلام در این قاره از جایگاه والایی برخوردار است و بسیاری از موزه‌های اروپا میزبان آثار مرتبط با هنر و تمدن اسلامی هستند.

یکی از این موزه‌های مطرح غرب اروپا در شهر دوبلین، پایتخت جمهوری ایرلند است. این موزه که در کتابخانه چستر بیتی (Chester Beatty Library) واقع شده یکی از بزرگترین موزه‌های این کشور است. این کتابخانه که قبلاً به عنوان کتابخانه چستر بیتی شناخته می‌شد، در سال ۱۹۵۰ تأسیس شد. علت تأسیس این موزه این بود که مجموعه آثار جمع‌آوری شده توسط سر آلفرد چستر بیتی (Sir Alfred Chester Beatty) را در خود جای دهد.

سِرآلفرد چستر بیتی (۱۸۷۵-۱۹۶۸) در شهر نیویورک به دنیا آمد و در زندگی خود به عنوان یکی از بزرگترین معدن‌داران آمریکا بود. با وجود اصلیت ایرلندی وی تابعیت آمریکایی داشت، ولی در سال ۱۹۳۳ تابعیت بریتانیا را گرفت. او در دانشگاه کلمبیا درس خواند و به سبب به دست آوردن ثروتی انبوه از طریق تجارت مس به سلطان مس مشهور شد. وی سفر‌های زیادی به خاورمیانه داشت و به جمع‌آوری آثار هنری اسلامی علاقه‌مند بود.

موزه حاضر در ۷ فوریه ۲۰۰۰ در محوطه قلعه دوبلین و به مناسبت ۱۲۵ سالگرد تولد بیتی افتتاح و در سال ۲۰۰۲ به عنوان موزه سال اروپا انتخاب شد.

مجموعه‌های این موزه در دو گالری سُنَت‌های مقدس (Sacred Traditions) و هنر‌های کتابی (Arts of the Book) نمایش داده می‌شوند. در هر دو نمایشگاه نسخه‌های خطی، نقاشی‌های مینیاتوری، چاپی، کتاب‌های کمیاب و برخی از هنر‌های تزئینی ایرانی، اسلامی، آسیای شرقی و غربی به نمایش گذاشته شده است.

این موزه همچنین نمایشگاه‌های موقت زیادی را میزبانی می‌کند که بسیاری از آن‌ها شامل نمایش آثار هنری امانت گرفته شده از مؤسسات و مجموعه‌های خارجی است. این موزه شامل تعدادی اشیا و کتاب است که ارزش آن‌ها نامعلوم هستند، از جمله کتاب مصور منتسب به مانی، مؤسس آئین مانوی است.

در کتابخانه چستربیتی بیش از ۴ هزار نسخه خطی متعلق به ایران و کشور‌های اسلامی وجود دارد که قدمت برخی از آن‌ها از جمله قرآن به خط ابن بواب به بیش از یک‌هزار سال می‌رسد.

مجموعه اسلامی این موزه حاوی آثاری زبان‌های عربی، فارسی، ترکی، نسخه‌های قرآن و آثاری مربوط به هند است. متون عربی رساله‌هایی در زمینه دین، تاریخ، فقه، پزشکی، جغرافیا، ریاضیات، نجوم و زبان‌شناسی هم در این بخش به چشم می‌خورد. مجموعه فارسی نیز شامل مینیاتور‌ها و نسخه‌های خطی متنوعی از شاعران فارسی‌زبان مانند فردوسی و نظامی است.