به شکلی عجیب سرنوشت بچههای مسئولان دورنمای فعالیت سیاسی پدران و مادرانشان را تحت تاثیر قرار داده است و نهادهای امنیتی به شدت به این مسئله حساس شدهاند و گزارشهای آنها و مصوبه نه چندان شفاف شورای امنیت ملی موجب حذف شگفتانگیز علی لاریجانی شده است.
بعضی حرف و حدیثهای درگوشی میگویند دلیل رد صلاحیت علی لاریجانی با سابقه ۱۲سال ریاست مجلس و حضور در مهمترین مشاغل حکومتی و حاکمیتی مثل ریاست شورای امنیت ملی در دورهای و یا مشاور رهبری در روابط ایران با چین که حتی به نوعی در این حوزه قدرتی فراتر از دولت به او داده است، حضور دخترش فاطمه در آمریکاست. علی مطهری که برادر زن علی لاریجانی است دیروز در یک توئیت از مصوبه شورای عالی امنیت ملی گفت که طبق آن از قرار اقامت و تحصیل فرزندان مسئولین در کشورهای دیگر ممنوع شده است.
روزنامه هفت صبح در ادامه نوشت: حمید رسایی در توئیتی از ممنوعیت اقامت یا تحصیل فرزندان مسئولین در کشورهای متخاصم نام برده است. در همین حال حسین مطهری که پسر دایی فاطمه لاریجانی است در توئیتی اعلام کرده دختر عمهام فاطمه فارغالتحصیل پزشکی در دانشگاه تهران بوده و برای تخصص به همراه شوهرش به آمریکا رفته و اقامت این کشور را ندارد چه برسد به تابعیت!
آیتالله صادق لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت و عضو شورای نگهبان و البته برادر علی لاریجانی در رشته توئیتی خشمگینانه شیوه گزینش و رد صلاحیت و یا عدم احراز صلاحیت در شورای نگهبان را زیر سوال برد! او علت این ماجرا را دخالت فزاینده نهادهای امنیتی خوانده است.
غلامحسین الهام که در دورههایی عضو حقوقدان شورای نگهبان بوده از شیوه عدم احراز صلاحیت آن هم برای مقامات معتمد نظام گلایه کرده است. به هرحال در متن دقیق مصوبه شورای امنیت ملی مشخص نیست که این محدودیت درباره اقامت است یا تحصیل را هم شامل میشود. مشخص نیست مسئولینی که فرزندانشان قبلا فارغالتحصیل شدهاند و به کشور بازگشتهاند از چه محدودیتی برخوردار میشوند؟ دیروز وحید اشتری از گروه عدالتطلبان در توئیتی گفت که فرزند یکی از مسئولین امنیتی در کشورهای اسکاندیناوی مقیم است.
بههرحال به شکلی عجیب سرنوشت بچههای مسئولان دورنمای فعالیت سیاسی پدران و مادرانشان را تحت تاثیر قرار داده است و نهادهای امنیتی به شدت به این مسئله حساس شدهاند و گزارشهای آنها و مصوبه نه چندان شفاف شورای امنیت ملی موجب حذف شگفتانگیز علی لاریجانی شده است. هرچند هنوز برخی میگویند احتمال بازگشت لاریجانی به دایره رقابت وجود دارد…. اما بگذارید چند فرزند پردردسر برای والدین مشهورشان را در راستای اقامت در خارج از کشور بررسی کنیم…
غلامعلی حدادعادل که سابقه ریاست مجلس و انواع و اقسام سمتها را در کارنامهاش دارد، یکی از کسانی است که در مصاحبهها و سخنرانیهای مختلف بیشترین شفافسازی را در مورد خانوادهاش کرده است. او حتی مدتی پیش محل زایمان دخترش را هم در واکنش به بعضی از شایعات اعلام کرد. در مورد بچههای حدادعادل هم زمزمه زندگی در خارج از کشور شنیده میشد. اینکه یکی از دخترانش شوهر آمریکایی دارد و دیگری هم مدتی در ژاپن زندگی کرده و بعد به آمریکا رفته. خود حدادعادل ماجرای زندگی دخترش در ژاپن و آمریکا را اینطور تعریف میکند:
«دخترم وقتی دانشگاه قبول شده بود، ازدواج کرد. داماد بنده پزشک است. ژاپن به شوهر دخترم بورس تحصیلی در رشته ژنتیک مولکولی داد و این بورس همزمان شد با فارغالتحصیلی دخترم در مقطع کارشناسی و خلاصه آنها راهی ژاپن شدند.
البته دخترم از جایی بورسیه نبود و بهخاطر همسرش راهی آنجا شد. بعدها به سبب تحقیقاتی که همسر دخترم در یک دانشگاه آمریکایی انجام داد، به همراه دو فرزندشان راهی آمریکا شدند، اما بعد از سه سال به ایران برگشتند. در آمریکا نوههایم در مدرسه اسلامی درس میخواندند، اما شرایط زندگی برای آنها راحت نبود و در نهایت دخترم و خانوادهاش به ایران برگشتند.»
او در مورد دختر دیگرش که گفته میشد شهروند آمریکاست، اینطور توضیح داد که شوهرش در یک خانواده شهیدپرور در آمریکا متولد شده است. دختر حدادعادل هم توضیحات پدرش را اینطور کامل کرد: «در زمانیکه در خارج از کشور بودم با همسرم آشنا شدم و ایشان بهخاطر علاقهای که به ایران و فرهنگ آن و امت اسلامی داشت، حاضر شد تا رنج مهاجرت به غربت را به جان بخرد و در واقع با همسر خود به ایران بیاید و در ایران زندگی کند.»
ماجرای سلوی، دختر محمد علی کینژاد عضو ارشد شورای انقلاب فرهنگی از یک تصویر کریسمسی شروع شد؛ تصویری که خود سلوی خانم منتشر کرده بود و در آن به همراه همسر و دخترش لباس کریسمس پوشیده بودند. سید مهدی صدرالساداتی روحانی مشهور اصولگرا در فضای مجازی این عکس را منتشر کرد و نوشت: «انقلاب فرهنگی از این بالاتر که فرزند عضو شورایعالی انقلاب فرهنگی در آمریکا تابعیت بگیرد و از آنجا برای ایرانیان سبک زندگی تدریس بکند؟
برنامههای پدر با دخترش میتواند متفاوت باشد، اما اینکه مدیریت فرهنگی کشور سالهای سال در دست عزیزانی باشد که نزدیکانشان آمریکایی و علنا معرف سبک زندگی آمریکایی میشوند، بعد خودشان برای فرهنگ فرزندان بقیه مردم و اساتید دانشگاهها اعمال نفوذ میکنند، عجیب نیست؟ شما برنامه فرهنگی طراحی میکنید؟ و کس دیگر هم بلد نیست بیاید طراحی کند که کمتر آبروریزی باشد؟» همان موقع گفته شد که سلوی کینژاد دختر محمدعلی کینژاد فارغالتحصیل دانشگاه هنر تبریز است؛ دانشگاهی که پدرش ریاست آن را برعهده دارد و همسر او هم بنا به نوشته صدرالساداتی در دانشگاه هنر تبریز تدریس میکرده است.
حالا این دو با بورس تحصیلی ابتدا به سوئیس رفتهاند و حالا در آمریکا زندگی میکنند. ماجرا وقتی حساستر شد که گفته شد در جریان بررسی بورسهای تحصیلی بیضابطه پای سلوی کینژاد هم وسط بوده. واکنش خود کینژاد به این ماجرا هم دوباره داغ شد. او در این مورد گفت: «در مورد دختر اینجانب سلوى باید اذعان کنم که با وجود شایعهپراکنی بدخواهان، به عنوان پدر به لحاظ کسب مدارج علمی و موفقیتهای بسیار به فرزند حاذق خود افتخار میکنم و از ایشان به واسطه سختیهایی که از قِبَل اسم و رسم بنده متحمل شدهاند قدردانی میکنم.» او در ادامه هرگونه سوءاستفاده دختر و دامادش از حمایتهای دولتی فراقانونی را هم رد کرد.
نعیما طاهری دختر نعیمه اشراقی سومین فرزند شهابالدین اشراقی و صدیقه خمینی و هفتمین نوه سید روحالله خمینی است. نعیما در دانشگاه مک مستر کانادا درس میخواند. حتی یک بار یک عکس از او در مسابقات استانی ایالت انتاریو دردسر زیادی برای مادرش درست کرد که البته نعیما نقشی در آن نداشت. ماجرا این بود که نعیمه اشراقی عکسهای دخترش را که در یک مسابقه دانشجویی در کانادا جایزه دریافت میکرد در فیسبوک خود با دستکاری در لباس دخترش و محجبهتر کردن او منتشر کرد.
در مراسم اعطای جایزه نعیما طاهری با روسری و لگ زنانه ظاهر شد، ولی مادرش در عکس فیسبوک لگ زنانه را به طرز ناشیانهای با یک دامن جایگزین کرد. این کار باعث واکنش برخی کاربران فیسبوک شد. اشراقی دست آخر پست خودش را از فیسبوک حذف کرد، اما حذف آن پست از دردسرهای او کم نکرد.
درباره زندگی پسر معصومه ابتکار در آمریکا هم حاشیه و شایعه فراوان است. از قرار معلوم معصومه ابتکار، رئیس سابق سازمان محیطزیست که در حال حاضر معاون امور زنان ریاستجمهوری است، دو پسر دارد که یکی از آنها اکنون در آمریکا زندگی میکند.
معصومه ابتکار در یک مصاحبه تلویزیونی در این مورد گفت: «پسرم در آمریکا درس میخواند و ادامه تحصیل میدهد. خودش و همسرش تا فوقلیسانس اینجا بودند، اما رشتهای که میخواستند ادامه دهند (مدیریت و راهبری سازمانی) در ایران نبود. به هر حال انتخاب افراد مبتنی بر تشخیص خودشان است و تابع نظر والدینشان نیستند.»
او در مصاحبه دیگری گفت: «فرزندم سیوخردهای سالش بود، اینجا درس خواند و کارشناسی ارشد گرفت. دنبال این بود که بتواند ادامه تحصیل بدهد، در رشتهای که دلش میخواست پذیرش گرفت. انتخاب خودش و خانوادهاش بود که برای ادامه تحصیل به آنجا برود. خیلیها میروند. فکر میکنم قبل از ترامپ سالی ۳، ۴ هزار نفر، حتی جایی نوشته بود، سالی ۱۰، ۱۵هزار نفر برای ادامه تحصیل به خارج کشور میروند. تحصیل در آمریکا تایید خوی سلطهگری آمریکا نیست. در آمریکا تحصیل کردن از قدیم بود. خیلیها رفتند آمریکا تحصیل کردند، اما لزوما تحصیل در آنجا به معنای تایید سیاستهای دولت آمریکا نیست.
در واقع استفاده از یک فرصت برای تحصیل است. یک جوان حق انتخاب دارد و میتواند انتخاب کند. نفاقی هم در آن نمیبینم. ضمن آنکه ممکن است دیدگاههای جوانان صددرصد در راستای والدینشان نباشد. ممکن است اقدامی که انجام میدهند مفهومش نقض یا رودررویی هم نباشد. او حق دارد که برای زندگی خودش تصمیم بگیرد. افرادی که این انتقادها را میکنند، اگر خودشان در موقعیتهایی باشند که بخواهند آزادانه تصمیم بگیرند، حتما از والدینشان میخواهند دخالت نکنند و اجازه دهند حق تصمیمگیری با خود آنها باشد. آنهم کسی که در سن سی و چند سالگی است. فکر میکنم استقلال رای و استقلال نظر را باید محترم بشماریم.»
غیر از پسر ساکن آمریکا، پسر دیگر ابتکار هم برایش کم دردسر درست نکرده. اوایل سال ۹۸ گفته میشد که پسر دیگر او جزو کسانی است که تسهیلات کلان بانکی گرفته و در بازپرداختش تعلل کرده است. ابتکار در مورد این ماجرا گفت: «این پرونده شخصی است و ارتباطی به دولت ندارد و دزدی هم نیست.»
حساسیتها در مورد فرزندان ابتکار از این جهت است که معصومه ابتکار یکی از اعضای دانشجویان پیرو خط امام بود که در سال ۵۸ سفارت آمریکا را اشغال کردند.
اصلا بهانه این گزارش تحصیل دختر علی لاریجانی در آمریکاست که چند هفته است خبری شده. سر این داستان را اول از همه خبرگزاری فارس باز کرد و نوشت: «یکی از دلایل تاخیر در بررسی صلاحیت نامزدها، بحث و بررسی وضعیت اقامت فرزند یکی از کاندیداهای مشهور در آمریکا از نظر اقامت و تابعیت است و مسئله مورد بحث دیگر مربوط به احراز سلامت جسمی یک کاندیدای باسابقه است.»
این خبر کافی بود برای اینکه اعلام شود منظور از «فرزند یکی از کاندیداهای مشهور»، فاطمه اردشیر لاریجانی دختر علی لاریجانی است که ساکن آمریکاست. از قرار معلوم دختر علی لاریجانی سال ۹۱ در رشته پزشکی دانشگاه تهران فارغالتحصیل شده و بعد برای ادامه تحصیل به آمریکا رفته و در دانشگاه ایالتی کلیولند در اوهایوی آمریکا دوره تخصصی پزشکی را گذرانده و حالا در یکی از مراکز پژوهشی پزشکی کار میکند. حالا که این ماجرا بهعنوان دلیل ردصلاحیت علی لاریجانی مطرح میشود، حسین مطهری، برادرزاده همسر لاریجانی در اینستاگرام نوشته:
«دخترعمه بنده خانم دکتر فاطمه لاریجانی فارغالتحصیل پزشکی دانشگاه تهران برای دوره تخصص همراه با همسرش به آمریکا رفته؛ و نه تابعیت دارد نه اقامت. برای یک انتخابات، دین و شرافت خودمان را نفروشیم.» عدهای هم مشغول توضیح دادن هستند که اقامت اعضای خانواده افراد در کشورهای خارجی نمیتواند مبنای ردصلاحیت علی لاریجانی باشد.
در بین همه مسئولانی که فرزندانشان خارج از ایران زندگی میکنند، مورد فرزندان شهردار قم از همه عجیبتر و پر سر و صداتر بود. اوایل شهریور سال ۹۸، همزمان با داغ شدن بحث محل زندگی بچههای مسئولان، خبری دست به دست شد درباره اینکه هر شش فرزند شهردار قم ساکن آمریکا هستند. واکنشهای مختلف به این خبر باعث شد آقای شهردار اینطور توضیح بدهد: «خانواده بنده ولایی و مذهبی بوده و به رعایت اخلاق اهتمام دارند.
اگر برخی فرزندان من برای تحصیل علم و دانش به خارج رفتهاند همگی بهعنوان سفیران گویا برای نظام بودهاند؛ یکی از فرزندانم بعد از تحصیلات عالی، در قم میخواهد تحصیلات خود را دنبال کند و خانواده من هیچ علاقهای به زندگی در خارج از کشور نداشته و در خدمت نظام هستند.»
تا اینجا با یک دفاع تیپیکال مواجه بودیم، اما وقتی پسر آقای شهردار با شبکه من و تو گفتگو کرد، همه چیز شکل دیگری گرفت. او در این گفتگو اعلام کرد: «من نظرم (با پدرم) فرق میکند. شاید ایشان وقتی نظر دادند چیزهایی را در نظر گرفتند که مصرف داخلی دارد. من سفیر گویای نظام نیستم. من یک شهروند عادی هستم.» در همین حیص و بیص خبر آمد که فرزندیکی از کاندیداهای تایید شده در سوئیس در حال تحصیل است که صحت و سقم ماجرا را نمیتوانیم تایید کنیم.